Malu Kirschbaum Psyche 13 sep 2023, 14:19

Leestijd: 5 minuten

Hoe krijg je je leven weer op de rit na narcistisch misbruik?

Narcistisch misbruik is een probleem dat helaas veel vaker voorkomt dan we ons realiseren. Niet alleen in liefdesrelaties, maar ook in vriendschappen bijvoorbeeld. Hoe kun je je leven daarna weer op de rails te krijgen als je hiermee te maken hebt (gehad).

We geven tips over hoe je narcisme kunt herkennen en hoe je eruit komen en weer zelfliefde kunt vinden.

De leuke persoon waar je verliefd op werd

Laten we het voorbeeld nemen van narcisme binnen een liefdesrelatie. Het ooit begon als een sprookje, maar langzamerhand voelt het steeds minder als sprookje.

Euforie maakt plaats voor verdriet, stress en steeds meer angst. Je partner, die eerst de allerliefste leek, blijkt steeds minder lief. Hij of zij wil de controle, de volledige macht.

Die partner heeft jou met twee totaal verschillende gezichten in verwarring gebracht. Je loopt in de relatie steeds meer op je tenen, in de stille hoop dat je partner niet weer ineens ontploft.

Ergens heb je zolang willen geloven dat die liefdevolle persoon terug zal keren. De begripvolle en leuke persoon op wie je zo verliefd bent geworden.

Onbegrip van de buitenwereld

Je bent lang blijven werken aan de relatie, maar ziet steeds meer dat hij of zij dat niet doet. Het heeft je uitgeput. Misschien ben jij van een assertief persoon steeds minder assertief geworden. Allemaal door deze persoon in jouw leven.

Je weet niet precies hoe het komt en wat dit alles precies is; je kunt je vinger er niet op leggen. Het is gecompliceerd en veel mensen begrijpen dat niet.

De buitenwereld zal zeggen: ‘dan verlaat je diegene toch?’ Of, ‘waarom ben je zo lang gebleven?’ Maar zo simpel is het niet.

Twee gezichten

De twee gezichten die jij duidelijk hebt gezien, maar de buitenwereld niet altijd, scheppen verwarring. De een zo lief, invoelend, grappig, intelligent en empathisch. Dat andere gezicht zo eng, koud, kwaad en niet te beïnvloeden of te kalmeren wanneer het eenmaal is omgeslagen.

Mocht het nog niet helemaal duidelijk zijn, dit zijn een aantal dingen waar je narcistisch misbruik aan kan herkennen:

• Gebrek aan empathie: Narcisten tonen weinig tot geen begrip voor de gevoelens van anderen. Ze zijn vaak egocentrisch en geven de voorkeur aan hun eigen behoeften en verlangens.
• Manipulatief gedrag: Narcisten zijn meesters in het manipuleren van anderen om hun doelen te bereiken. Ze kunnen leugens vertellen, schuldgevoelens opwekken en gebruik maken van emotionele chantage.
• Grootheidswaanzin: Narcisten hebben vaak een overdreven gevoel van eigenwaarde en zien zichzelf als superieur aan anderen. Ze verwachten speciale behandeling en bewondering.
• Wisselende stemmingen: Ze kunnen snel van stemming veranderen, van charmant en vriendelijk naar woedend en beledigend. Dit kan een slachtoffer in verwarring brengen.
• Isolatie: Narcisten proberen vaak hun slachtoffers te isoleren van vrienden en familie, waardoor ze nog afhankelijker worden.

Angst neemt het over

Je hoeft je helemaal niet te schamen als je soms wenst dat deze persoon zou verdwijnen. Want de emotionele en misschien ook fysieke mishandeling is ziek, wanhopig en depressief makend. En ermee naar buiten treden is te eng, weggaan is ook zeer beangstigend.

Van binnen schreeuw je soms van angst en wanhoop, maar aan de buitenkant blijf je sterk. Je hebt het gevoel geen kant op te kunnen. Angst neemt het in deze relatie over, en je gaat steeds meer naar de maatstaven leven van die persoon.

Het is nu tijd voor jou

Het is spannend om weg te gaan en om weg te blijven als je eenmaal de moed hebt verzameld. Nu is het belangrijk dat je naar de plek in jezelf gaat, waar je (weer) thuiskomt. Die plek in jou waar eindelijk weer rust is. Waar je zachtheid en vertrouwen ervaart. Daar waar je veilig bent.

Er is veel gebeurd en het is van belang dat je jezelf niet veroordeelt of afkeurt, want dat is in het verleden al genoeg gedaan. Het is nu van belang dat je weer in je kracht komt vanuit zelfliefde, inzicht, kennis en rust. Het is nu tijd voor jou.

Hoe kom je uit narcistisch misbruik?

Als je beseft dat je te maken hebt met narcistisch misbruik, is het essentieel om stappen te ondernemen om jezelf te beschermen en je leven weer op de rit te krijgen.

Hier zijn enkele tips:

• Zoek professionele hulp: Therapie kan een krachtig hulpmiddel zijn bij het herstellen van narcistisch misbruik. Een therapeut kan je helpen om te gaan met de emotionele gevolgen en je zelfbeeld te herstellen.
• Bouw een ondersteunend netwerk op: Praat met vrienden en familie over wat je doormaakt. Het delen van je ervaringen kan een enorme opluchting zijn en je helpen bij het herstellen van gevoelens van isolatie.
• Stel grenzen: Leer hoe je duidelijke grenzen kunt stellen en jezelf kunt beschermen tegen verdere manipulatie. Wees niet bang om “nee” te zeggen en je eigen behoeften voorop te stellen.
• Zelfliefde en zelfzorg: Werk aan het opbouwen van zelfliefde en zelfvertrouwen. Dit kan onder andere yoga en meditatie omvatten, activiteiten waar je van houdt en die je energie geven.
• Loskomen: Als het veilig is, overweeg dan om jezelf los te maken van de narcistische persoon. Dit kan de eerste stap zijn naar herstel.

Een nieuw begin maken

Het herstellen van narcistisch misbruik is een uitdaging, maar het is mogelijk. Het vergt moed, doorzettingsvermogen en steun, maar het is de moeite waard. Belangrijk om te onthouden: je bent niet alleen en er is hulp beschikbaar.

Als je door deze moeilijke periode heen komt, zul je merken dat je sterker en veerkrachtiger bent dan je ooit had gedacht. Je kunt je zelfliefde herontdekken, je grenzen beschermen en een nieuw begin maken.

Meer lezen?

Dus onthoud, je bent niet alleen en er is hoop. Samen kunnen we leren narcisme te herkennen, slachtoffers ondersteunen en een weg vinden naar herstel en zelfliefde.

Wil je meer lezen? Lees dan het boek Leven na narcistisch misbruik van Shanti Schiks.