Maaike Kooijman
Maaike Kooijman Welzijn 13 jul 2018
Leestijd: 9 minuten

Megan Jayne Crabbe over body positivity: “Jij hebt de wereld meer te bieden dan een platte buik”

Haar hele leven lang haatte Megan Jayne Crabbe haar lichaam. Op haar tiende begon ze met diëten, vier jaar laten belandde ze in het ziekenhuis met anorexia – en zelfs na herstel ging ze nog allerlei afslankgroepen af. Maar toen ze een paar jaar geleden het bestaan van body positivity ontdekte, veranderde haar hele leven. Met ruim een miljoen volgers op haar account @bodyposipanda inspireert ze nu andere vrouwen om zich af te zetten tegen de dieetindustrie en van hun lichaam te houden. Wij interviewden Megan over body positivity, gender en gezondheid.

Ik heb je boek gelezen, en ik vond het geweldig. Maar tijdens het lezen kwam steeds dezelfde gedachte terug: ik kan zelf wel body positive worden, maar wat als anderen dat dan nog steeds niet zijn? Wat heb ik eraan om blij te zijn met mijn lichaam in een wereld waarin je nog steeds minder snel een baan krijgt als je dik bent?

“Ja, je hebt helemaal gelijk – maar dit is het enige waar je iets aan kunt veranderen. De maatschappij kan alleen anders worden als wij dat ook doen, maar ik betwijfel zelfs of dat gebeurt. Als je kijkt naar de geschiedenis, zie je namelijk een trend die ons het tegenovergestelde vertelt. Elke keer als vrouwen zich verenigen om de maatschappij te vertellen dat we zo niet meer behandeld willen worden, krijgen ze alleen maar meer kritiek.”

“Toen Naomi Wolf in 1990 ‘The beauty myth’ schreef, voelde dat bijvoorbeeld als een grote verandering. Maar het enige antwoord dat kwam, was dat de dieetindustrie alleen maar groter werd.” Over de dieetindustrie praat Megan veel in haar boek ‘Body Positive Power’, dat net is vertaald naar het Nederlands.

De dieetindustrie

Op basis van onderzoeken onthult ze hoe ons negatieve beeld van ons lichaam tot stand is gekomen: dat het slankheidsideaal wordt gepromoot door media en door bedrijven die geld kunnen verdienen aan onze onzekerheid. Immers: hoe meer we ons lichaam haten, hoe meer producten en trajecten we willen aanschaffen die ons helpen dat te veranderen. “Het meest shockerende dat ik ontdekte tijdens mijn research, is dat 95 procent van de diëten niet eens bedoeld is om te werken”, vertelt Megan. “Dan zou je niet terugkomen, terwijl hun winst daar juist op is gebaseerd. Weight Watchers verdient bijvoorbeeld het meest aan klanten die hun afgevallen gewicht weer zijn aangekomen.”

En toch geven we niet de maatschappij of de diëten de schuld, maar onszelf. Want omdat we overal om ons heen met het schoonheidsideaal worden geconfronteerd, gaan we er zelf ook in geloven – en het is moeilijk om dat af te leren.

Denk je echt niet dat de maatschappij ooit zal veranderen?

“Ik zie het nog niet zo snel echt beter worden, alleen anders. De dieetindustrie gaat niet weg zolang ze geld aan ons kan verdienen, maar ze verandert wel van vorm. Kijk bijvoorbeeld naar wat er gebeurde in de jaren negentig. Toen mensen erachter kwamen dat diëten niet werkten, veranderden ze gewoon van koers.” Met een imitatiestemmetje: “Nee, het is geen dieet, het is een verandering van je lifestyle. En die focus op clean eating nu? Dat is nog steeds gewoon een dieet.”

Dit vind je misschien ook leuk: Hoe we allemaal meedoen aan bodyshaming (en daar zelf het slachtoffer van worden)

Al deze dingen over de maatschappij ontdekte Megan pas toen ze een foto van een dikke vrouw in een rode bikini voorbij zag komen, die schreef over body positivity. Ze kreeg die foto maar niet uit haar hoofd. “Nu, een paar jaar later, ben ik dikker dan ik ooit ben geweest. Maar ik zit ook het lekkerst in mijn vel, heb het meeste zelfvertrouwen. Dat laat zien dat die dingen lang niet hetzelfde zijn. Welk lichaam je ook hebt, je kunt altijd geloven dat je goed genoeg bent.”

Denk je dat dat geloof voor iedereen is weggelegd?

“Het zou niet eerlijk zijn als ik daar ja op zou antwoorden. Ik heb allerlei privileges: ik ben niet heel dun en niet heel dik, ben weliswaar niet wit maar ook niet zwart, ik ben jong en heb een goed functionerend lichaam. Mensen die in een rolstoel zitten, zwart zijn of heel dik, krijgen dagelijks met onderdrukking en discriminatie te maken; ik weet niet hoe dat voelt. Ik vind niet dat ik mag zeggen dat iedereen body positive kan zijn. Dat ik kan zeggen: als ik het kan, kun jij het ook.”

Maar, zegt ze: “Zelfs als je niet op wonderbaarlijke wijze zomaar van al je problemen met je lichaamsbeeld af kunt komen, denk ik wel dat iedereen zich kan realiseren dat hij of zij meer verdient, en dat is de eerste stap. Dat is ook wat ik, ondanks mijn gebrek aan hoop in de maatschappij, wil bereiken: om zoveel mogelijk mensen daar bewust van te maken. Dan kan het op z’n minst een béétje beter worden.”

Body positivity gaat dus om weten dat je waarde hebt, ongeacht hoe je eruit ziet. Wat vind je ervan dat dat meteen met dikke mensen wordt geassocieerd?

