Redactie Spiritualiteit 24 mei 2021, 06:00

Leestijd: 6 minuten

Wie ben jij écht? De 4 lagen van jouw identiteit afgepeld

Stel dat jij jezelf zou afpellen van buiten naar binnen. Wat kom je dan tegen? Wie ben je? Hoe wil je dat de wereld jou ziet? En hoe zie je jezelf? Wie zichzelf wil ontwikkelen, ontkomt niet aan een grondig zelfonderzoek. Want pas als je begrijpt hoe jouw identiteit is opgebouwd, kun je tot de ontdekking komen wie jij werkelijk – in essentie – bent.

Wat wij als mensen aan de wereld laten zien, onze identiteit naar buiten toe, is zorgvuldig en laag voor laag opgebouwd. Onbewust passen we ons gedrag aan zodat we zo goed mogelijk blijven functioneren in onze sociale omgeving. Gedrag is het resultaat van de normen en waarden die we zelf hebben samengesteld.

En die normen en waarden komen onder meer voort uit negatieve overtuigingen die we over onszelf hebben, en uit de overlevingsmechanismen die we voor onszelf hebben ontwikkeld.

Wie ben je?

En zo hangt alles met elkaar samen. Word je je hier eenmaal bewust van, dan heb je goud in handen. Onder alle lagen van jouw identiteit ben jij namelijk helemaal vrij en puur. Precies zoals je dat was toen je geboren werd. Met deze ontdekking kun jij loslaten wat niet meer bij je past.

Denk aan negatieve overtuigingen over jezelf, of bezorgdheid over hoe jij op een ander overkomt. Ook kun je bewust kiezen voor wat wél echt bij jou past, en zo steeds meer gaan leven vanuit jouw ware essentie.

Holistisch leven, hoe doe je dat? Dit zijn de 5 zijnsniveaus

De kern: jouw essentie

Onze identiteit is opgebouwd uit lagen om een kern heen. De kern is jouw diepste, primaire en liefdevolle zelf. Jouw essentie. Je kunt je voorstellen dat iedere baby maar één primaire laag heeft en dat is die essentie: zijn. Vanuit jouw liefdevolle, pure zelf kom je vroeg of laat in aanraking met de wereld om je heen.

Je wereld wordt groter en je verzamelt meer levenservaringen. Al die levenservaringen, alle scènes in jouw prille levensfilm, vormen het begin van jouw identiteit.

Laag 1: diepste overtuigingen en overlevingsmechanismen

Ervaring is iets waar je op het moment zelf niet bewust mee bezig bent en zeker niet als je heel jong bent. Het overkomt je en je reageert erop. Waarschijnlijk met basisemoties zoals woede, angst, verdriet, of blijdschap. Als een ervaring sterk is, creëer jij vanuit de emoties en gedachten die je erbij hebt, een eerste laagje bescherming om jouw waardevolle kern heen. Zodat je niet nog een keer hoeft te schrikken, boos hoeft te worden of verdrietig hoeft te zijn.

Als je heel jong bent, heeft dit laagje misschien nog geen eigen ‘verhaal’. Maar zodra je daartoe in staat bent zul je er een verhaal, een overtuiging, bij creëren. Dan kan jij jezelf door emoties en gedachten ervan overtuigen dat je nu eenmaal ‘niet goed genoeg’ of ‘het niet waard’ bent.

Bereiken wat je wilt? Zo leer je te manifesteren wat je wilt

En zo wordt het scenario van jouw levensfilm niet van tevoren geschreven, maar ontwikkel je het zelf terwijl je acteert. Het eerste laagje om je ware zelf – jouw diepste overtuigingen en overlevingsmechanismen – beïnvloeden jouw gedrag als ‘acteur’.

Laag 2: normen en waarden

Rond je zevende levensjaar ontwikkel je sociaal-emotionele vaardigheden. De overtuigingen die je op dit moment hebt, zijn onder andere het gevolg van het (sociale) leven dat je vanaf dat moment opbouwt. Vaak zijn diepe overtuigingen negatief of veroordelend over jezelf.

Je wijst jezelf er eigenlijk mee af, maar in de kern voelt dat niet goed. Onbewust associeer je het zelfs met pijnlijke of traumatische ervaringen die je hebt gehad. Maar omdat je jezelf beschermt met deze negatieve overtuigingen, is er geen reden om ze los te laten.

Wat als jij en je kind allebei hoogsensitief zijn?

