Josephine Kay Psyche 6 jun 2017, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Kun je nog veranderen na je dertigste? Dat wordt nog best lastig

Als we jong zijn denken we vaak over ‘later.’ Later als ik groot ben ga ik beter voor mezelf zorgen, maar nu geniet ik nog volop van mijn studententijd (en drank!). Later als ik groot ben ga ik mijn werk en carrière serieuzer nemen, maar nu is mijn motto nog lang leve de lol. Later als ik groot ben ga ik meer energie in mijn familie en vrienden steken, maar nu ga ik nog even genieten van mijn vrijheid en me-time. En ga zo maar door. En dan is het opeens later, ben je bijna dertig en kom je erachter dat je na je dertigste niet meer zo veel kan veranderen. Oops. Klopt deze gedachte, of is het totale onzin? Kun je je hele leven nog omgooien of zijn de jaren voor je dertigste de jaren waarin jouw karakter en toekomst worden bepaald?

Volgens Harvard-psycholoog, William James, ben je na je dertigste toch echt te laat. Zo schreef hij in The Principles of Psychology ‘In most of us, by the age of thirty, the characater has set like plaster, and will never soften again.’ Ai. Gelukkig komen deze woorden uit 1890 en is er sindsdien veel nieuw onderzoek gedaan.

Weinig te veranderen

Volgens Brian Little, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Cambridge, is het meer dat onze persoonlijkheden ‘half-plastered‘ zijn tegen de tijd dat we dertig zijn. En dat biedt meer hoop en toekomstperspectief.

Hoe kinderen al op jongere leeftijd een angststoornis kunnen ontwikkelen

De manieren waarop wij ons gedragen zijn volgens onderzoek wel beïnvloed door vaste persoonlijkheidskenmerken die genetisch bepaald zijn en zijn daarom gedurende ons leven vrij stabiel. Daar kun je dus niet zo veel aan veranderen.

Je karakter is ontwikkeld

En het is natuurlijk gewoon logisch dat we gedurende onze jongere jaren een karakter ontwikkelen – waar bepaald gedrag aan verbonden is – dat later in ons leven niet nóg veel verder ontwikkelt. De ontwikkeling remt als het ware af. Je maakt als je jonger bent gewoon vaker dingen voor het eerst mee, dan als je wat ouder bent.

Maar, volgens Little kunnen we er natuurlijk ook bewust voor kiezen om ons te verzetten tegen onze vaste gewoontes of persoonlijkheidstrekjes. Merk je dus dat je bijvoorbeeld snel boos wordt, en wil je daar iets aan veranderen? Dan kun je ervoor kiezen om tot 10 te tellen, en je temperamentvolle kant even wat in te perken. Het is dus wat dat betreft aan jou hoe je op bepaalde situaties reageert.

5 hoofdpersoonlijkheidsdimensies

Nu hebben we allemaal 5 hoofd persoonlijkheidsdimensies die bestaan uit: openheid, zorgvuldigheid, extraversie, service gerichtheid en emotionele stabiliteit. Deze 5 kenmerkende karaktereigenschappen schijnen niet echt te schommelen als we in een slechte of goede bui zijn, en zijn dus redelijk stabiel.

5 goede huidverzorging gewoonten om aan te leren (op elke leeftijd)

Volgens wat recent onderzoek lijkt het erop dat deze eigenschappen in onze genen verweven zitten, en dat legt dan weer uit waarom ze zo stabiel blijven. Het onderzoek werd op tweelingen gedaan en hieruit bleek dat deze 5 eigenschappen grotendeels erfelijk zijn en dat dus ongeveer 40 tot 50 procent van onze persoonlijkheid uit onze genen voortkomt.

Ga niet teveel tegen je karakter in

Na je dertigste kun je dus wel degelijk veranderen, alleen moet je er (veel) meer moeite voor doen. En doe je het, dan doe je het bewust. Het gebeurt dus niet meer ‘vanzelf.’ Little bevestigt deze gedachte.

Je kunt sommige delen van je karakter niet veranderen: als je als introvert geboren wordt, zul je als je 80 bent ook introvert zijn. Maar je kunt wél je gedrag bepalen. ‘The general idea is that, no, we are not victims of our circumstances, of our genes — we can freely choose how we behave, to a certain extent,’ legt Little uit.

Maar let wel op, dit betekent namelijk dat je tegen je echte karakter ingaat en dat is niet per se wenselijk. Je gaat dan tegen je gevoel in, gedraagt je bijvoorbeeld extrovert, terwijl je diep van binnen introvert bent. En dat kan extreem vermoeiend zijn en leiden tot stress.

7 manieren om je brein gezond te houden (ongeacht je leeftijd)