Maartje Vis Psyche 21 feb 2024, 10:02

Leestijd: 4 minuten

Waarom we maar één liefdespartner mogen hebben, maar wel meerdere vrienden

Het liefste willen we voor altijd samen zijn met één romantische partner. Daarentegen maakt het ons niet uit hoeveel vriendschappen we allemaal hebben, terwijl je met vrienden ook diepgaande connecties opbouwt.

Los van het feit of je een liefdespartner hebt of niet, blijven we nieuwe mensen ontmoeten en vrienden maken. Hoe meer, hoe beter! In de liefde zit dat over het algemeen heel anders: als je the one vindt, wil je de rest van je leven met diegene doorbrengen en dan ook alleen maar met deze persoon.

Onze visie op vriendschap en liefde loopt dus uiteen en de wetenschap heeft daar een verklaring voor.

Een hele hoop vrienden en één liefdespartner: dit is hoe het zit

In onze samenleving is monogaam zijn (nog) de norm en daar lijken we dan ook veel waarde aan te hechten. Ondanks de vele relatievormen die erbij komen, houden de meeste mensen zich nog vast aan het concept van monogamie: verliefd worden, samen verdergaan en zeker niet je geliefde delen met een ander. In de serie ‘Moderne liefde‘ van de Universiteit Utrecht gaan de wetenschappers hierover in gesprek.

Trouw zijn aan één partner? Vroeger zat dat anders

Dat we nu allemaal graag één liefdespartner willen, zat vroeger anders. Dat ligt sociaal wetenschapper Linda Duits aan de Universiteit Utrecht toe.

“De relatievorm die we nu kennen waarin we alles eigenlijk verwachten van een partner”, begint Linda te vertellen waarna ze een aantal gewenste dingen opnoemt van partners, “dat is redelijk recent.”

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Modern concept

We stellen nu veel eisen aan onze partner. Zo willen we dat onze liefdespartner van sporten houdt, lekker eten, dat hij of zij  representatief is in de vriendengroep en jullie samen ook steamy seks hebben. “Dat is het beeld van de romantische relatie dat heel erg samenhangt met moderniteit. Daarvoor was het huwelijk voornamelijk een economische aangelegenheid”, licht Linda toe. “Dat hele idee van één partner waarmee we alles doen, is een paar honderd jaar oud.”

Vroeger vormden mannen bijvoorbeeld ook connecties met andere mannen om dochters uit te huwelijken en daarin was dat beeld van trouw zijn anders. Het was toen belangrijk dat mannen erop aan konden dat de kinderen van hun waren, maar dat betekende niet dat alle seks met hun was.

Het concept van monogamie zoals we die in de liefde nu kennen, is dus niet iets wat er altijd al was. Als iemand in een monogame relatie dan nog iemand anders blijkt te hebben, is dat not done. Hoe komt dat eigenlijk?

“Als wij een relatie vormen met iemand”, begint Tila “Ik ga hierbij in eerste instantie uit van een één op één relatie, dus dat je iemand ontmoet, leert kennen en verliefd wordt op elkaar, dan weten we ook psychologisch dat er een versmelting plaatsvind.”

Met versmelting bedoelt Tila dat je steeds meer op elkaar gaat lijken, dat er een overlap plaatsvindt in identiteit tussen jou en de ander. “Vanuit dat concept is het aangaan van een andere relatie, ook al is het een kortstondige relatie, een bedreiging voor dat psychologische construct van eenheid.”

Vrienden delen we graag, een liefdespartner niet

Als je een vriendschapscrush op iemand hebt en heel graag leuke dingen met iemand wil doen, kan er ook een versmelting met diegene plaatsvinden. We hebben dan alleen niet het idee dat we maar één zo’n vriendin mogen hebben.

Ergens lijkt het idee van één liefdespartner hebben ons dan ook met de paplepel ingegoten te zijn. “Bij vriendschap wordt ons geleerd, eigenlijk al vanaf we klein zijn, dat het delen van vrienden goed is en dat er ook ruimte is voor meerdere, terwijl we dat met romantische relaties niet hebben”, legt Linda toe.

Jaloezie in vriendschap en relaties

Ook wordt ons volgens Linda aangeleerd dat jaloezie goed is en een teken van liefde. Zeggen dat je van meerdere mensen kan houden, lijkt dan ook een slecht teken van betrokkenheid te zijn.

Ook bij hechte vrienden kan net zoals bij een liefdespartner jaloezie ontstaan. Als je beste vriendin het ineens heel goed kan vinden met iemand anders, kan dat ook als een steek voelen. “Die gevoelens zijn heel normaal, omdat wij de relaties die intens belangrijk voor ons zijn, willen beschermen“, licht Tila toe.

Is de mens wel gemaakt voor monogamie?

Volgens Tila lijkt een monogame relatie dan ook de meest veilige optie te zijn, toch is daar geen bewijs voor. Een niet-monogame relatie kan namelijk ook bijdragen aan meer liefde en intimiteit tussen jou en je liefdespartner, omdat je elkaar laat zien dat jullie elkaar echt vertrouwen en écht voor elkaar kiezen.

Wat we wel weten, is dat we dus graag meer vrienden willen hebben en dat op het gebied van een liefdespartner hebben (nog) anders lijkt te liggen.

Of de mens gemaakt is voor monogamie, is vanuit verschillende kanten te belichten. Wie weet verandert de norm nog wel. “Uiteindelijk gaat het om respect hebben voor je partner en het respecteren van de regels die jullie hebben gemaakt”, zegt Tila.

Wetenschappers delen hun visie: zijn we straks allemaal polyamoreus?