Lisanne de Vaan Psyche 20 sep 2018, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Waarom binge-eten we eigenlijk (én wat doet het met ons?)

Eén handje M&M’s nemen? Echt niet! Soms ga je gewoon door tot alles op is. Jezelf verblijden met een bescheiden schaaltje chips? Geef de hele zak maar. En die rol chocolate chip cookies? Geen idéé waar die gebleven is. Echt niet. Herkenbaar? Het is het gedrag van een echte binge-eter. Nu betekent dat niet dat een binge-eter elke dag of elke maand dit gedrag vertoont; het kan ook zijn dat je het sporadisch doet. Maar waarom eigenlijk? 9 van de 10 keer leidt het tot schuldgevoelens, en zit je met buikpijn op de bank jezelf af te vragen waarom je het in godsnaam gedaan hebt. Kon je niet gewoon één koekje nemen, like normal people?

Blijkbaar niet dus. En eens in de zoveel tijd losgaan met voeding is ook helemaal niet erg. Pas wanneer binge-eten wordt gekenmerkt door gevoelens van machteloosheid, geheimhouding, schaamte of sociale isolatie, is het tijd om bij jezelf na te gaan: waarom doe je dit?

De oorzaak

Klinisch psycholoog Dr. Michael Mantell legt op Greatist uit waar binge-eet gedrag vandaan komt. Het heeft altijd een oorzaak. Sterker nog: verschillende binge-gedragingen (of het nu gaat om eten, drinken, winkelen of series kijken) hebben eigenlijk allemaal dezélfde oorzaak, of oorzaken. Volgens Mantell kunnen de oorzaken van elk type binge-gedrag in 3 categorieën vallen: psychologisch, chemisch en sociaal-cultureel.

Hangry? Deze 5 redenen zorgen voor een lage bloedsuikerspiegel

1. Psychologisch

“De meest voorkomende oorzaken van bingeing zijn angst, stress en depressie”, zegt Mantell. “Depressie kan bijvoorbeeld leiden tot een laag zelfbeeld, ontevredenheid van het lichaam, slechte impulscontrole en moeite om gevoelens te beheersen – die allemaal een binge kunnen triggeren.”

Maar in veel gevallen is het dus een manier om kleinere, ongelukkige gevoelens te verstoren. Misschien herken je het wel, en grijp je naar een rol koekjes als je je eenzaam voelt, of eet je jezelf misselijk aan winegums op het moment dat je stress ervaart.

2. Chemisch

Een tweede oorzaak van binge-eten is dat het gewoon een ontzettend lekker gevoel kan geven. Voor even dan. Op het moment dat je je favoriete snack (met suiker of vet) naar binnen werkt geven je hersenen het feel-good hormoon dopamine vrij. Da’s fijn natuurlijk, maar zodra de hersenen dopamine afscheiden tijdens het bingen, kan het een soort fysieke verslaving worden.

“We bingen meer en meer omdat we verlangen naar de rush van chemicaliën”, zegt Mantell. “Op soortgelijke wijze kunnen lage dopamine- en serotonine doseringen leiden tot dwangmatig gedrag (zoals bingeing) en depressie.”

3. Sociaal-cultureel

De laatste oorzaak heeft te maken met de cultuur of de sociale omgeving waarin je je begeeft. In sommige landen kan het als onbeleefd worden gezien als je niet veel eten opschept, of je bord niet leeg eet.

Of misschien vinden mensen in je omgeving het wel ‘stoer’ om veel te eten, en wil je niet buiten de boot vallen. Hoe dan ook: met wie je omgaat of waar je vandaan komt kan veel invloed hebben op je gedrag. Óók op binge-eten dus.

Less bingeing

Weet je van jezelf dat je nogal vatbaar bent voor binge-eten, en wil je proberen er vanaf te komen? Dan is het tijd voor meer mindfulness in je leven! Volgens Mantell koppelen veel deskundigen bingeing aan een gebrek aan mindfulness, vooral met betrekking tot emoties.

Probeer daarom eens mindfulness meditatie. Op BEDROCK hebben we fijne meditatieseries met tracks van 5, 10 en 15 minuten. Wat je ook kunt doen, is je emoties opschrijven gedurende de dag. Schrijf op wat je dwarszit, waar je je druk over maakt en hoe je je voelt. Wanneer je je bewust bent van je emotionele staat, stelt Mantell, kan dat je helpen om consequent bingeing te verminderen.

Meer lezen over eten en bingen?

• Bingewatchen is lang niet zo antisociaal als je denkt
• Hoe boeken lezen sweet craving kan verminderen (ja, echt)
• Grrrr. Waarom we soms zó chagrijnig kunnen zijn als we honger hebben