Maaike Kooijman Column 25 okt 2018, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Mijn ‘no make-up day’ werd een ‘no make-up life’ (en waarom jij ook geen make-up nodig hebt)

Op mijn vijftiende deed ik mee aan een winactie van een beautyblogger die ik toen volgde. Je kon pakketjes winnen met willekeurige make-up, waaronder één met een wenkbrauwpotlood en nog een paar dingen die ik me niet herinner. Wat ik me wel herinner, is dat ik dat ene pakketje won, mijn wenkbrauwen voor het eerst bijtekende en daar nooit mee gestopt ben.

Vanaf dat moment kon ik het me niet voorstellen om zonder make-up de deur uit te gaan. Niet dat ik veel droeg – op een periode waarin ik ook BB-cream, eyeliner en highlighter droeg na, was het vooral mascara en wenkbrauwpotlood. Maar voor mijn gevoel zag ik er heel anders uit dan wanneer ik in mijn blotebillengezicht liep. Dat gezicht was kaal, kinderachtig en strikt voor binnenshuis. Of ik nu naar de supermarkt ging, naar familie of naar school: ik deed het niet zonder ‘masker’. Want dat was mooier, verzorgder.

Zo ging het ongeveer 6 jaar lang. Toen ik eenmaal in Amsterdam ging wonen en zeker wist dat ik geen bekenden tegenkwam bij de supermarkt, ging ik daar weliswaar wél gewoon in joggingbroek en zonder make-up heen, maar naar de uni of kantoor zonder? No way.

Make-up is (niet) verzorgder

En dat is precies hoe het bij veel vrouwen gaat. Natuurlijk, sommige vrouwen vinden het oprecht leuk om met make-up bezig te zijn, maar veel van ons doen het ook gewoon uit gewoonte. We houden onszelf voor dat we dat zelf willen, er verzorgd uitzien, maar in feite staat dat nooit los van de verwachtingen van de maatschappij.

Dit vind je misschien ook interessant: 5 redenen waarom we nog steeds van de feministische serie Girls houden

Want waarom zou je er niet verzorgd uitzien zonder je likje mascara en lippenstift? Jezelf verzorgen heeft vooral te maken met hygiëne, nauwelijks met de manier waarop je eruit ziet. De enige reden dat we vinden dat we ‘frisser’ ogen als we toch wat make-up op hebben, is puur omdat ons ooit is verteld dat dat zo is. Maar vooral: omdat we overal om ons heen vrouwen met lange wimpers en zonder wallen zien, en dat als standaard zijn gaan zien. Dáárom kijken we naar ons blote gezicht in de spiegel en denken we: meh, wat lijk ik moe – niet omdat dat echt zo is.

Teken van vrouwelijkheid

Want als je echt make-up nodig zou hebben om er verzorgd uit te zien, dan zouden mannen het ook moeten dragen. Zouden die elke dag een kwartier eerder op moeten staan om hun wallen weg te werken, hun wimpers langer te maken, hun wenkbrauwen bij te tekenen. Maar als mannen het doen, zijn ze ‘te vrouwelijk’ – met zo’n negatieve ondertoon.

Mannen mogen niet te vrouwelijk zijn, maar vrouwen móeten het zijn. Make-up staat, net als lang haar, symbool voor vrouwelijkheid. Dat is de reden dat we er nauwelijks vraagtekens bij zetten als we op onze twaalfde verjaardag een make-upsetje cadeau krijgen, dat we elke dag aandacht besteden aan of we er wel verzorgd genoeg uitzien. Terwijl we die tijd ook aan andere dingen kunnen besteden – feministische boeken lezen, of zo.

Ik ben gewoon ik

Daarom besloot ik een dag geen make-up te dragen naar kantoor, zo’n 2 maanden geleden. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik het niet eng vond. Op social media had ik weleens verhalen gelezen van mensen die opmerkingen van collega’s kregen – of ze ziek waren, bijvoorbeeld – en ik had geen idee wat ik dan zou zeggen.

Maar ondanks dat ik wel mensen naar me voelde staren (of ik me dat inbeeldde of het echt zo was, weet ik niet), zei niemand iets. Twee collega’s gaven me juist een compliment dat mijn wenkbrauwen zo mooi waren. Mijn ‘kale’ wenkbrauwen, ja. Dus toen ik merkte dat de wereld niet verging als mijn wenkbrauwen minder donker waren, besloot ik het een week vol te houden. Ten een maand. Inmiddels ben ik niet meer bang om zonder make-up te lopen, eerder dat ik vergeten ben hoe het moet als ik het nog wel een keer zou willen dragen.

Dit vind je vast ook leuk: Een must-see over het beeld van vrouwen in de media: Miss Representation op Netflix

En o ja, vorig weekend ging ik voor het eerst uit zonder make-up. Ik leef nog. En als ik in de spiegel kijk, vind ik mijn gezicht niet meer kinderlijk – het is gewoon ik. En het verbaast me hoe snel ik daaraan gewend was.

Je hoeft helemaal niets

Ik wil niet zeggen dat ik nooit meer make-up ga dragen (ben bijvoorbeeld fan van rode lippenstift, en dan écht omdat ik dat leuk vind), en al helemaal niet dat andere vrouwen, feministen, het niet mogen dragen. Ik wil alleen maar zeggen dat je het niet hoeft.

Misschien komt dit als er verrassing, maar je hoeft helemaal niets. Je hoeft geen geld of tijd uit te geven aan dingen die je niet echt belangrijk vindt, je hoeft niet bang te zijn voor de regen omdat je mascara dan uitloopt. Je hoeft niet onzeker te zijn als je geen make-up op hebt, want wat je ook verteld wordt, dat is het moment waarop je het meest jezelf bent.

En ja, het mag natuurlijk wel. Als je dat leuk vindt, als je zeker weet dat je het voor jezelf doet, of op een slechte dag misschien voor een ander. Soms zijn lange wimpers ook gewoon heel fijn. Maar iets als ‘make-up nodig hebben’? Dat is zó 2017.

Meer lezen?

• Bald & bold: ik liet mijn haar afscheren en dit is waarom
• Jezelf zijn: waar begin je?
• 18 x meer zelfliefde (zo kun je liever zijn voor jezelf)