Winnie Verswijvel Psyche 6 sep 2021, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Dit zijn de 3 verschillende types gaslighters (manipulators) waarmee je te maken kunt krijgen

Gaslighting is een subtiele vorm van emotionele manipulatie die vaak gebruikt wordt door narcisten, mishandelaars en sekteleiders. Toch hoef je het niet per se zo ver te zoeken: het fenomeen vindt ook vaak genoeg plaats in alledaagse relaties. En wist je dat er verschillende type gaslighters en manipulators zijn die je kunt tegenkomen?

We gaan er even dieper op in.

Wat is gaslighting precies?

Gaslighting is een manipulatietechniek om mensen te laten twijfelen aan hun realiteit. Filmkenners kennen dit fenomeen misschien wel vanuit de film Gaslighting, waarbij een man zijn vrouw zodanig manipuleert dat ze denkt dat ze gek aan het worden is.

Verschillende vormen van liegen (en wat je kunt doen om eerlijker te zijn)

En denk je nu: dit overkomt mij niet? Think again: iedereen is vatbaar voor gaslighting. Denk maar aan alle verstandige mensen die uiteindelijk toch in een sekte belanden (wat bijvoorbeeld heel goed in beeld wordt gebracht in de docu Holy Hell op Netflix): ook zij hadden op voorhand nooit kunnen vermoeden dat ze zouden worden meegesleept in het verhaal van een manipulator.

Verschillende gaslighters

Dat is misschien een extreem geval, maar ook in dagelijkse conversaties krijg je soms zonder dat je het beseft te maken met gaslighting. Eerder schreven we al over hoe je gaslighting – als concept – herkent, dit keer zoomen we in op de verschillende type gaslighters. De ene manipulator gaat immers anders te werk dan de andere.

1. De intimidator

Intimiderende gaslighters maken frequent gebruik van verbaal geweld, vaak gemaskeerd omdat ze zogezegd een grapje maken. “Kun je niet tegen een grapje?”, na een pijnlijke opmerking bijvoorbeeld. Bij intimidators zul je vaak getuige zijn van luide en enge driftbuien, waardoor gevoelens van angst zullen ontstaan.

The Serpent op Netflix brengt de gevaren van psychologische manipulatie in kaart

Stilte daarentegen is als een soort wapen: wanneer een intimidator stil is, geeft hij onbewust het signaal dat je iets verkeerd hebt gezegd of dat hij je niet leuk vindt.

2. De good guy

Good guys zullen er alles aan doen om als een goed en redelijk persoon over te komen. Dit is hun tactiek om makkelijker hun zin te krijgen. Omdat ze zich zo goed voordoen is het moeilijk om er de vinger op te leggen wat er precies aan de hand is.

Een good guy doet namelijk zijn best om jou en anderen te plezieren, maar toch voel je je diep vanbinnen onrustig en ongehoord. Je weet namelijk wel dat hij uiteindelijk toch altijd zijn zin zal krijgen, al kun je er niet precies achterkomen wat er precies is gebeurd.

Dit is het soort relatie dat je naar de buitenwereld toe omschrijft als geweldig, maar waarbij je je in toenemende mate depressief voelt.

3. De betoveraar

Betoveraars creëren een speciale wereld voor jou. De meeste mensen zijn sterk onder de indruk van zijn romantische capaciteiten. Hij verrast je vaak, maar lijkt geen rekening te houden met je smaak wanneer hij je romantisch behandelt.

Dit zijn 9 signalen waaraan je een slechte relatie kunt herkennen

Betoveraars zijn vaak overdreven charmant, vooral naar de buitenwereld toe. De keerzijde aan dit verhaal is dat betoveraars twee gezichten hebben: van mensen waartegen hij ogenschijnlijk aardig was, zegt hij achteraf ontzettend negatieve dingen. Bovendien zullen betoveraars je proberen overtuigen tot fysieke of romantische activiteiten, zélfs op momenten waarop je aangeeft dat je hoofd er niet naar staat.

Conclusie? Gaslighting manifesteert zich in verschillende vormen en er zijn verschillende types van gaslighters. Des te belangrijker is het om dit fenomeen zo goed mogelijk te begrijpen. Lees erover, wees alert en herken het vroegtijdig. Niemand verdient het om gemanipuleerd te worden.

Wat is een sociopaat eigenlijk? Zo herken je ze