Lisanne de Vaan Welzijn 27 aug 2020, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Scary news: je kunt letterlijk lijkbleek worden en zelfs doodgaan als je (je kapot) schrikt

Op de een of andere manier vinden mensen het leuk om anderen de stuipen op het lijf te jagen. De nieuwste schriktrend? Mensen gekleed als bloeddorstige clowns die uit de bosjes springen, of nog erger; je staan op te wachten in de lift. Een regelrechte nachtmerrie, en ook nog eens slecht voor je gezondheid. Want wist je wat een beangstigende situatie met je lichaam kan doen?

Niet schrikken hé.

Verblind door angst

Dacht je dat blinded by fear gewoon een gezegde was? Niets is minder waar. Het blijkt dat je zo erg kan schrikken, dat je tijdelijk je zicht of gehoor kunt verliezen. Volgens Dr. Martin Samuels van het Brigham Women’s Hospital in Boston komt dit doordat de hersenen bij een schrikreactie alle energie naar de vitale lichaamsfuncties redigeren.

Het lichaam bereidt zich voor op een gevecht of om op de vlucht te slaan, en heeft hiervoor alle energie nodig. Toch gek, aangezien je wel moet weten welke kant je oprent.

Grijze haren

Mensen die geschrokken zijn hoor je vaak dingen zeggen als ‘dat was weer 2 jaar van mijn leven’ of ‘ik heb er weer 10 grijze haren bij’. Gelukkig is dat niet waar. Er is geen bewijs dat een schrikreactie de kleur van je haar kan veranderen. En toch zijn er mensen die na een heftige gebeurtenis opeens grijs haar krijgen. Spooky?

Ook interessant: Zo kijkt het boeddhisme naar het leven en de dood (en wat wij daarvan kunnen leren)

Nou, er is een verklaring voor. Door een schokkende gebeurtenis kunnen oudere, gepigmenteerde haarzakjes sneller uitvallen, waardoor de grijze haren die eerst verborgen waren opeens zichtbaar worden. Volgens Dr. Joshua Zeichner van het Mount Sinai Medical Center in New York treedt het haarverlies meestal drie maanden na de heftige gebeurtenis op.

Bewegen in slow motion

Mensen die doodsangst hebben uitgestaan beschrijven vaak het gevoel te hebben gehad dat de tijd stilstond, of in ieder geval heel traag ging. Volgens Dr. Samuels houdt dit slow motion gevoel verband met de vecht- of vluchtreactie van het lichaam.

De overvloed aan adrenaline in je lichaam kan je hypergericht op het gevaar maken, waardoor je hersenen zich alleen focussen op de waargenomen dreiging. Het is een soort hypnose, zegt Samuels, waarbij je zenuwstelsel gericht is op één taak.

Zo wit als een geest

Iemand die zich kapot geschrokken is ziet er vaak lijkbleek uit. En daar is een goede verklaring voor. Wanneer geconfronteerd met een dreiging, begint het lichaam direct met het verzenden van bloed naar vitale organen en spieren, om te helpen met een potentiële vecht- of vluchtreactie.

Lees ook: Ben je vaak angstig? Zo zet je angst om in iets positiefs

Al je organen zijn gefocust op een taak en dat is zo snel mogelijk wegkomen, stelt Dr. Samuels. “Het gebeurt allemaal automatisch, je bent je er niet van bewust”.

Je doodschrikken

Het komt niet vaak voor, maar in extreme gevallen kun je jezelf letterlijk doodschrikken. Artsen zeggen dat er bij mensen die doodsangst uitstaan zo’n enorme golf van adrenaline kan ontstaan, dat het hart stopt met kloppen. Dr. Samuels legt uit hoe dit kan.

“Adrenaline ‘prikkelt’ de cellen in de hartspieren, waardoor de membranen in die cellen opengaan. Calciumionen kunnen dan naar binnen en het hart trekt samen. Blijft er te veel adrenaline stromen, dan gaat die toevoer van calcium dus ook door”. Het gevolg? “De hartspieren kunnen zich niet meer ontspannen, met de dood als gevolg”.

Meer lezen?

• Dit gebeurt er met je lichaam en je hersenen als je wiet rookt
• Zo ga je duurzaam om met jouw eigen dood
• Hoe ga je om met de dood van een dierbare? Een gelukspsycholoog geeft antwoord