Malu Kirschbaum Liefde & Seks 5 dec 2022, 09:57

Leestijd: 6 minuten

Alles wat je moet weten over een abortus

Oke. Je bent ongewenst zwanger. En nu? Waarschijnlijk ben je behoorlijk geschrokken en moet je nog even bijkomen van de positieve uitslag. Want zó positief is dat nieuws voor jou helemaal niet. Maar wees gerust. In Nederland heb je (gelukkig!) de vrije keuze om legaal én zelfs gratis een abortus te ondergaan.

Dat dit niet overal het geval is, bewijst maar weer dat er nog steeds een enorm taboe op abortus rust.

Praat over je abortus

Allereerst moet je weten dat je je nergens voor hoeft te schamen. Een ongeplande zwangerschap kan écht iedereen overkomen en maar liefst één op de vijf vrouwen in Nederland ondergaat een abortus, maar neem nooit overhaast een beslissing en laat je nooit dwingen tot een abortus.

Het is belangrijk dat je erover leest, erover praat en hulp zoekt bij iemand die je vertrouwt. Blijf niet alleen met je zorgen, angsten of verdriet en neem eventueel contact op met een hulpinstantie, zoals Sense of Fiom.

Een afspraak maken

Je kunt er ook over praten met je huisarts, of met een hulpverlener in een abortuskliniek. Je krijgt dan informatie zodat je een weloverwogen keuze kan maken. Je hebt geen verwijzing van de huisarts nodig om naar een abortuskliniek te gaan.

Waarom we het vaker over abortus moeten hebben

En vanaf 1 januari 2023 is de verplichte bedenktijd van vijf dagen zelfs van de baan, dus zodra jij je beslissing dan hebt gemaakt kun je direct een afspraak maken. Meestal kun je binnen één à twee weken terecht voor een behandeling.

Het is jouw besluit

Overigens heb je altijd meerdere opties: tot 24 weken kun je de zwangerschap afbreken, of uitdragen en eventueel kiezen voor adoptie of pleegzorg. Het is de vrouw die hierin beslist, ongeacht de redenen.

Je hebt wettelijk zelfbeschikking over jouw lichaam en bepaalt zelf of jij je zwangerschap uitdraagt of niet. Dus bij een ongewenste zwangerschap ben je niet verplicht om dit te vertellen aan de biologische vader. Het is jouw baarmoeder, jouw leven en dus jouw besluit.

Wil je graag dat er iemand meegaat naar de kliniek, maar weet je niet wie je moet vragen? Via Stichting Samen naar de Kliniek kun je een ‘abortusbuddy’ aanvragen. Dat is een vrijwilliger, die erop getraind is om jou op een prettige manier te begeleiden naar en van de kliniek.

Soorten abortus behandelingen

Als je gekozen hebt voor een abortus, dan zijn er verschillende methodes om de zwangerschap af te breken:

Overtijdbehandeling (minder dan 6.2 weken zwangerschap)

Ben je korter dan zes weken en twee dagen zwanger (gerekend vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie), dan wordt het een overtijdsbehandeling genoemd. Je hebt dan geen verplichte bedenktijd van vijf dagen en ook geen verwijsbrief nodig van je huisarts.

Je wilt wél seks, niet aan de pil, maar geen baby’s. Hoe doe je dat?

De behandeling is verder hetzelfde als bij langere zwangerschappen, dus kan zowel een abortuspil als een zuigcurettage zijn. Overigens geldt deze regel nog maar tot 1 januari 2023 – daarna komt de overtijdsbehandeling te vervallen en heb je voor geen enkele abortus meer een bedenktijd of verwijsbrief nodig.

Abortuspil (5 tot 9 weken zwangerschap)

Als je minder dan negen weken zwanger bent, kun je de zwangerschap afbreken met medicijnen. Dit wordt de abortuspil genoemd. Hiervoor moet je meestal naar de abortuskliniek, maar er zijn ook huisartsen die dit voorschrijven als een overtijdbehandeling.

Een behandeling met de abortuspil doe je deels thuis. Door de abortuspil stopt het vruchtje met groeien en wordt de zwangerschap afgebroken. Dit zou je kunnen vergelijken met een natuurlijke miskraam. Je krijgt hevig bloedverlies en krampen kunnen lijken op een zware menstruatie. Je kunt ook last krijgen van misselijkheid, koude rillingen, koorts en diarree.

Dag abortusrecht in Amerika: wat betekent het voor de wereld?

