Malu Kirschbaum Maatschappij 12 jul 2023, 11:18

Leestijd: 6 minuten

Zoveel duurder is het om single te zijn

In je eentje de huur ophoesten, de energierekening betalen en je boodschappen afrekenen. Dat kan behoorlijk pittig zijn als je die kosten niet kunt delen met een partner. Zeker nu het leven een stuk duurder is geworden. En Nederland telt steeds meer singles, vooral in de steden. In Rotterdam, Utrecht en Eindhoven woont één op de vier mensen alleen en in Amsterdam, Groningen en Maastricht woont zelfs een derde alleen.

Maar hoeveel kost het nou eigenlijk om vrij, zelfstandig en onafhankelijk te zijn?

In 2050 is de helft van de Nederlanders single

Misschien ben je bewust en happy single, of wil het nog niet helemaal lukken om een geschikte partner te vinden. Of misschien heb je net een lange relatie gehad en kom je er ineens weer alleen voor te staan. Welke reden dan ook: we leven steeds vaker alleen. Nederland telt op dit moment meer dan drie miljoen eenpersoonshuishoudens.

Dat zijn er acht (!) keer meer dan zestig jaar geleden. En dat worden er alleen maar meer. Volgens hoogleraar sociale demografie Jan Latten is in 2050 de helft van de Nederlanders single. Deze toename vindt zowel onder jongeren als ouderen plaats. Mensen kiezen namelijk steeds vaker bewust voor een leven alleen, bijvoorbeeld na een scheiding.

En relaties worden sneller verbroken dan vroeger. Als een partner niet aan de verwachtingen voldoet, dan zoeken ze verder.  “De norm is tegenwoordig het eigen geluk. Dat staat voorop.” zegt Latten. De tijd dat mensen gek worden aangekeken op hun vrijgezelle status is volgens hem dan ook echt voorbij.

Samen is de norm

Helaas blijft de samenleving achter bij deze ontwikkeling. Onze maatschappij is ingericht op stelletjes en gezinnen. Michiel Suijker van de JOVD, de jongerentak van de VVD vertelt aan de NOS: “De overheid gaat ervan uit dat je trouwt en kinderen krijgt.” De manier waarop alleenstaanden worden achtergesteld, is discriminatie. Ook de jongerenafdeling van de SGP noemt het “financiële discriminatie”.

Ons systeem is er namelijk op ingericht dat mensen trouwen. Samen sparen is gunstiger dan alleen en als je een ‘fiscaal partner’ hebt, horen daar ook voordelen bij als je je belastingaangifte doet. Iemand zonder kind(eren) die niet samenwoont, geen samenlevingscontract heeft of niet getrouwd is, mist die voordelen.

Wat is er duurder voor alleenstaanden?

Laten we eens kijken wat er allemaal duurder is als je single bent. Overigens kunnen we natuurlijk niet precies uitrekenen hoeveel duurder het is, want de kosten verschillen natuurlijk per persoon en zelfs per stad, maar we doen tóch een poging, zodat we een grove schatting kunnen maken.

