Margje Hoogland Psyche 1 mei 2022, 06:00

Leestijd: 4 minuten

De belangrijkste kenmerken om te zien of je veilig of onveilig gehecht bent

Er zijn zoveel verschillende aspecten die ervoor zorgen dat je bent wie je bent. Denk bijvoorbeeld aan je sterrenbeeld, je persoonlijkheidstype – waar veel verschillende theorieën over bestaan – en je opvoeding. Dit laatste heeft veel invloed op de manier waarop je gehecht bent en hoe je relaties aangaat. Door te ontdekken wat jouw manier van hechten is, kun je jezelf nog beter leren kennen en leer je hoe je beter met relaties om kunt gaan.

Deze checklist met kenmerken helpt je daarbij.

De kenmerken van veilige hechting

Veilige hechting is één van de vier hechtingsstijlen die beschrijven hoe een kind is opgevoed in de eerste levensjaren. De manier waarop je gehecht bent aan je ouders (of zorgverleners) bepaalt hoe je in de rest van je leven relaties met anderen zult aangaan.

Mensen die veilig gehecht zijn, houden van nabijheid van anderen maar zijn niet overgevoelig voor afwijzing. Ze waarderen zichzelf, kunnen hun grenzen goed aangeven en respecteren die van anderen. Anderen zullen zeggen dat ze goed in hun vel zitten en echt zichzelf zijn.

Hoe kan je er als ouder voor zorgen dat je kind veilig gehecht raakt?

Van veilig gehechte mensen is bekend dat ze met heel veel verschillende mensen betekenisvolle relaties kunnen aangaan. Niet alleen liefdesrelaties, maar ook vriendschappelijke relaties en relaties met de familie. Ook weten ze dat het hebben van een sterk sociaal netwerk bijdraagt aan persoonlijk geluk, en zelfs aan een goede gezondheid.

Zo’n 60 tot 70 procent van de Nederlandse kinderen is veilig gehecht. Weten of jij dat ook bent? Je kunt het herkennen aan deze kenmerken:

• Je voelt je op je gemak bij open gesprekken
• Je toont empathie
• Je weet wanneer en hoe je compromissen moet sluiten
• Je bent eerlijk en recht door zee
• Je respecteert grenzen
• Je vertrouwt anderen onvoorwaardelijk
• Je kunt het oneens zijn met anderen zonder problemen
• Je bent niet bang om gevoelens te tonen
• Je bent goed in het tonen van emoties
• Je geniet van de vrijheid om je eigen passies na te jagen
• Je waardeert de mening van je partner
• Je ondersteunt je partner om onafhankelijk te zijn

Kenmerken van onveilige hechting

Naast veilige hechting kun je ook onveilig gehecht zijn. Dit ontstaat door een onstabiele jeugd. Zoals een jeugd waarin je opgroeide bij ouders die er niet voor je waren, je aan je lot hebben overgelaten of waarbij je je emoties niet veilig kon uiten.

Waarom je hechtingsstijl zoveel invloed heeft op je relatie

Die onstabiele jeugd heeft er voor gezorgd dat je niet de liefde hebt gevoeld die je nodig had. Je hebt nooit geleerd dat je van waarde bent, dat je er mag zijn en dat je er toe doet. En al helemaal niet hoe je een gezonde relatie met iemand opbouwt. Er zijn drie vormen van onveilige hechting:

Angstig-obsessief: dit ontstaat als je ouders je vaak alleen lieten. Je bent daardoor bang verlaten te worden en klampt je aan anderen vast.
Vermijdend: dit ontstaat doordat je ouders je niet de kans gaven om je gevoelens te uiten. Je bent daardoor heel onafhankelijk en laat mensen niet snel dichtbij komen.
Angstig-vermijdend: dit ontstaat door afstandelijke ouders. Je hebt daardoor geen vertrouwen in anderen en niet in jezelf. Je verlangt enorm naar liefde, maar hebt niet het gevoel dat je de moeite waard bent.

Ben je onveilig gehecht? Zó kun je als volwassene je hechtingsstijl herstellen

Je kunt deze vormen met elkaar vergelijken en kenmerken kunnen ook overeenkomen. Maar we zetten ze per onveilige hechtingsstijl even op een rijtje.

Angstig-obsessief

• Je hebt moeite om anderen te vertrouwen
• Je hebt een lage eigenwaarde
• Je maakt je zorgen dat je partner (of vrienden) je in de steek laten
• Je bent te afhankelijk zijn in relaties
• Je moet regelmatig gerustgesteld worden dat mensen om je geven
• Je bent gevoelig voor de acties en stemmingen van je partner (of vrienden)

Vermijdend

• Je vermijdt fysieke aanraking
• Je vermijdt oogcontact
• Je vraagt nooit of zelden om hulp
• Je hebt moeite met het tonen of voelen van hun emoties
• Je vindt fysieke nabijheid en aanraking ongemakkelijk
• Je kunt je partner ervan beschuldigen te aanhankelijk of gehecht te zijn
• Je gevoel van persoonlijke onafhankelijkheid en vrijheid is belangrijker dan partnerschap

Angstig-vermijdend

• Je bent niet goed in het reguleren van emoties
• Je bent op zoek naar extreme nabijheid of extreme afstand, daar zit niets tussenin
• Je bent inconsistent binnen je eigen relaties (romantische en vriendschappelijke)
• Je hebt angst voor verlating
• Je hebt angst om emotioneel intiem te worden
• Je hebt een laag zelfbeeld

Waarschijnlijk kun je met behulp van deze kenmerken ontdekken welke hechtingsstijl jij hebt. Mocht je er toch niet helemaal uitkomen, dan kan deze hechtingsstijlen test je helpen je hechtingsstijl te ontdekken. Zo leer je ook beter begrijpen waar je bent zoals je bent binnen relaties. Ook kun je er dan mee aan de slag en ervoor zorgen dat je veilig gehecht raakt.