Malu Kirschbaum Psyche 3 apr 2022, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Een pleidooi voor meer genot en plezier in het leven

We kunnen soms zo streng zijn voor onszelf, maar vaak verdwijnen onze angsten en problemen als sneeuw voor de zon zodra we genot en plezier serieus nemen. Volgens de oud-Griekse filosoof Epicurus gaat het in het leven om geluk. En gelukkig zijn bereik je volgens hem door fysieke en mentale pijn zoveel mogelijk te vermijden en het pure genot na te streven.

Dit heeft niks te maken met hedonisme. Écht genot is volgens Epicurus tevredenheid, en dat valt het makkelijkst te bereiken door niet veel te willen, het hier en nu te omarmen en je vrij te waren van angsten.

Wat kunnen we leren van Epicurus?

In het zelfhulpboek Hoe word je epicurist? van de Amerikaanse filosoof Catherine Wilson leer je meer over deze (bijna) vergeten oud-Griekse filosoof en laat Wilson zien hoe zijn ideeën ook onze moderne levens zouden kunnen veranderen.

Lees ook: Er is meer in het leven dan alleen studeren of werken (begin eens met genieten)

Belangrijk is om op een verstandige manier van het leven te genieten, zonder te menen dat je er recht op hebt, maar ook zonder schuldgevoel. Streef naar wijs, moedig en rechtvaardig handelen. En heel belangrijk: matigheid is beter dan losbandigheid. “Hij ziet wijsheid eerder als plezierig en nuttig, dan als ten dienste aan de moraal”, aldus Wilson.

Wees gematigd

Dus denk bij genieten niet aan dure wijnen, luxe diners en heel veel seks. Een epicurist leeft juist heel sober. Geluk is weliswaar het hoogste doel, maar van te veel eten word je ongezond, te veel drinken leidt tot een kater en seks zorgt voor kinderen, en dat laatste maakt het ons er ook niet altijd veel gemakkelijker op.

Om geluk te verkrijgen roept Epicurus de hedonistische calculus in het leven. In het kort komt die hierop neer: verdraag liever even wat pijn als daarna het genot groter wordt en laat genot liggen als je weet dat die later voor een groter ongemak zorgt.

Dit onderzoek laat zien hoe vrouwen meer plezier halen uit seks

Nog concreter: ga niet een avondje doorzakken als dat betekent dat je de volgende dag met een kater op bed moet blijven en niet kunt genieten van de stralende zomerdag.

Er is veel om van te genieten

Zoeken naar genot op korte termijn leidt dus niet to bevrediging. Integendeel. En té veel plezier en genot kan verslaving tot gevolg hebben, dus wees gematigd. Ook moet je soms nu eenmaal minder leuke dingen doen om genot te bereiken, dus geheel pijnloos is het leven nooit.

Geluk gaat voor Epicurus gepaard met gemoedsrust, een mate van tevredenheid. Hij vindt dat genot gemakkelijk te verkrijgen is voor diegenen die met weinig tevreden zijn. Je kunt namelijk ook genieten van de zee, de avondhemel, groene planten en warme interieurverlichting.

Er is meer in het leven dan alleen studeren of werken (begin eens met genieten)

De kunst van het hedonisme zit hem in het genieten van een glas water. Het gaat om het pure plezier van het bestaan. Tevens redeneert hij: er is geen leven na de dood, dus daar hoef je niet bang voor te zijn. Zolang wij er zijn, is de dood er niet. Wanneer de dood is gekomen, zijn wij niet meer.

Samen de pijn vermijden

Daarnaast vereist een gelukkig leven nieuwsgierigheid naar de natuur, naar hoe de wereld werkt en zijn vrienden volgens Epicurus één van de belangrijkste dingen van het leven. Vrienden met wie we ons vermaken en die ons troosten. We zijn geen geïsoleerde individuen, maar zijn verbonden met elkaar.

Wie een vriend heeft, ziet in zijn vriend zijn alter ego, en zodoende is de lust een gezamenlijke lust, en pijn een gezamenlijke pijn. De kern blijft nog steeds het zoeken van lust en vermijden van pijn. Alleen doe je dit met vrienden samen. En zo stijgt het hedonisme boven het ego uit.