Lisanne van Marrewijk Psyche 7 nov 2018, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Déjà vu, wat is het precies en wat gebeurt er in je hersenen?

“Wacht, wacht, ik heb een déjà vu! Doe effe iets geks en onverwachts, want dan gaat het weg.” Het overkomt je vast wel ‘s: je hebt het idee dat iets wat je overkomt al eerder is gebeurd. Wat is een déjà vu precies? En wat gebeurt er in je hersenen als je een déjà vu hebt?

Los van het feit dat déjà vu een prachtig Frans woord is, is de Nederlandse vertaling ervan ‘eerder gezien’. Want dat is wat er gebeurt: je hebt het idee dat je de situatie al kent, dat het al eens heeft plaatsgevonden. Hoe kan dat? Er zijn verschillende, wetenschappelijke verklaringen voor het hebben van een déjà vu.

Déjà vu is een kortsluiting van de hersenen

Eén van de theorieën over het verschijnsel dat we déjà vu noemen, is het hebben van een kortsluiting in de hersenen, lezen we op de website van het science museum NEMO.

Als er een kortsluiting in de hersenen (en dus een déjà vu – volgens deze verklaring) plaatsvindt, komt wat je ziet eerst in je geheugen terecht, voordat je je ervan bewust wordt. Door de kortsluiting die er plaatsvindt, denk je dat je de situatie al kent terwijl je de situatie eigenlijk bekijkt.

Normaal gesproken is dit andersom: er gebeurt iets, we worden ons daar bewust van in onze hersenen en slaan de gebeurtenis vervolgens op.

7 tekenen die aantonen dat je paranormaal bent

Déjà vu is een valse herinnering

We lezen door op de website van het wetenschapsmuseum en een andere verklaring voor de déjà vu is het hebben van een valse herinnering. Dit betekent dat je een situatie en herinnering in je hersenen niet goed combineert, waardoor er een denkfout in je brein plaatsvindt.

Het kan plaatsvinden als je in een situatie komt die lijkt op een situatie die je al ‘s hebt meegemaakt. Je hersenen denken dan dat je dit al ‘s hebt meegemaakt, maar eigenlijk lijkt het op een eerdere situatie.

Déjà vu is een conflictoplossing in de hersenen

Volgens het laatste onderzoek dat bekend is over déjà vu’s, is het fenomeen een conflictoplossing in de hersenen. Dit betekent dat tijdens een déjà vu je hersenen je geheugen checken en een signaal afgeven als er iets in het geheugen niet klopt. Als het ware een soort check of je hersenen alle feiten nog wel juist op een rijtje hebben staan.

Luisteren naar je favoriete muziek doet dit met je hersenen (daarom word je blij)

Een lastig begrip

Maar welke verklaring juist is, is niet per se duidelijk. De déjà vu blijft een mysterieus en lastig te onderzoeken verschijnsel. Met name omdat het out of the blue plaatsvindt en je dus niet kan wachten totdat het gebeurt om gedurende de déjà vu eens flink op onderzoek uit te gaan. En los van alle wetenschappelijk verklaringen zijn er ook een boel spirituele verklaringen, zoals het herkennen van een ervaring uit een vorig leven.

Ook weten we nog niet of een déjà vu goed voor je is, aldus een artikel op NewScientist. Het zou ons behoedzamer kunnen maken – omdat we er niet zomaar vanuit gaan dat wat we ons herinneren ook klopt, maar hier is nog geen bewijs voor.

Brain on fire!

• Dit gebeurt er in je hersenen als je wiet rookt
• Hoeveel beweging heb je nodig om je hersenen een boost te geven
• Hoe onze hersenen veranderen als we buiten zijn