Maaike Kooijman Psyche 28 apr 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

ASMR: een uitleg van wat dat nou precies is

Al eerder schreven we op Bedrock over wellness podcasts: podcasts gewijd aan slaap, voeding en meer. In het rijtje stond onder andere ‘Sleep whispers’, een show met gefluisterde verhalen om je in slaap te krijgen. Voor de één heel rustgevend, een ander krijgt er de kriebels van. Maar dat gefluister houdt niet op bij één podcast; het hele internet staat vol met zogenoemde ASMR-video’s. Maar wat zijn dat eigenlijk? ASMR staat voor Autonomous Sensory Meridian Response. Het is, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, niet alleen de verzamelnaam voor video’s van ‘ASMRrtists’ die fluisteren, hun haar borstelen of met hun vingers tikken. Het is een tintelend gevoel dat je krijgt bij lichte aanrakingen, bijvoorbeeld als iemand over je rug of arm wrijft of met je haar speelt. Er zijn dus heel veel verschillende manieren waarop je het kunt ervaren, maar ze hebben allemaal als effect dat je er een fijn ‘tintelend’ gevoel van krijgt, op je hoofdhuid of in je nek. Tenminste, als je er gevoelig voor bent.

ASMR tegen pijn

Dat gevoel zou niet alleen goed zijn tegen stress, maar ook helpen bij beter slapen en zelfs angstige gedachten wegjagen. Mensen zouden er zelfs gelukkiger van worden. En, opvallender: sommige mensen met chronische pijn zeggen zelfs dat hun symptomen verminderen na het kijken van ASMR-video’s. Klinkt goed, maar eh, hoe dan?

Hou je van ASMR? Dit zijn de fijnste fluistervideo’s

ASMR bestaat sinds 2010, en waar er in het begin vooral een hoop onduidelijkheid was, verschijnen er de laatste tijd steeds meer onderzoeken naar de werking ervan. Ook Craig Richard van de Shenandoah University doet onderzoek naar ASMR. Het wordt meestal ervaren vanaf jonge leeftijd, zegt hij, door interactie van kinderen met familie en vrienden. De hele werking van ASMR is volgens hem ook gebaseerd op die link met de ouders: ‘De reden dat mensen zich relaxed voelen als ze naar Maria GentleWhispering op YouTube luisteren, is omdat haar gedrag veel lijkt op dat wat een ouder zou vertonen – met zorgzame blikken, zachte spraak en rustgevende handbewegingen. Het is patroonherkenning: onze brein herkent het patroon van iemand met een zacht gefluister, en dat vinden we rustgevend’, aldus Richard tegen Smitsonian Magazine.

Wanneer ben je gevoelig voor ASMR?

Maar de grote vraag blijft: hoe komt het dat sommige mensen wél gevoelig zijn voor gefluister en haar-borstel-geluiden, en anderen totaal niet? Met andere woorden: hoe werkt ASMR? Bij de Universiteit van Winnipeg hebben ze wel een vermoeden. Ze onderzochten het brein van elf mensen die aangaven ASMR te ervaren, en elf mensen die dat niet deden. Wat bleek? Het ‘defaultnetwerk’ – een netwerk van gebieden in de hersenen dat vooral actief is in rust en wordt geassocieerd met gedachten – van de eerste groep zag er anders uit dan dat van de controlegroep. Sommige gebieden werkten minder samen, terwijl andere dat meer deden.

Dit vind je vast ook interessant: Fluisterzen: in slaap vallen door tikkende nagels.

Synesthesie

Over het algemeen is er bij mensen die ASMR ervaren een mix van verschillende hersennetwerken die ‘normaal’ los staan van elkaar: zo kan aanraking bijvoorbeeld worden geassocieerd met gehoor en zicht met emotie. Volgens de onderzoekers lijkt ASMR daardoor een beetje op synesthesie, een menging van verschillende zintuigen waardoor mensen bijvoorbeeld vormen kunnen ‘proeven’. Ook bij mensen met synesthesie is aangetoond dat ze verschillende associaties in de hersenen hebben.

ASMR bij bepaalde persoonlijkheden

Volgens ander onderzoek, met bijna 600 deelnemers, is er trouwens ook een verschil in persoonlijkheidstypen van mensen die ASMR ervaren en mensen die dat niet doen. Zo zouden ze meer open staan voor nieuwe ervaringen, maar ook emotioneel onstabieler zijn. Op de persoonlijkheidsdimensies extraversie, zorgvuldigheid en servicegerichtheid scoren ze juist minder.

Hou je van ASMR? Dit zijn de fijnste fluistervideo’s

Onderzoek is nog gaande

Hoe het kan dat ASMR pijn vermindert? Dat is nog niet echt duidelijk. Maar er zijn dus wél meerdere theorieën over de werking in de hersenen en de psychologische achtergrond. Of die echt kloppen, moet nog blijken als het onderzoeksgebied langer bestaat, maar het is in ieder geval een fascinerend fenomeen – ook als je er letterlijk de kriebels van krijgt.

Ben jij (over)gevoelig of juist benieuwd naar hoe het is om (over)gevoelig te zijn? In dit artikel lichten we uit hoe dat is. Want het kan soms lastig zijn om jezelf te verplaatsen in iemand die (over)gevoelig (een Highly Sensitive Person). In deel 1 van het tweeluik over ‘Wat je moet weten als je een hoogsensitief iemand date‘ wordt haarfijn uitgelegd hoe je daar het beste mee kunt omgaan.

Bekijk hier de fijnste ASMR video’s.