“Er is wel een reden waarom de focus nu zoveel op de acceptatie van dikke mensen ligt; dat is puur omdat zij nu worden gediscrimineerd. Men vertelt ze dat ze lelijk, lui en waardeloos zijn, dat ze verantwoordelijk zijn voor al onze problemen. De vetfobie in onze maatschappij heeft invloed op ons allemaal, maar het zijn dikke mensen wiens kansen op een goed leven er echt door worden beïnvloed. Zij krijgen minder snel goed banen, worden minder betaald. Die mensen moeten we beschermen. Body positivity is niet alleen het accepteren van je eigen lichaam, maar het creëren van een safe space waarin íedereen zich gewaardeerd voelt in zijn of haar lichaam.”

En ja, bij dat ‘iedereen’ horen dus vrouwen én mannen. Want hoe gespierder en langer het ideaalbeeld van de man wordt, hoe meer problemen ook daardoor ontstaan. Het probleem is alleen dat mannen wordt verteld er nooit over te praten, zegt Megan. “Om dat te veranderen, hebben we meer mannen nodig in de body positivity-community.”

Maar hoe bereik je mannen (en vrouwen) die nog niets afweten van wat er achter onze vooroordelen zit? Die denken dat body positivity alleen draait om houden van je lichaam als je er niet uitziet ‘zoals dat zou moeten’?

“Hoe meer we erover praten, hoe beter. Betrek ze in gesprekken, laat mensen weten dat je voor ze klaar staat als ze willen praten over problemen met hun lichaamsbeeld. We moeten er zoveel over schrijven en praten dat mensen ons niet meer kunnen negeren.”

Overigens, voegt Megan toe, “zijn er voor mannen nu al wel meer kansen om meer te zijn dan hun lichaam. Zij worden gewaardeerd om hun brein, om wat ze doen. Bij vrouwen gaat het alleen om het lichaam. Bij alles wat we doen, overal waar we heen gaan, gaat het om hoe we eruit zien. Zelfs bij vrouwelijke politici gaat het vooral over of hun schoenen wel bij hun outfit passen. Dat is een soort sneaky manier waarop de media zeggen: het maakt ons niet uit wat jullie te zeggen hebben.”

Dit vind je vast ook interessant: Confessions of a Skinny bitch (waarom thin-shaming ook niet oké is)

Leg je niet te veel schuld bij de media? Tweehonderd jaar geleden bestonden er immers ook al schoonheidsidealen.

“Klopt. Nog niet eens zo lang geleden waren er nog geen tijdschriften, dus konden vrouwen niet weten wat het schoonheidsideaal was. Toch bestond het al wel, alleen was het heel anders: honderdvijftig jaar geleden was dik mooi, want dat liet zien dat je geld had om te eten. Er is altijd een soort ideaal geweest, om verschillende redenen. Maar nu, met de media en het bestaan van eetstoornissen, is het het gevaarlijkst.”

Ons schoonheidsideaal van nu is vooral gebaseerd op gezondheid: we denken dat vet ons uiteindelijk zal vermoorden, om het maar even zo te zeggen. Dat geloof begon rond 1900, op basis van een paar vage onderzoekjes. Bovendien gingen verkopers van levensverzekeringen meer premie vragen aan mensen die meer wogen. Daardoor begonnen mensen met afvallen. Maar pas zo’n twintig jaar geleden bereikt de gezondheids-obsessie een hoogtepunt, toen ‘VET VERMOORDT ONS’ ineens elke dag voorpaginanieuws was.

“Maar de manier waarop we over gezondheid nadenken, is juist niet gezond”, stelt Megan. “Het is vooral gebaseerd op angst. De vetfobie in onze samenleving is zo erg dat je er niet eens een normaal gesprek over kunt voeren.”

Moeten we dan niet eerst onze obsessie met gezondheid proberen te veranderen, voor we overgaan op body positivity?

“Sommige mensen zullen zeggen dat het hetzelfde is. Die zeggen dat” – ze zet weer een ander stemmetje op – “body positivity draait om goed voor jezelf zorgen, gezond eten en sporten. Dat is het natuurlijk niet, het gaat om mensen respecteren. Hoe dan ook, ik denk inderdaad dat het heel belangrijk is om ons te realiseren dat we gezondheid moeten heroverwegen. Je kunt prima dik zijn en gezond, en dun en ongezond. En daarnaast: is geestelijke gezondheid niet net zo belangrijk? Zelfs als je ongezond bent, verdien je nog gewoon respect.”

Ik heb weleens discussies met mensen die zeggen dat het lichaamsideaal van de vrouw puur evolutionair is, gebaseerd is op de kenmerken die ervoor zorgen dat mannen ons uitkiezen voor voortplanting.

“Zelfs als het waar is dat mannen vrouwen alleen op uiterlijk beoordelen, zou dat dan helemaal uit de hand gelopen zijn. Welke man wil een partner nu uitkiezen op de lengte van haar wimpers of haar thigh gap? We zijn die redenering allang voorbij.”

“En weet je, zelfs als ons schoonheidsideaal wel gebaseerd zou zijn op wat mannen aantrekkelijk vinden – who cares? Ons bestaan draait niet langer om of we al dan niet als partner worden gekozen. Het is niet waar dat je pas een plek in de wereld verdient als je mooi bent en een partner hebt; je hebt de wereld meer te bieden dan lange wimpers of een platte buik. Je bent meer dan alleen je uiterlijk.”

Meer lezen over body positivity?

Nieuwsbrief

Meer inspirerende interviews en persoonlijke verhalen lezen? Meld je aan voor de Bedrock Weekly!

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Rock jouw inbox! 🤍

Elke zondagochtend met liefde gemaakt zodat jij heerlijk wakker wordt🧘‍♀️