Lisanne van Marrewijk Psyche 5 mei 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Ben je emotioneel afhankelijk van je partner? Dit kan je doen

Dat jij en je partner tot op een bepaalde hoogte emotioneel afhankelijk zijn van elkaar, is logisch. Dat is exact de reden waarom je een relatie hebt: je vindt elkaar de allerleukste en daarom vind je het belangrijk wat de ander van je vindt. Toch ligt hier ook een grens. Als je te afhankelijk bent van de mening van je partner – en je dus emotioneel afhankelijk van hem of haar bent – heeft dit effect op jouw geluksgevoel én op jullie relatie.

Het is belangrijk in jullie relatie dat jullie elkaar emotioneel tegemoet komen. Het maakt dat je je blij en veilig voelt bij elkaar, maar ook dat je je verbonden voelt. Toch is de scheidingslijn tussen een goede relatie en emotionele afhankelijkheid soms heel klein.

Emotionele afhankelijkheid

Dat jij en je partner elkaar aanvullen en er voor elkaar zijn is goed. Het is fijn als je ervan uit kunt gaan dat je iets aan elkaar hebt in moeilijke situaties en de ander jou ook terecht kan wijzen. Dat kan je juist ook helpen om anders naar situaties te kijken en die eerlijkheid naar elkaar toe kan je ook helpen meer zelfrespect te kweken.

Maar die situatie verandert als je afhankelijk wordt van de mening van de ander en je jezelf niet gerust kunt stellen. Als jij merkt dat je steeds op zoek bent naar bevestiging van je partner dat je goed en belangrijk genoeg bent – en daarmee dus twijfelt aan jezelf en jouw eigen kunnen – gaat er iets mis.

Lees ook: Voor elkaar zorgen in een relatie: hoe doe je dat?

Onevenwichtige relatie

Onzekerheid en onveiligheid in een relatie kan leiden tot emotionele afhankelijkheid. Dit maakt dat het niet de liefde is die de overhand heeft, maar de angst voor afwijzing of er alleen voor komen te staan. Hierdoor ben je meer afhankelijk van de ander en ga je op zoek naar zekerheid en geruststelling van diegene.

En die drang naar geruststelling zorgt er op haar beurt weer voor dat je afhankelijk blijft. Wat dan weer kan zorgen voor een onevenwichtige relatie. Het is namelijk moeilijk om van iemand te houden als je diegene in eerste instantie nodig hebt om je zeker te voelen over jezelf.

Twijfel aan jezelf

Die constante drang naar zekerheid en bevestiging van de ander, komt vaak voort uit een twijfel aan jezelf. En juist door het zoeken naar die zekerheid focus je je meer en meer op die twijfels.

Iedereen twijfelt weleens aan zichzelf en zijn of haar kunnen. Een beetje twijfel is gezond, totdat je twijfels zo groot zijn dat je afhankelijk wordt van bevestiging van de ander. Waar die twijfel vandaan komt? Dat ligt vaak niet bij de ander, maar eerder uit je geschiedenis en opvoeding.

Acceptatie van ouders

Waar die twijfel vandaan komt? In veel gevallen komt dit door een gebrek aan onvoorwaardelijke acceptatie van je ouders toen we kind waren. Doordat je deze acceptatie toen nooit ontvangen hebt, heb je nu meer moeite met de zekerheid die je partner je probeert te geven. En wat hij of zij dan ook zegt om jou die zekerheid wél te geven, dit zal nooit genoeg zijn om jou volledig veilig te laten voelen.

En het is niet zo dat jouw ouders hun ‘werk’ als opvoeder niet goed hebben gedaan. Er zijn altijd omstandigheden die het moeilijk maken. Zo kan het voor jou als kind moeilijk zijn geweest om je emotionele behoeftes te communiceren waardoor je ouders niet op in hebben kunnen spelen. Maar het kan ook zo zijn dat ze iets jou nooit hebben kunnen bieden, omdat ze het zelf ook nooit hebben ontvangen (en dus niet hebben geleerd om te geven).

Relatie is op

Een niet onvermijdelijke situatie in een relatie waarin de één emotioneel afhankelijk is van de ander, is dat de relatie opbrandt. Iemand die er constant voor moet zorgen dat de ander zich veilig voelt, wordt hier na verloop van tijd moe van. Het kan voelen als een gebed zonder eind wat zorgt dat hij/zij er genoeg van heeft om constant zijn liefde te tonen en emotionele zekerheid te bieden.

Wat op haar beurt weer maakt dat de ander hier nog onzekerder van wordt en de relatie op een onevenredig niveau terecht komt en zelfs wordt bedreigd. Ondanks dat je nog steeds van elkaar houdt.

De oplossing?

Natuurlijk kun je met een psycholoog in gesprek gaan om erachter te komen waar jouw onzekerheid en wonden vandaan komen. Maar uiteindelijk ben je zelf verantwoordelijk om hier iets aan te doen. Alleen jij – en dus ook niet jouw partner en z’n lieve woorden – bent de enige die intern kan maken wat er als kind gewond is geraakt.

Als twijfels weer boven komen drijven, moet je jezelf afvragen waar ze vandaan komen. Wat heb je als kind wel of niet meegemaakt dat hier aan ten grondslag ligt? Kan je je een tijd herinneren waarin je je niet goed voelde doordat je ‘minder’ hebt gekregen van iemand? Wat deed of zei die persoon toen? Hoe interpreteerde jij dat – en was dat terecht?

Als volwassene kun je hier beter op reflecteren en misschien op de goede manier interpreteren wat er toen is gebeurd – en de situatie dus beter relativeren en positiever in te zien.

Therapeutisch herschrijven van geschiedenis

Een oefening die we ook kunnen zien als het ‘therapeutisch herschrijven ven je geschiedenis’ volgens Psychology Today. Op deze manier krijg je beter inzicht in de motieven van anderen en je neem het heft in eigen handen.

Want uiteindelijk ben je echt de enige die jou gelukkig kan maken.

Meer over gelukkig zijn

Ben je – net als wij – op zoek naar geluk en probeer je je quarterlifecrisis zonder al te veel kleerscheuren door te komen? Dan is onze podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de eerste aflevering expert en gelukspsycholoog Josje Smeets.

Spoiler: ze vertelt waar geluk allemaal mee samenhangt en wat je vooral wel en níét wilt doen. Luister je mee?

Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!