Lisanne de Vaan Welzijn 29 okt 2018, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Dit gebeurt er met je lichaam (en je hersenen) als je wiet rookt

Cannabis, wiet, marihuana; allemaal benamingen voor de populaire softdrug die in Nederland makkelijk verkrijgbaar is. De drug wordt dan ook veelvuldig en op verschillende manieren gebruikt. Maar weten we eigenlijk wel wat deze drug met ons doet? We zochten uit wat er met je lichaam en je hersenen gebeurt als je high bent. Cannabis wordt al sinds lange tijd gebruikt als medicijn. In de Verenigde Staten werd de plant verboden in 1937, maar in Nederland is medicinale cannabis (ook wel mediwiet) legaal beschikbaar in de apotheek. En ook zonder doktersvoorschrift is het niet moeilijk om wat wiet te bemachtigen. Ga naar een willekeurige coffeeshop in Amsterdam en binnen no time sta je buiten met de winst. Zo makkelijk gaat dat. En iets wat zo makkelijk te kopen is kan toch niet zo slecht voor ons zijn? Of toch wel?

De werking van wiet

Er zijn twee bekende soorten marihuana: Sativa en Indica. De werking ervan is vrijwel hetzelfde; beide planten produceren chemische verbindingen genaamd cannabinoïden. Degenen die de meeste aandacht krijgen zijn delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD). THC is de meest psychoactieve verbinding, zegt Thorsten Rudroff – assistent professor aan de Colorado State University. “Als je cannabis rookt, geeft THC je het high gevoel. Hoe meer THC je hebt, hoe krachtiger de high”. THC is daarnaast ook verantwoordelijk voor de welbekende vreetkicks. De stof breekt suiker in je bloed af, waardoor je honger krijgt.

De andere verbinding is CBD, welke fungeert als antagonist voor THC. Dit betekent dat het de werking van de receptoren blokkeert. Eigenlijk doet het dus precies het tegenovergestelde, zegt Rudroff. “CBD heeft geen psychoactieve effecten, maar wel gunstige effecten. Het vermindert pijn en spierspasticiteit, en het kan je meer ontspannen maken. Voor medisch gebruik is CBD daarom de meest interessante verbinding”.

Nu vraag je je vast af waarom er geen wiet bestaat die enkel CBD bevat. Het punt is; het één gaat niet zonder het ander. Om het product te laten werken, heb je zowel THC als CBD nodig.

Een lijntje cocaïne snuiven? Dat is een stuk schadelijker dan je denkt

Lichaamseigen cannabis systeem

De afgelopen jaren is aangetoond dat de hersenen een lichaamseigen cannabis systeem hebben, namelijk het endocannabinoïde systeem. Hoe zit dat precies? Nou zo: je hersenen zijn opgebouwd uit neuronen en neural circuits. Neuronen zijn lange cellen, die afstand van elkaar bewaren. Om deze kloof te overbruggen zijn er neurotransmitters, welke van de ene zenuwcel naar de ander zenuwcel reizen en zich bevestigen op moleculen genaamd receptoren.

Eén van deze neurotransmitters is een endocannabinoïde. Als we stress hebben, pijn hebben of ons angstig voelen, geeft ons lichaam deze endocannabinoïde af. De neurotransmitter reist vervolgens naar ons endocannabinoïde systeem om ons te helpen van het vervelende gevoel af te komen. Conclusie: je lichaam produceert dus eigenlijk een stofje dat hetzelfde effect geeft als wiet.

Wat doen de cannabinoïden in wiet dan?

Omdat de cannabinoïden in wiet er hetzelfde uitzien en hetzelfde handelen als de lichaamseigen cannabinoïden, hechten ze zich op de cannabinoïde-receptoren in je hersenen. Er zijn twee typen cannabinoïden bekend bij onderzoekers. Dit zijn CB1 (welke meestal gevonden wordt in het deel van de hersenen dat in verband staat met het geheugen, leren, beloning, pijn, angst en controle over bewegingen) en CB2 (welke wordt geassocieerd met het immuunsysteem).

Coen probeerde ayahuasca en genas van zijn depressie – dit is zijn verhaal (deel 1)

Ervaringen per individu verschillend

Vaak vragen mensen die voor het eerst wiet gebruiken hoe snel ze het effect gaan voelen, maar daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Het ligt er bijvoorbeeld aan op welke manier je de drug gebruikt. Je kunt een jointje roken maar ook wiet verdampen of eetwaren consumeren waar het doorheen zit. Als je een joint rookt komt de cannabis vrij snel in je bloedbaan. Eet je iets met cannabis, dan kan het langer duren voordat je het effect gaat voelen.

Volgens Beatrz Carlini – hoogleraar aan de Universiteit van Washington – is het heel moeilijk te voorspellen wat het effect van wiet gaat zijn. Het hangt volgens haar allemaal af van het niveau van THC en CBD. “Een dosis waarin verhoudingsgewijs te veel THC zit kan je paranoia maken. Maar wanneer dat gaat gebeuren weet je niet”. Wat bij de één paranoia veroorzaakt kan dus voor de ander een prima jointje zijn. Effecten zijn erg onvoorspelbaar, en dat maakt de drug lang niet zo onschuldig als hij lijkt.

Lange termijn effecten

Er zijn maar weinig tot geen gevallen bekend van heftige psychologische of neurologische afwijkingen op lange termijn. Wel zijn er een aantal onderzoeken die kleinere effecten aantonen. Uit een recente studie blijkt bijvoorbeeld dat regelmatig wietgebruik (over een periode van 20 jaar) voor tandvleesaandoeningen kan zorgen. Ander onderzoek (dat zich heeft gericht op cognitieve prestaties) toont aan dat gebruikers van wiet een slechter verbaal geheugen hebben dan mensen die niet gebruiken. Weer een ander onderzoek laat zien dat chronische gebruikers van wiet een kleinere volume in de hippocampus en amygdala hebben. Dit zijn de delen van de hersenen die nieuwe herinneringen creëren. Er is dus minder capaciteit voor deze functies om dat te doen.

Toch kunnen bij deze onderzoeken vraagtekens worden geplaatst. Lange termijn studies zijn vaak afhankelijk van zelfrapportage technieken en die zijn niet het meest betrouwbaar. Wat precies de lange termijn effecten van wiet zijn weten we niet, stelt Rudroff. Het blijft een mysterieuze en complexe plant.

Wil je meer weten over drugs? Lees dan vooral ook hoe mdma relaties kan helpen. Of hoe Coen zijn depressie genas met ayahuasca. Natuurlijk is alcohol ook gewoon een drug. Zo lees je hoe het is om veertig dagen geen alcohol te drinken.