Tessa Ham Betere wereld 7 sep 2021, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Duurzame koffie guide: zo heeft je kopje de minste impact op het milieu

Koffie wordt overal ter wereld gedronken, maar in Nederland zijn we absolute koffieleuten. Gemiddeld drinken we 2,4 koppen per dag, verreweg de meeste koppen koffie ter wereld. Helaas is het drinken van het zwarte goud niet altijd even milieuvriendelijk. Wil jij zonder schuldgevoel blijven genieten van je dagelijkse bakkie? Lees deze duurzame koffie guide dan goed door.

Zo drink je het meest milieuvriendelijke kopje koffie.

De duurzame koffie guide

In deze duurzame koffie guide bespreken we hoe schadelijk koffie eigenlijk is voor het milieu en delen we tips voor het meest duurzame kopje.

Hoe schadelijk is koffie voor het milieu?

Alles wat je consumeert, heeft impact op het milieu. Zo ook je dagelijkse kopje koffie. Van de landbouw tot het transport en van het branden tot de distributie, alles bij elkaar kun je bij een kopje koffie op zo’n 36 gram aan CO2-uitstoot rekenen. Dat lijkt misschien niet veel, maar omdat het ons favoriete drankje is, zorgt dit (in Nederland alleen al) toch voor 800.000 ton aan CO2-uitstoot per jaar.

En dan hebben we het hier ook nog eens over espresso’s. Wanneer je koffie met (koe)melk drinkt, verhoog je je milieu-impact. Ter vergelijking: 1 kop koffie verkeerd heeft een 14 keer hogere klimaatbelasting dan een kopje espresso, aldus Milieu Centraal.

View this post on Instagram

A post shared by Bedrock Magazine (@bedrockmagazine)

Natuurlijk is het transport van de koffie milieubelastend, maar eigenlijk is het vooral de koffieteelt die de grootste impact maakt op de planeet (en de mens). Er worden namelijk veel chemische bestrijdingsmiddelen, water en kunstmest gebruikt bij de koffieteelt.

Bovendien verdwijnt er wereldwijd steeds meer bos door de – illegale – uitbreiding van koffieplantages. Ontbossing is slecht voor de biodiversiteit en zorgt er daarnaast voor dat er extra broeikasgassen vrijkomen.

Ten slotte krijgen de mensen die op de plantages werken niet goed betaald. Ze hebben ook vaak geen toegang tot schoon drinkwater of beschermende kleding.

Cups, pads of filterkoffie voor meest duurzame koffie?

Maakt de zetmethode nog uit hoeveel impact jouw dagelijkse kopje koffie heeft op het milieu? Elke manier van zetten heeft weer z’n voor- en nadelen. Zo voorkomen cups en pads verspilling, omdat ze precies één bakkie zetten. Dat is belangrijk: van alle drank die we weggooien is 60 procent koffie en thee.

5 tips om voedselverspilling in de keuken te voorkomen

Maar je raadt het al: die cups en pads moet je wel weggooien. Bij pads ga je er misschien vanuit dat ze afbreekbaar zijn, maar er zit vrijwel altijd kunststof in. Cups zijn vaak gemaakt van aluminium, dat op z’n beurt weer is gemaakt van de grondstof bauxierterts.

Volgens het Massachusetts Institute of Technology (MIT) vreet het delven van bauxiet energie, verwoest het de natuur en kan een ecosysteem zich daarna nooit meer herstellen. Tel daarbij op dat er giftige stoffen vrijkomen bij het omsmelten tot aluminium en cups lijken niet je beste optie.

Recyclen

Wil je toch graag cups blijven gebruiken? Omdat je aluminium goed kan recyclen, kun je ze goed in de pmd-bak gooien. Maar let op: dan is het belangrijk dat je de koffiedrab eruit haalt. Of drink je koffie van een koffiemerk dat een recyclingsysteem heeft, zoals Nespresso en Dulce Gusto. Hierbij kun je je gebruikte cupjes retour sturen.

Een guide in afval scheiden: gaat dit naar plastic, restafval of papier?

Een supergoed initiatief, dat hopelijk steeds meer gebruikt wordt. Nu levert nog lang niet iedereen die cupjes weer in: bij Nespresso is dit bijvoorbeeld maar tussen 26 en 28 procent van de koffiedrinkers.

Biologisch afbreekbare cupjes

En hoe zit het met biologisch afbreekbare cupjes, die bijvoorbeeld gemaakt worden van maïs of suikerriet? Je zou denken dat ze gewoon bij het gft-afval kunnen. Maar helaas worden er in dit soort cupjes toch nog vaak plastics verwerkt die niet goed afbreekbaar zijn… Volgens de Afvalscheidingswijzer van Milieu Centraal moet je ze daarom toch bij het restafval gooien.

Hoe drink je het meest duurzame kopje koffie?

Zakt de moed je in de schoenen na het lezen van al deze informatie? Geen zorgen, we delen ook hoe je jouw koffie zonder schuldgevoel kan blijven drinken.

Keurmerken en labels

Gelukkig bestaan er duurzaamheidskeurmerken die het uitzoekwerk voor ons uit handen nemen. De meest betrouwbare keurmerken – volgens de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal – zijn Fairtrade, Rainforest Alliance, UTZ, EU-biologisch en EKO. Belangrijk om te weten is dat het ene keurmerk (zoals Fairtrade) de mens en de werkomstandigheden meer laat meewegen en de ander meer het milieu (zoals Rainforest Alliance).

Een handige gids voor duurzame groene keuken- en on the go-producten

De meeste huismerken hebben zo’n keurmerk en zijn vaak nog een stuk goedkoper ook. Nespresso en Dolce Gusto werken wel samen met Rainforest Alliance, maar hebben geen onafhankelijk keurmerk.

Tips

Hieronder nog een aantal tips die je makkelijk kunt inzetten voor een duurzamer kopje koffie.

• Gebruik je geen cups of pads? Zet niet meer koffie dan je opdrinkt.
• Giet je koffie in een thermoskan als je meer zet dan je in één keer op kunt.
• Een percolator, een cafetière of een filterapparaat zijn de meest duurzame manieren om koffie te zetten.
• Schakel je koffiezetapparaat uit als je ‘m hebt gebruikt.
• Leer koffie zwart drinken, of ga voor een plantaardige melk.
• Gooi koffieprut weg in de gft-bak.
• Neem altijd een eigen thermosbeker mee als je zin hebt in een koffietje onderweg.

Voor de koffiedrinkers: zo kun je koffiedik hergebruiken

VolkskrantEcotoday