Malu Kirschbaum Psyche 1 mei 2021, 06:00

Leestijd: 6 minuten

De Dopamine Detox: een ware hit in Silicon Valley

Sinds we met onze smartphones vergroeid zijn, hebben we constant alle social media en entertainment-apps binnen handbereik. Dus als we ook maar héél even niks te doen hebben, pakken we onze telefoon. Of we trekken de snack-kast open en vullen de verveling op met wat lekkers. Am I right? De vraag is nu: waarom doen we dit soort dingen, ook al weten we dat het niet goed voor ons is? En hoe doorbreken we deze slechte gewoontes?

Volgens vele techies uit Silicon Valley is het antwoord: een Dopamine Detox, waarbij je jezelf 24 uur lang onthoudt van alle prikkels die je hersenen dopamine geven.

Strijd tegen je hersenen

Kijk, telkens als je door Instagram scrolt, iets op YouTube of Netflix bekijkt, likes ontvangt op je Facebook-post, masturbeert, porno kijkt, een slok wijn drinkt of een hap neemt van een lekkere brownie, produceert je brein een sterke hit dopamine.

In wezen zijn je hersenen verslaafd aan dopamine en voelt het goed als dat wordt geproduceerd. Daarom zullen je hersenen proberen de herhaling te stimuleren van het gedrag dat de dopamine in eerste plaats produceerde.

En dat is waar het tegenwoordig vaak mis gaat. Als je één keer door Instagram scrolt, maken je hersenen dopamine aan. Dus voordat je het weet, geven je hersenen je een seintje om terug te gaan naar Instagram, omdat ze weten dat ze weer een nieuwe dosis dopamine zullen krijgen.

Plotseling merk je dat je een zware strijd voert tegen je hersenen. En die win je niet zo makkelijk. Soms heb je zelfs je telefoon in handen en weet je niet eens meer waarom je hem pakte!

Afgeleid van wat er werkelijk toe doet

Daarom moeten we afkicken van deze dopamine kicks. Nu is dopamine in principe helemaal niet slecht. Het is een zeer complexe stof die ook zorgt voor motivatie, aandacht en besluitvorming. Het probleem zit ‘em in de onnatuurlijke vormen van dopamine, zoals die afkomstig van schermen, die niet alleen een gevoel van genot geven, maar ook zeer verslavend werken. En dat hebben we vaak niet door, omdat we het in ons dagelijks leven als normaal beschouwen.

Gelukkiger met felle kleuren aan: maak kennis met Dopamine Dressing

Toch zijn deze dopamine boosters meestal de obstakels die ervoor zorgen dat je je niet kan concentreren op je belangrijkste doelen in het leven. Ze leiden je af van je werk en je geest wordt beziggehouden, zodat je niet hoeft na te denken over wat er niet goed gaat in je leven.

Al met al kan het een grote impact hebben op de manier waarop je denkt en doet. Daarom is een Dopamine Detox misschien niet zo’n gek idee.

De regels

Tijdens een Dopamine Detox onthoud je jezelf 24 uur van de volgende dingen:

• Electronica (geen telefoon, laptop, televisie, video games, etc.)
• Boeken of tijdschriften lezen
• Seks of masturberen
• Eten
• Drinken
• Praten
• Muziek of podcast luisteren

Wat je wél mag doen is:

• Water drinken
• Mediteren
• Wandelen
• Schrijven (met pen en papier)
• Nadenken

View this post on Instagram

A post shared by Bedrock Magazine (@bedrockmagazine)

Ernstige zaak

Best wel hardcore dus. Aan de andere kant: het is maar 24 uur van je leven is en elk gezond mens kan zo’n detox in principe overleven. Als dat niet lukt, dan weet je dus dat je een ernstige dopamine-verslaving hebt. En dit klinkt misschien wat overdreven, want over het algemeen zal er niemand opkijken van jouw gedrag. Maar het is daadwerkelijk ongezond.

Hoe dopamine je gelukkig maakt (en hoe je het stofje aanwakkert)

De maatstaf van wat leuk en vermakelijk is, verschuift steeds verder naar boven, omdat we ons steeds sneller vervelen. En ons vermogen om te focussen en op te letten neemt steeds sneller af. Sterker nog, de meesten van ons kunnen niet eens stilzitten en 30 minuten achter elkaar een boek lezen, zonder de behoefte te voelen om social media te checken of iets anders te doen wat een dopamine hit oplevert. Dat is echt best wel ernstig.

Mildere detox

Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om alleen de dingen aan te pakken die voor jou (of jouw omgeving) een probleem vormen. Welke gedragingen zijn compulsief? Betrap jij jezelf een paar keer per dag op je smartphone terwijl je het nieuws leest? Vind je jouw hand voor de zoveelste keer in de snoeppot? Of kan je niet slapen zonder een aflevering van je favoriete serie te kijken?

Dan onthoud je je tijdens de detox alleen van het gedrag waar jij vanaf wilt. Je kunt zelf de regels bepalen en bedenken wat wel mag en wat niet mag. Dus stel dat je de hele dag door snoept, dan zouden de regels kunnen zijn dat je geen suiker mag, geen bewerkt eten, geen junkfood en geen zoetstoffen.

Of als jouw verslavingen vooral zitten in de schermtijd, dat je jezelf alleen onthoud van electronica, maar wel mag lezen in een boek.

Steeds scherper

Als je voor de hardcore versie van de Dopamine Detox gaat, denk dan niet dat je die zomaar even tussendoor kan doen. Zoiets moet je goed voorbereiden. Zorg ervoor dat je op de dag van de detox niets hoeft te doen en niet hoeft na te denken over de regels. Zorg ervoor dat je je telefoon uit hebt staan en dat je je familie en beste vrienden hebt ingelicht dat je even niet bereikbaar bent.

Deze voeding heeft antidepressieve effecten op je hersenen

Om merkbaar resultaat te bereiken is 24 uur het meest effectief. Maar heb je te maken met hele zware patronen van compulsief gedrag, begin dan eerst met 12 uur. Doe dit 1 of 2 keer per week en bouw dit vervolgens op naar 24 uur. Als het goed is merk je dat je steeds scherper wordt. En als je regelmatig een Dopamine Detox houdt, is de kans groot dat je een betere concentratie, hogere productiviteit en rust in je hoofd ervaart.

Integratie in je dagelijks leven

Side note: een Dopamine Detox doet geen wonderen. Tenminste niet wanneer je jezelf na de detox meteen weer stort in alle social media, snacks en andere pleziertjes waar je controle over wilde. Als je blijvende effecten wilt ervaren, zul je de resultaten van de detox moeten integreren in je leven.

Zo kun je regels opstellen, waarbij je jezelf beperkt tot bijvoorbeeld 1 of 2 dagen in de week suiker eten of een app instellen op je telefoon, die je stel de gebruikstijd limiteert.

Dingen als gefocust werken, meditatie, gezond eten, sporten en voldoende slaap, zijn misschien niet zo spannend als wijntjes drinken, series bingen, all you can eat sushi en one night stands. Maar ze zorgen meestal wél voor meer groei, rust in je hoofd, een gezond lijf en (op de lange termijn) meer geluk in je leven. Hoe saai het soms ook is.

Waarom je een high krijgt van hardlopen