Redactie Psyche 19 jun 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Wat is holisme nou eigenlijk precies?

Holisme is een term die je steeds vaker tegenkomt. In de welzijns- en gezondheidszorg bijvoorbeeld, maar ook in lifestyle- en foodcontext en zelfs in het onderwijs. Maar wat is het nou eigenlijk, dat holisme? En wat kun je ermee?

Laten we meteen stellen dat holisme geen zweverig geloof is. Holisme is een levensovertuiging die goed onderbouwd is en zelfs toegepast wordt in de wetenschap. De naam holisme staat voor ‘geheel’ en is afgeleid van het Griekse Holos. Een holistische visie betekent dus dat je alles als één geheel ziet. En dat maakt holisme tot een interessant item: allesomvattend, non-dualistisch en bovenal verbindend. Holisme gaat er vanuit dat alles met elkaar in verbinding staat, doordat alles bestaat uit systemen. Bij een systeem kun je denken aan grotere gehelen als een maatschappij, een natuurgebied of een volksstam. Ook collega’s, families, vriendengroepen en klasgenoten vormen een systeem, net als een kudde dieren, een akkerbouwbedrijf, een liefdesrelatie, een tafel met eten en, last but not least, jij zelf. Elk afzonderlijk systeem is verbonden met een groter geheel en dat brengt ons bij de betekenis van holisme: ‘allesomvattend’. Aha.

Jijzelf als systeem in een holistische benadering

Om holisme toe te passen in je leven, is het allereerst van belang om te begrijpen hoe jouw systeem in elkaar zit. Jij als mens bestaat uit een fysiek lichaam, je ziel, geest, gevoelens en gedachten en dit zijn de 5 niveaus waarop holisme is gestoeld. Al deze niveaus staan met elkaar in verbinding. Bedenk maar eens wat er gebeurt als je een rotdag hebt gehad. Behalve dat je gedachten niet positief zijn, voel je ook dat je gespannen schouders hebt, ben je snel geëmotioneerd of geïrriteerd en voel je je moe of zelfs uitgeput.

Dit vind je vast ook leuk: Nietsdoen voor een gelukkig leven: zo bouw je voldoende down-time in

Je mentale, fysieke, emotionele en energetische niveaus zijn allemaal beïnvloed door de manier waarop jij die rotdag hebt ervaren en werken lekker met elkaar samen: ze staan in verbinding.

Van negatief naar positief

Nu heeft bovenstaand voorbeeld natuurlijk een negatieve lading. Als je je bewust bent van de samenwerking van de verschillende niveaus en de manier waarop deze zich manifesteert, kun je (om te beginnen) je eigen systeem holistisch gaan benaderen en een positieve lading creëren. Met andere woorden, je kunt gelukkiger en gezonder worden door bewustwording. Vaag? Dat valt wel mee. Holistisch leven is niet zo moeilijk als je ervoor openstaat. En zeg nou zelf: wie staat er niet open voor gezondheid en geluk?

Lees ook: Waarom praten mensen die spiritueel zijn altijd zo zweverig?

Bewustwording is dus de eerste stap naar een holistische leefwijze. Daar zijn allerlei methodes, tools en technieken voor en, die eerste stap kan soms heel lastig zijn. Door je jarenlange levenservaring heb je jezelf namelijk allerlei gewoontes aangeleerd. Overlevingsmechanismen, patronen en overtuigingen hebben zich in jouw systeem genesteld en bepalen je gedrag, je handelen, je emoties en je gedachten. Als je je bewust wordt van deze gewoontes en de belemmeringen die ze jou opleveren én je bent in staat om ze los te laten, dan ben je er klaar voor om holistisch te gaan leven. Dat loslaten kan een langdurig proces zijn, waarbij je jezelf flink kunt tegenkomen. Begeleiding van een holistisch therapeut of coach is daarom ook echt aan te raden. En als je volhoudt, dan is het resultaat er ook naar: een systeem dat in balans is, met alle positieve gevolgen van dien.

Oefening: zo simpel kan het zijn

Terug naar die rotdag. Misschien dat je je het liefst verstopt onder een deken op de bank, in de hoop dat dit rotgevoel snel verdwijnt. Maar dat dat niet vanzelf gaat, weet je diep van binnen heus wel. Je zult er zelf iets aan moeten doen. De dag zelf wordt er misschien niet beter op, maar jij kunt je wel degelijk beter gaan voelen.

Begin eens met positief denken (al van positive thinking gehoord?). Herhaal korte positieve zinnetjes in je hoofd, bijvoorbeeld ‘ik ben een leuk mens’. Hoe vaker je dat tegen jezelf zegt, hoe makkelijker het wordt om jezelf daar ook van te overtuigen. Je positieve gedachte dat je leuk bent, nestelt zich in je systeem met als gevolg dat je meer zelfvertrouwen krijgt, meer durft en minder belang hecht aan de oordelen van anderen.

Ga naar buiten en beweeg. Door te bewegen word je niet alleen fysiek sterker, maar voel je je ook blijer en energetisch minder moe. En door tijd voor jezelf te nemen, krijg je meer inzicht in je verlangens en creëer je rust in je hoofd. Concentreer je ook eens op je ademhaling en voel wat dat met je kan doen. Oefen met jezelf en geef jezelf tijd en aandacht. En bovenal: hou van jezelf en accepteer jezelf in alle facetten. Door te zien, te voelen en te ervaren dat alles met elkaar verbonden is, kun je holisme op elk detail in je leven toepassen. Op die rotdag bijvoorbeeld. En of het werkt, bepaal je zelf.

Dit artikel is geschreven door gastschrijver Marjolein Berendsen, oprichter van ZoMa Opleidingen. Het is ontstaan vanuit het idee dat ieder mens vanuit de essentie liefdevol, heel en compleet is. 

Luister nu ook naar Bedrock

Ben je – net als wij – op zoek naar een gelukkig en gezond leven, maar zie je soms door de bomen het bos niet meer? Dan is onze podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de tweede aflevering orthomoleculair voedingsdeskundige Anna de Meulmeester.

Spoiler: Anne geeft het antwoord op de vraag hoe je nou écht gezond leeft, helpt voedingsmythes de wereld uit én onthult hoe je bepaalde ziektes zou kunnen voorkomen door het eten van de juiste voeding!

Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!