Margje Hoogland Psychologie 19 apr 2022, 06:00

Leestijd: 2 minuten

Intergenerationeel trauma: wat is het en hoe ga je daarmee om?

We weten steeds meer over wat de invloed is van opvoeding en relaties met ouders op mentale problemen. Er is natuurlijk bijna geen ouder die dit bewust doet. Ook zij zijn klein geweest en zijn door hun eigen ouders misschien wel onveilig gehecht. Of misschien dragen zij een trauma mee dat al generaties lang wordt doorgegeven: intergenerationeel trauma.

Dat zit zo…

Wat is intergenerationeel trauma?

Trauma ontstaat door heftige dingen die je in je leven meemaakt. Vaak niet eens door de gebeurtenis zelf, maar doordat je de kans niet hebt gekregen om het te verwerken. Het hoeft niet per se te gaan om een oorlogssituatie of iets anders dat heel groot is. Het kan ook gaan om een jeugdtrauma dat ontstond in een veilige familieomgeving.

Als dit soort situaties lang genegeerd worden, ontwikkelt het trauma zich verder. Dat heeft veel invloed op de kwaliteit van je leven. Je kunt er bijvoorbeeld ontzettende angsten door krijgen.

Must read: Hoe weet je eigenlijk of je een trauma hebt?

Wordt het te lang genegeerd dan wordt het trauma nooit opgelost en kan het stilzwijgend doorgaan van generatie op generatie. We spreken dan van intergenerationeel trauma of transgenerationeel trauma.

Hoe merk je transgenerationeel trauma?

Er zijn verschillende manieren waarop onverwerkte pijn uit het verleden kan opduiken. Op pyschologies.be lezen we dat systeempsycholoog en traumatherapeut Birsen Taspinar het vaak terug ziet komen in onverklaarbare ziektebeelden zoals chronische pijn en fibromyalgie. Maar ook in onverklaarbare gevoelens van verdriet, angst of minderwaardigheid.

Je kunt het ook merken aan je hechtingsstijl. Als één van je ouders te maken heeft gehad met een trauma – van zichzelf of diens voorouders – dan is dat vaak ook te merken in de opvoeding. Het is niet iets dat ze bewust doen, maar toch kun je er onveilig gehecht door raken.

Ook interessant: Het effect dat trauma’s in je kindertijd kunnen hebben op je volwassen leven

Intergenerationeel trauma komt ook vaak voor bij migrantenfamilies. Gevoelens van minderwaardigheid en angst komen soms bijvoorbeeld pas in de derde generatie boven. De eerste generatie ontwikkelde een overlevingsmechanisme waarbij er vooral werd gezwegen. Pas later komen er vragen en onverwerkt verdriet boven.

Wat kun je er aan doen?

Wanneer je maken hebt met intergenerationeel trauma, dan ben je je daar vaak helemaal niet van bewust. Mocht je je herkennen in de onverklaarbare krachten of weten dat je onveilig gehecht bent, dan kan het slim zijn om professionele hulp in te schakelen. Samen met een psycholoog kun je antwoorden krijgen op je vragen en ontdekken waar trauma precies zit.

Must read: Adem in. Adem uit. Hoe je met ademhaling trauma’s en spanning kunt loslaten

Er kan dan bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van schematherapie: een vorm van psychotherapie voor mensen met persoonlijkheidsproblematiek of andere langdurige klachten als terugkerende depressies. Het helpt de oorsprong van hardnekkige patronen te doorgronden en veranderen.