Kiara Louis Psyche 26 jun 2018, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Niet lekker in je vel? Probeer eens pratyahara (een eeuwenoude yogaoefening)

Ben jij de baas over je emoties, of zijn zij de baas over jou? Ga eens bij jezelf na: wat is jouw coping mechanisme voor stress? Koffie, extra hard werken of online shoppen? We hebben allerlei manieren bedacht om om te gaan met stress – zonder dat we realiseren waar deze impulsen vandaan komen. De eeuwenoude Ayurvedische beoefening van pratyahara kan je dan helpen met de controle terug winnen over je eigen gedragingen. Pratya-wát? denk je misschien. Snappen wij, want je hoort dit waarschijnlijk niet elke dag. Pratyahara komt uit het Sanskriet en is een combinatie van het woord prati, wat staat voor weg of tegen, en ahara wat voeding betekent.  Het beoefenen van pratyahara draait om jezelf voeden op de juiste manier. Daarbij zijn er drie manieren waarop we onszelf kunnen voeden.

Jezelf te voeden op de juiste manier

Allereerst door eten -vrij vanzelfsprekend – waarbij de balans tussen de elementen vata, pitta en kapha goed moet zijn. We schreven al eerder over de filosofie van ayurveda, waar je kan lezen hoe dit precies werkt. Daarnaast krijgen we prikkels door ons brein, door middel van onze zintuigen. De derde manier om onszelf te voeden is door middel van ons hart, wat te maken heeft met emoties.

Vier manieren van pratyahara

Door pratyahara kunnen we beter leren omgaan met al die verschillende stimuli. Dit betekent niet dat alle prikkels slecht zijn. Het gaat meer om de realisatie dat we onderbewust worden gestuurd door onze emoties – op die manier worden we een slaaf van onze eigen gedachten. Gelukkig kan je daar wat aan doen, daarom delen wie vier tips.

Is meditatie eigenlijk wel zo goed als we allemaal denken?

Karma pratyahara: controle over je acties

Deze oefening draait om je minder binden aan omgevingsfactoren. Bijvoorbeeld om iets doen zonder daar meteen iets voor terug te willen. Karmapuntjes scoren dus. Door middel van meditatie, een yogales of een wandeling in het bos kan je dichterbij dit gevoel komen. Acties die hieruit voortkomen gaan over liefde, geven, zorgen voor iemand, compassie en begrip. Help dus iemand waarvan je weet dat die persoon jou niks heeft te bieden. Goed voor je geest, goed voor je ziel.

Indriya pratyhara: controle krijgen over emoties

Eigenlijk zijn we allemaal verslaafd aan de dopamine-boost die ons brein telkens aanmaakt. Dat geluksstofje wordt onder andere aangemaakt als we een like krijgen op Instagram. Bij indriya pratyhara (leuk woord voor Scrabble!) gaat het om je eigen ‘verslavingen’ te herkennen. Hoe meer voldoening je haalt uit dopamine-boosts, hoe meer behoefte je hier aan gaat krijgen. Op zich niet erg, maar dit kan je wel gaan overnemen.

Een stilte-retraite waar je compleet wordt losgekoppeld van al deze externe factoren kan dan veel goeds doen. En nee, hiervoor hoef je niet meteen naar een tropisch oord. Je kan het dichterbij huis zoeken, of zelfs in je eigen huis. Simpelweg door alle Wi-Fi, telefoons en andere apparaten uit te schakelen. Wil je er helemaal voor gaan, dan kan je afspreken om ook geen boeken te lezen of andere afleiding te zoeken. Zo kan je helemaal naar binnen keren en even de stilte ervaren.

Hoe yoga mijn leven veranderde (nadat ik hoorde dat ik HIV-positief was)

Mano pratyahara: controle over de geest

Al deze pratyahara oefeningen helpen ons om de controle te krijgen over onze hersenen – waarbij we worden gevoed door externe prikkels. Goed om eens bij stil te staan, wat we ons brein laten ervaren. Net zoals we in ons lichaam goede voeding willen stoppen, wil je ook je geest gezond brainfood geven. Buddha zei ooit: “What we see, we become”

Ga dus eens na waar jij je brein mee voedt. De films die je kijkt, het soort nieuws dat je leest, de boeken die je leest. Wat voor impact heeft dit op je geestelijke gezondheid? Elke dag ellendig nieuws lezen bijvoorbeeld, kan best negatieve impact hebben. Je kan dus een betere gezondheid creëren door kritisch te kijken naar je porties brainfood.

Deze diepgewortelde overtuigingen verdwijnen door meditatie

Prana pratyahara: controle over je ademhaling

Ademhalen kan veel betekenen voor je bewustzijn. Het kan ruimte en stilte creëren, waardoor je weer de rust vindt in jezelf. Hoe je ademt, staat in direct verband met hoe gestrest of overprikkeld je bent. Heel oppervlakkig ademen via je mond, kan stressgevoelens versterken. Wat je beter kan doen, is diep ademhalen door je neus. Doe dit bijvoorbeeld elke dag voor een paar minuten en je kan je veel rustiger voelen.

Ben je dus overprikkeld of zit je niet in de flow, dan kunnen deze vier pratyahara oefeningen je goed helpen. Het woord klinkt heel ingewikkeld, maar de oefeningen zijn dat gelukkig niet. Welke ga jij binnenkort uitproberen?

Meer lezen over spiritualiteit en yoga?

• Yoga is meer dan alleen houdingen: dit zijn 4 belangrijke leefregels
• Een eerlijk verhaal over wat 10 dagen in stilte zitten met je doet
• Yes: yoga is goed voor je immuunsysteem

Wil je meer interessante artikelen over Ayurveda en yoga? Meld je nu aan voor onze Bedrock-nieuwsbrief!