• Huur. We willen allemaal een dak boven ons hoofd en de huur is de grootste kostenpost die je kunt delen als je samenwoont. Stel dat je 1100 euro betaalt aan huur of hypotheek, scheelt dat dus 550 euro als je met z’n tweeën bent.
• Energiekosten. De kachel staat net zo hard te loeien voor één als voor twee mensen. Gemiddeld betalen we per maand zo’n 135 euro per huishouden aan kosten. Dat scheelt dus 67,50 euro per maand.
• Gemeentebelastingen. Afvalstoffenheffing betaalt iedereen, maar alleenwonenden vaak een stuk meer. Zo betaal je in Amsterdam in je eentje 344 euro en met z’n tweeën 459 euro. Dat is toch weer een tientje meer per maand. In Maastricht betaalt zelfs iederéén 329 euro, dus daar kost het in je uppie de helft meer.
• Boodschappen. Het is goedkoper om voor meerdere mensen te koken en als single heb je ook geen zin om vier avonden achter elkaar dezelfde pasta te eten. Ook moet je vaker eten weggooien omdat het niet opkomt en bulkverpakkingen zijn al helemáál niet aan singles besteed. Volgens een berekening van Hypotheek.nl kosten boodschappen voor singles 21 euro per maand meer.
• Auto. Naast het eenmalige aankoopbedrag van de auto, ben je – afhankelijk van de grootte van de auto – jaarlijks tussen de 3500 en 7500 euro kwijt aan je auto. Laten we zeggen gemiddeld 460 euro per maand, dus 230 euro meer als je deze kosten niet kunt splitsen.
• Inkomstenbelasting en aftrekposten. Als je getrouwd bent kun je samen je belastingaangifte doen, zodat je gezamenlijk minder belasting afdraagt. Je kunt hogere heffingskortingen krijgen en betaalt in sommige gevallen minder vermogensbelasting. Dit is geheel afhankelijk van je inkomen en vermogen, maar het kan zo een paar tientjes per maand schelen.
• Internet en televisie. Als je thuis onbeperkt wilt kunnen internetten, dan rekenen aanbieders als Ziggo en KPN één tarief. Ongeacht of je nu in je eentje bent of met meer. Uitgaande van een abonnement van 60 euro, scheelt dat dus gemiddeld zo’n 30 euro per maand.
• Streamingdiensten. De kosten voor abonnementen zoals Spotify, Netflix, HBO, NPO plus en Amazon kun je als samenwoonden splitten. Stel dat je twee of drie streamingdiensten hebt, dan scheelt dat gemiddeld zo’n 12 euro per maand.
• Vakanties. Hotelkamers betaal je per nacht en niet per persoon, dus zijn voor twee personen vaak even duur als voor één persoon. Ook het huren van een auto is natuurlijk twee keer zo duur als je een single-trip maakt. Daardoor kan een weekje naar (bijvoorbeeld) Ibiza al gauw zo’n 500 euro duurder uitpakken.
• Horeca. Als single zijnde heb je je vrienden heel hard nodig. Ze zijn jouw rots in de branding, dus belangrijker voor je dan als je in een relatie zit. Daardoor ben je meer uithuizig en ga je meer op pad: koffietjes doen, uit eten, terrasjes pikken, etc. Ook dit tikt aan en kost je zo weer 50 euro per maand meer (geschat naar aanleiding van de cijfers van HorecaRama).
• Verzekeringen. Denk aan auto-, inboedel-, rechtsbijstand-, aansprakelijkheid- en opstalverzekeringen. Deze zijn vaak duurder voor alleenstaanden dan voor koppels, wederom omdat je de kosten niet deelt en je niet minder betaalt. Het scheelt gemiddeld weer een tientje per maand.
• Doodgaan. Oké, je wilt er nog even niet aan denken, maar als jij als alleenstaande doodgaat en je wilt je vermogen bijvoorbeeld nalaten aan je zus, dan betaalt zij daar 30 procent erfbelasting over. Terwijl een fiscaal partner over datzelfde bedrag precies nul procent erfbelasting hoeft te betalen. Tot zeven ton is het geheel belastingvrij.

Conclusie

Het lijkt alsof het gaat om kleine dingen: van boodschappen tot aan een abonnementje bij een streamingdienst, maar als je alles bij elkaar optelt en ervan uitgaat dat je niet alleen vrij, zelfstandig en onafhankelijk, maar ook nog een beetje comfortabel wilt leven, dan kost dat ruim 1.100 euro per maand meer. En dan hebben we de vakanties niet eens meegerekend.

Nu zitten er natuurlijk ook voordelen aan het single bestaan. En soms is het ook wel logisch dat het leven solo net even wat duurder is dan samen. Maar het is nog steeds wel verankerd in wetten en regels, die toch écht stammen uit een andere tijd. Singles zijn de nieuwe hoeksteen van de samenleving en het wordt tijd dat de maatschappij daarop wordt aangepast.

Waarom het helemaal niet erg is om single te zijn (en te blijven)