Malu Kirschbaum Psyche Vandaag, 06:58

Leestijd: 5 minuten

Neurowetenschapper TJ Power legt de denkwijze achter ‘Het DOSE Effect’ uit

Slaaptekort, zinloos scrollen, suiker, zittend werk… het is het moderne standaardpakket geworden. We leven in een wereld waarin we voortdurend worden overspoeld met prikkels, notificaties en verwachtingen – en dat laat zijn sporen na. Niet alleen op ons lichaam, maar vooral ook in ons brein. Neurowetenschapper en gedragsdeskundige TJ Power vond het tijd voor een reset. Zijn antwoord? Het DOSE Effect.

In zijn gelijknamige boek legt TJ Power uit hoe je zélf grip krijgt op deze stofjes, zonder dure therapieën of ingrijpende veranderingen. Kleine aanpassingen, grote effecten.

Dopamine, Oxytocine, Serotonine en Endorfine

Voel je je soms overweldigd door de druk van het dagelijks leven? Je bent niet de enige. Onze snelle, digitale wereld verstoort vaak de balans in onze hersenen, wat kan leiden tot stemmingswisselingen en stress. In Het DOSE-effect laat neurowetenschapper TJ Power zien hoe je met simpele, dagelijkse gewoonten je mentale welzijn versterkt. 

Het klinkt als een hippe detoxkuur, maar DOSE staat voor iets fundamentelers: de vier gelukshormonen die jouw mentale welzijn bepalen. Dopamine, Oxytocine, Serotonine en Endorfine – samen vormen ze de chemische basis voor motivatie, verbondenheid, ontspanning en geluk.

Het moderne brein: overprikkeld en onderbelast

Power schetst een herkenbaar beeld: een generatie die met de ene hand op een laptop typt en met de andere eindeloos door TikTok scrollt, terwijl ze hun derde kop koffie wegklokken en vergeten zijn hoe een diepe ademhaling voelt. “Ons brein is ontworpen voor focus en rustmomenten,” zegt Power. “Maar de moderne levensstijl biedt vooral afleiding en constante input. Daardoor raken onze gelukshormonen uit balans.”

Volgens Power is het geen toeval dat burn-outs, depressies en vermoeidheid zo vaak voorkomen. We hebben simpelweg de gebruiksaanwijzing van ons brein genegeerd. Zijn missie? Mensen weer leren samenwerken met hun hersenen – niet ertegenin leven.

Dopamine: van instant naar duurzame beloning

Dopamine is het ‘motivatiehormoon’. Het wordt vrijgemaakt als we ergens naar uitkijken, een doel bereiken of een beloning verwachten. Maar in onze snelle wereld krijgen we dopamine-opstoten van likes, snoep of binge-watchen – kort, krachtig, maar uitgeput daarna.

“Instant dopamine is verslavend, maar maakt je op de lange termijn futloos,” legt Power uit. In plaats daarvan pleit hij voor sustainable dopamine: beloningen waar je moeite voor doet. Denk aan een wandeling in de natuur, het afronden van een taak zonder afleiding, of zelfs gewoon het stellen van een realistisch doel voor de dag. Klinkt simpel, maar je brein beloont je met een duurzame motivatieboost.

Oxytocine: de kracht van echte connectie

In een tijdperk van selfies en statusupdates is echte verbondenheid soms ver te zoeken. En dat terwijl oxytocine – het zogenaamde knuffelhormoon – een cruciale rol speelt in onze mentale balans. Het wordt aangemaakt bij fysiek contact, oprechte gesprekken en momenten van empathie.

TJ Power moedigt aan om technologie weer in te ruilen voor echte gesprekken. “Bel een vriend in plaats van te appen. Geef iemand een knuffel. Kijk mensen in de ogen.” Het zijn kleine gebaren, maar ze activeren krachtige processen in het brein. En het mooie: oxytocine werkt besmettelijk. Hoe meer je het deelt, hoe meer je terugkrijgt.

Serotonine: rust in je hoofd, grip op je stemming

Voel je je gespannen, somber of opgejaagd? Grote kans dat je serotonineniveau uit balans is. Serotonine reguleert stemming, zelfvertrouwen en innerlijke rust. En hoewel veel mensen denken dat je hier pillen voor nodig hebt, laat Power zien dat je lichaam het ook prima zelf kan aanmaken – als je het de juiste omstandigheden biedt.

Wat helpt? Zonlicht, regelmatige beweging, gezonde voeding en… dankbaarheid. “Een dagelijkse dankbaarheidsroutine van twee minuten kan al een meetbare impact hebben op je serotoninespiegel,” zegt Power. Ook ademhalingsoefeningen, natuur en het beperken van social media dragen bij aan meer mentale rust.

Endorfine: je natuurlijke stressdemper

Last but not least: endorfinen. Deze stofjes helpen je stress te verminderen en geven je een natural high. Denk aan het gevoel na een flinke lachbui, een stevige work-out of zelfs pittig eten – allemaal momenten waarop je brein endorfinen vrijgeeft.

In Het DOSE Effect pleit Power voor het bewust opzoeken van deze positieve pieken. “Beweeg dagelijks, lach vaker, luister naar muziek waar je kippenvel van krijgt. Dit zijn geen ‘soft’ tips – ze hebben een krachtig neurologisch effect.” Endorfinen dempen stress en pijn, verbeteren je stemming en maken je weerbaarder.

Kleine gewoonten, grote impact

Wat Power onderscheidt van andere zelfhulpgoeroes is zijn wetenschappelijke benadering én nuchtere stijl. Geen vage beloftes of zweverige adviezen, maar praktisch toepasbare routines die je meteen kunt integreren in je dagelijks leven.

Het DOSE Effect is geen quick fix, maar een duurzame strategie om je brein weer in balans te brengen. Of je nu worstelt met stress, vermoeidheid, onrust of simpelweg wat meer grip op je dag wilt: met de juiste gewoonten kun je zélf aan de knoppen draaien van je gelukshormonen.

De regie terug over je brein

In plaats van je over te geven aan algoritmes, stress en ongezonde gewoonten, moedigt Power aan om terug te keren naar de essentie: goed voor je brein zorgen. “Je hoeft je leven niet om te gooien,” benadrukt hij. “Begin klein. Een goede ochtendroutine. Meer echt contact. Bewust bewegen. En bovenal: wees nieuwsgierig naar hoe je brein werkt – en hoe je het kunt helpen floreren.”

Het DOSE Effect van TJ Power is een uitnodiging tot een nieuwe mindset voor meer rust, focus en energie – precies wat ons overprikkelde brein nodig heeft. Het boek komt 27 mei uit, maar je kunt hier alvast een pre-order plaatsen!

Ben je HSP of snel overprikkeld? Hierbij nog vijf tips om jezelf te beschermen tegen prikkels en zo geef je je grenzen aan (want ja, dat mag!).

Dit zijn de signalen én impact van een overprikkeld brein