Rosa Bertram Relatie Vandaag, 07:35

Leestijd: 6 minuten

Relatietherapeut Marcelino Lopez: ‘Alleen op deze manier kan een open relatie slagen’

Een monogame relatie werd lange tijd gezien als dé standaard relatievorm, maar daarin is de laatste jaren een shift te zien. Open relaties worden gangbaarder en meer stellen kiezen ervoor om te onderzoeken of die relatievorm beter bij hen past, ziet relatietherapeut, psycholoog en schrijver Marcelino Lopez. Maar hoe laat je een open relatie nou slagen? Hij deelt zijn tips met BEDROCK.

In tijden waarin we meer aandacht dan ooit hebben voor persoonlijke ontwikkeling en het zoeken naar zingeving, is het niet zo vreemd dat koppels er een stuk vaker dan vroeger voor kiezen om te experimenteren met een open relatie, vertelt relatietherapeut Lopez aan BEDROCK. “Het draait meer om persoonlijke ontwikkeling, autonomie en eigen keuzes. Een relatie was vroeger meer iets wat er verplicht bij hoorde, nu draait het om welzijn: hoe wil ik de liefde vieren?”, legt hij uit.

Hoe kan een open relatie slagen?

Maar een open relatie gaat niet alleen over rozen. Een veilige relatie ineens ‘opengooien’ zonder duidelijke afspraken en communicatie, kan je relatie namelijk ook veel schaden. “Een open relatie uitproberen kan verbindend zijn, maar kan een relatie ook onder druk zetten. Het is kwetsbaar en werkt alleen als de basis sterk is”, zegt Lopez.

Hij vervolgt: “Sommige koppels denken dat een open relatie problemen oplost, maar meestal vergroot het ze juist uit. Het werkt alleen als er al wederzijds vertrouwen is, goede communicatie, een realistische kijk op eigen emoties en bereidheid om eerlijk te blijven, ook als iets gevoelig ligt of pijnlijk wordt. Een open relatie moet een verrijking zijn, geen verplichting. Als één van de twee er eigenlijk niet klaar voor is, saboteert het de liefde juist.”

Hoe zorg je ervoor dat een open relatie wél kan slagen? Lopez deelt zijn tips.

1. Begin met een goed gesprek, zonder meteen in actie te komen

Volgens Lopez is praten de eerste en belangrijkste stap. “Voordat iemand ook maar iets met iemand anders doet, moeten jullie eerst begrijpen waarom je dit wil onderzoeken. Wat mis je of verlang je? Wat hoop je dat een open relatie je brengt? Waar ben je bang voor? Wat betekent veiligheid voor jou? Wat mag absoluut niet gebeuren? Het doel is elkaar begrijpen, niet om elkaar te overtuigen.” Een open relatie begint dus niet met actie, maar met reflectie en met de moed om ook de ongemakkelijke vragen te stellen.

2. Maak duidelijke afspraken

Lopez benadrukt dat voorspelbaarheid en helderheid cruciaal zijn. “De beste afspraken zijn concreet, niet te uitvoerig en vóór ieders veiligheid”, zegt hij. Bespreek samen:

• Wat mag wél (en in welke setting)? Is dat alleen zoenen, seks hebben zonder overnachtingen of ook daten? Mag het alleen met mensen die geen gemeenschappelijke vrienden zijn, alleen buiten je woonplaats of maximaal één keer per week?
• Wat mag níet? Bijvoorbeeld geen overnachtingen, geen emotionele exclusiviteit of langdurig daten, geen seks zonder condoom en niet met ex-partners.
• Wat vertellen we elkaar wel of niet? Vertel je elkaar vóór of na de date dat je met een ander gaat daten? “Is er een ‘stopwoord’ of signaal als iemand overprikkeld raakt? Je wilt het vertrouwen ondersteunen door voorspelbaarheid te creëren.”