Het is fijn als er iemand bij je is om je te steunen. Dat je de abortus niet alleen ondergaat is natuurlijk wel een prettig idee. Aan de andere kant kan het ook zoveel pijn opleveren dat het een traumatische ervaring wordt, voor zowel jezelf als degene die jou erbij steunt. Daarbij weet je niet goed wanneer de abortus begint en hoe lang het duurt.

Het bloeden duurt gemiddeld twee weken, maar het kan ook korter of langer duren. Het verschilt ook per persoon hoe hevig de bloeding is. Afhankelijk van hoe ver je zwanger bent, kun je in het bloed soms het vruchtzakje zien, maar soms is het ook niet te zien tussen de bloedstolsels.

Zuigcurettage (5 tot 12 weken zwangerschap)

Als je minder dan dertien weken zwanger bent, is het mogelijk om een zuigcurettage uit te laten voeren. Met een dun zuigbuisje wordt dan via de vagina de baarmoeder leeggemaakt en op die manier wordt het vruchtje uit de vagina gezogen. Deze behandeling duurt ongeveer tien minuten. Welke pijn je ervaart, verschilt van vrouw tot vrouw. Je kunt kiezen voor een plaatselijke verdoving of sedatie (roesje). Dan slaap je tijdens de behandeling en voel je niets.

Je verblijft hiervoor ongeveer vier uur in de kliniek. Je mag altijd meenemen naar de kliniek, maar er mag vrijwel nooit iemand bij de behandeling zelf aanwezig zijn. Natuurlijk ben je wel onder begeleiding van een medisch team. Het fijne is dat je precies weet wanneer de abortus plaatsvindt en hoe lang het duurt. Ook krijg je antibiotica om ontstekingen te voorkomen en kun je meteen een spiraaltje of hormoonstaafje laten plaatsen.

Ben je klaar voor kinderen? Deze 5 signalen geven inzicht

Na de behandeling is het advies om nog even in de abortuskliniek te blijven om bij te komen. Als je een roesje hebt gehad, mag je niet zelf autorijden. Meestal nemen de krampen af na de behandeling, maar je kunt nog een paar dagen last houden van buikkrampen.

Abortus dagbehandeling (13 tot 22 weken zwangerschap)

Als je langer dan dertien weken zwanger bent, is een abortus ook nog mogelijk. Dit noemen ze dan een tweede trimester behandeling, waarbij de baarmoeder met een zuigbuis en instrumenten leeggemaakt wordt. Niet alle abortusklinieken doen dit, want deze ingreep is iets heftiger. Je moet dan ook langer in de kliniek blijven (vier tot acht uur).

Een abortus kan plaatsvinden tot de 24e week van de zwangerschap, maar artsen gaan in de praktijk uit van 22 weken. Daarna kan een abortus alleen om zeer zwaarwegende medische redenen.

Na de abortus…

Je kunt na de behandeling last hebben van buikpijn en bloedverlies. Deze klachten kunnen enkele dagen tot weken aanhouden en nemen geleidelijk aan af. De zwangerschapsverschijnselen worden na een week al minder. Meestal krijg je na vier weken een controle bij de kliniek, of moet je zelf een zwangerschapstest doen om te checken of de abortus is geslaagd.

Wat we allemaal kunnen leren van schaamte-expert Brené Brown

Ook kun je na een abortus te maken krijgen met allerlei gevoelens: opluchting, verdriet, schuldgevoel of schaamte. Soms ga je na de abortus twijfelen of je de goede beslissing hebt genomen. Dit is heel normaal. Vaak gaan die gevoelens ook weer over. Het helpt om erover te praten met iemand.

Niet voor herhaling vatbaar

Overigens mag je de eerste twee weken na de behandeling geen vaginale seks hebben. In deze weken mag je ook geen tampons gebruiken, niet zwemmen en geen bad nemen. Meestal word je binnen vier tot acht weken na je abortus weer ongesteld.

Weet wel dat je direct na de behandeling gelijk weer vruchtbaar bent, dus gebruik meteen voorbehoedmiddelen! Want ondanks dat het in Nederland allemaal goed geregeld is rondom abortusbehandelingen, wil je het niet nog een keer meemaken, toch? Voorkomen is immers altijd beter. Vind je het lastig om een voorbehoedsmiddel te kiezen? Er zijn verschillende anticonceptiepillen, het spiraaltje en natuurlijk condooms in alle soorten en maten.