Jeroen van Lokven Psyche 12 dec 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Ben je snel overprikkeld? Dit is hoe een overprikkeld brein werkt

Ben je snel overprikkeld? Dat is niet zo vreemd. Lange werkdagen, een druk sociaal leven en stress op de werkvloer kunnen er bij elkaar voor zorgen dat het soms allemaal te veel wordt. Hoewel we ‘druk zijn’ steeds normaler zijn gaan vinden en we steeds vaker overprikkeld zijn, wil je hier toch voor oppassen. Je kunt last krijgen van hoofdpijn, stemmingswisselingen, onzekerheid, misselijkheid en kan het zelfs leiden tot een burn-out. Hoe werkt een overprikkeld brein?

Als je snel overprikkeld raakt, is het goed om hier rekening mee te houden. Als je langere tijd overprikkeld bent, kan dit grote gevolgen hebben voor je mentale welzijn.

Hoe worden prikkels verwerkt?

De hele dag door krijgen we informatie binnen. Sommige informatie komt van buitenaf, zoals geluiden, licht, geuren, warmte, aanrakingen en bewegingen. En dan is er ook informatie die van binnenuit komt, zoals gedachten en gevoelens. Al deze vormen van informatie worden prikkels genoemd en worden verwerkt door de hersenen.

Voordat je de prikkels bewust waarneemt, komen ze langs de thalamus, de filter van je hersenen. Prikkels die niet belangrijk zijn, worden weggefilterd en prikkels die er op dat moment wel toe doen worden verwerkt.

Must read: Rust in je hoofd! Zo filter je inkomende prikkels

Als je bijvoorbeeld op straat in gesprek bent, zal je thalamus ervoor zorgen dat je aandacht bij het gesprek blijft en niet naar het geluid van de voorbijrijdende auto gaat.

Waarom je sneller overprikkeld raakt dan anderen

Als je snel overprikkeld raakt, is je filter waarschijnlijk dunner dan die van anderen. Wat betekent dit? Iedereens filter is anders. De een heeft van nature een dikkere filter en de ander een dunnere. Wanneer je een dikkere filter hebt, zullen de prikkels eerder tegengehouden worden en is het makkelijker om je te focussen op de belangrijke prikkels.

Ben jij hoogsensitief? Een checklist: zo weet je of je hoogsensitief bent

Als je snel overprikkeld raakt, zou dat ook met je gemoedstoestand te maken kunnen hebben. Wanneer je mentale batterij helemaal opgeladen is, wordt je filter automatisch een stuk dikker, maar wanneer je je slecht voelt, gebeurt het tegenovergestelde. Je filter wordt dan dunner, waardoor je hersens nóg meer prikkels moeten verwerken.

View this post on Instagram

A post shared by Bedrock (@bedrockmagazine)

Neem rust als je overprikkeld bent

Wanneer je merkt dat je te veel prikkels hebt moeten verwerken, is het belangrijk dat je genoeg rust neemt. Je wil ervoor zorgen dat je mentale batterij genoeg opgeladen is voor de volgende portie prikkels; anders kom je misschien wel in een vicieuze cirkel terecht.

Overprikkeling kan er namelijk voor zorgen dat je vermoeid raakt, waardoor je filter dunner wordt, waardoor je moe wordt, waardoor je filter dunner wordt. Hierdoor kan het zo zijn dat die voorbijrijdende auto (van dat gesprek op straat) ineens klinkt als een voorbijvliegende straaljager.

Must read: Voorkom een burn-out van thuiswerken met deze tips

Als je merkt dat je in zo’n cirkel terechtgekomen bent, is het belangrijk om hier weer uit te komen. Hoe langer je er mee wacht, hoe groter de kans op een burn-out wordt.

Overprikkeling wordt helaas vaak onderschat. We voelen ons geregeld overprikkeld, maar we nemen te weinig rust. Toch is het belangrijk om onszelf goed in de gaten te houden, zeker als het aankomt op onze mentale toestand. Nu we weten waar overprikkeling vandaan komt, kunnen we onszelf beter beschermen. Stay healthy!

Lees verder over overprikkeling

• HSP op je werk? Met deze tips zorg je ervoor dat je minder overprikkeld raakt
• Voel je je overprikkeld? Dit zijn 5 fijne oefeningen die je helpen te kalmeren
• 7 tekenen waaruit blijkt dat je misschien hoogsensitief bent