Dat duidelijke afspraken essentieel zijn, merkte Laura, die onlangs experimenteerde met een open relatie. Zij en haar vriend zijn al negen jaar samen en besloten om te experimenteren met een open relatie. Zij wilde dat al langer en ze heeft het nodig om af en toe fysiek te zijn met een ander, om verder te kunnen.

Ze vertelt aan BEDROCK: “Mijn vriend vond het goed als ik zoende met iemand anders. Toen ik een na een avond uit een leuke jonge zoende met wie ik veel chemistry voelde, zijn we in het moment ineens een stap verder gegaan en hebben we met elkaar geslapen. Mijn vriend vond dat achteraf veel te snel gaan en werd ontzettend boos. Voor mij was het geen probleem als hij dat ook had gedaan, maar hij kon het maar moeilijk verkroppen. We zijn eruit gekomen, maar het was een grote les.”

3. Start klein, met een experimentele proefperiode

In plaats van de relatie cold turkey open te gooien, doe je er beter aan om stapje voor stapje te beginnen. “Begin bijvoorbeeld met een proefperiode van vier tot acht weken met duidelijke afspraken”, adviseert Lopez. “Zie het als een pilot: tijdelijk, overzichtelijk en met een evaluatie op een vooraf afgesproken datum. Dat haalt meteen de druk weg dat jullie voor altijd ‘open’ moeten zijn en dat er geen weg terug is.”

Je kunt de open relatie onderaan de hiërarchieladder beginnen en vanuit daar kun je altijd opschalen: flirten, fantasieën delen, zoenen buiten de relatie, seks zonder de overnachting, dates met één vast persoon en polyamorie. “Je kunt altijd opschalen; terugschalen is moeilijker.”

4. Jaloezie hoort erbij, het gaat om hoe je ermee omgaat

Als iemand zich onveilig en jaloers voelt, dan betekent dat niet dat je experiment meteen moet stoppen. Lopez: “Jaloezie is geen teken dat het experiment mislukt, dat is volkomen normaal.”

Zijn advies? Plan een time-out-gesprek in als emoties hoog oplopen. “Onderzoek open, zonder te verwijten, wat je wel en niet prettig vindt. In het begin kan het heel heftig voelen en angst oproepen als je partner een intense emotionele of seksuele ervaring met een ander beleeft. Dat is even slikken. Neem de tijd om te voelen wat het met jullie allebei doet. Benoem wel eerlijk je zorgen en behoeftes. Bijvoorbeeld ‘ik heb geruststelling nodig’ of ‘ik wil voelen dat jij nog voor mij kiest’. Herinner elkaar eraan dat dit een experiment is, geen test van jullie liefde.”

5. Evalueer eerlijk, open en zonder oordeel

Een open relatie is niet iets wat je ‘een keer probeert’ en dan vergeet. Het is belangrijk om voorzichtig en respectvol met dit experiment om te gaan en in een ontspannen setting met elkaar te evalueren hoe het voelt. “Het is heel goed om tussendoor op vooraf afgesproken momenten eerlijk en open te evalueren”, zegt Lopez. “Wat voelde onveilig of pijnlijk? Wat zijn de positieve effecten op de relatie? Wat voelde onveilig of pijnlijk? Wat moeten we aanpassen als we verder willen?”

Pas als dat besproken is samen, bepaal je of jullie zo verdergaan, pauzeren of ermee stoppen. “Een open relatie is pas veilig als je ook een veto kunt uitspreken of tussendoor een pauze kunt inlassen. Echte openheid bestaat alleen als nee zeggen net zo veilig voelt als ja.”

Een open relatie vraagt dus niet om vrijheid zonder grenzen, maar om vrijheid mét vertrouwen en goede communicatie. Het kán werken, maar alleen als liefde en eerlijkheid het uitgangspunt blijven, niet angst of verplichting.

Stel jezelf deze 6 vragen voordat je een open relatie begint.

Fleur (29) gaat binnenkort testen of een open relatie iets voor haar is: ‘spannend, maar toch ook eng’