Hoe steviger de overtuiging, hoe moeilijker het wordt om de vrijheid en liefde te ervaren die daaronder zit. Je kern zou zelfs helemaal afgesloten kunnen raken. Met als gevolg dat je het goede gevoel, de liefde en compassie die je in wezen bent en ook nodig hebt om je gelukkig te voelen, buiten jezelf gaat zoeken. In je omgeving, bij familie en vrienden.

Je zoekt naar manieren die jou daarbij kunnen helpen en die je nieuwe veiligheid geven. ‘Als ik hard werk, volhoud, sterk ben … dan krijg ik de waardering, liefde, erkenning die ik nodig heb.’ Zo vorm je onbewust jouw persoonlijke voorwaarden, ofwel je normen en waarden.

View this post on Instagram

A post shared by Bedrock Magazine (@bedrockmagazine)

Laag 3: gedachten, gevoelens en gedrag

In de praktijk ontwikkel je op basis van jouw eigen voorwaarden, manieren van doen die jou helpen om je diepste overtuigingen niet te hoeven voelen. Om ‘goed’ te zijn, in plaats van ‘niet goed genoeg’, om ‘gewoon’ te zijn in plaats van ‘raar’.

Jouw derde laag moet ervoor zorgen dat je diepste overtuiging door de wereld om je heen niet wordt gezien. En ook niet door jezelf, omdat jij zelf steeds verder verwijderd raakt van jouw essentie. Op basis van je eigen voorwaarden zul je misschien hard werken en uitblinken in wat je doet. Je kunt perfectionisme ontwikkelen en daar je erkenning uit halen. Als dat allemaal lukt, is er ogenschijnlijk niks aan de hand. Je voelt je oké. Maar deze laag van jouw gedachten, je gevoelens en je gedrag is ingewikkelder.

4 manieren om je ego te herkennen (en het weer los te laten)

Als je hard werkt, vanuit overgave en toewijding, vanuit jouw essentie, zal je het ook vanuit overgave en toewijding kunnen aanvaarden als iets niet 100 procent lukt. In essentie word je daar niet minder van. Maar als je hard werkt, vanuit de norm of voorwaarde dat alles wat je doet perfect moet zijn en je slaagt daar niet helemaal in, dan val je terug in de eerste laag: de overtuiging dat je ‘niet goed genoeg’ bent.

En omdat je jezelf daarmee veroordeelt en afwijst, zul je geneigd zijn je voorwaarden aan te scherpen en nog harder je best te gaan doen. Je gedachten en je gevoelens volgen de voorwaarden en je ontwikkelt gedrag of een gedragspatroon dat steeds opnieuw getest zal worden.

Laag 4: identiteit/imago

In laag vier zorg jij ervoor dat de ander jou kan zien zoals jij graag gezien wil worden. Hier kan je een overtuiging naar buiten brengen die lijnrecht tegenover jouw diepste overtuiging staat. ‘Ik ben goed’, in plaats van ‘niet goed genoeg’; ‘ik ben slim’, in plaats van ‘dom’, ‘ik ben avontuurlijk’, in plaats van ‘angstig’.

Als je dat doet, zullen gedachten, gevoelens en gedrag zich ook daaraan meten. Het totaalplaatje dat je naar buiten brengt is een mix van alle lagen bij elkaar.

Bedrock Talks: over het werken met reiki en energieën (hoe doe je dat?)

Soms leef je wat meer vanuit je kern (waar ‘niet goed genoeg’, ‘dom’ of ‘angstig’ niet bestaat) en soms leef je minder of helemaal niet vanuit je kern. Dat is volledig menselijk en hoeft ook niet per se anders. Maar bewust worden van wat wel en vooral niet jouw ware essentie definieert, helpt je om een gezond evenwicht te vinden tussen essentie en identiteit.

Al pellend kom je erachter wat bij jou hoort, waar je blij mee bent, wat aangepast gedrag is en wat je zou willen veranderen. En al pellend zul je contact maken met jouw kern, de essentie van waaruit je zorgeloos gelukkig kunt zijn en waar jij altijd heel en compleet bent. 

Marjolein Berendsen is oprichter en eigenaar van opleidingsinstituut ZoMa Opleidingen. Hier leidt zij met een team docenten holistisch therapeuten op om vanuit licht, liefde én bewustwording mensen te begeleiden. Ze is tevens auteur van het handboek en werkboek ‘Holistisch leven, moeiteloos gelukkig zijn’.