Annemarie Hartsuiker Psyche Gisteren, 09:38

Leestijd: 2 minuten

Kritiek of emotioneel misbruik? Altijd oordelen is een vorm van controle

Voortdurend oordelen en bekritiseren is geen manier om iemand iets te leren of om voor iemand te zorgen, het is controle. Kritiek is positief als het opbouwend is, maar kritiek kan ook emotioneel misbruik worden. Want als je constant commentaar hebt, laat je de ander zich erg klein voelen.

Kritiek komt in verschillende vormen. Op je werk, van jouw partner of van jouw ouders.

“Ben je dom?”

“Waarom zou je dat aantrekken?”

“Je moet niet zo eten…”

“Je maakt altijd fouten.”

“Je bent er nooit.”

Kritiek als emotioneel misbruik

Subtiel misbruik is óók misbruik. De meeste mensen denken bij misbruik aan fysiek geweld of het gebruiken van scheldwoorden. En ja, dat zijn natuurlijk duidelijke vormen van misbruik, maar emotioneel misbruik kan bijna onzichtbaar zijn. Zoals de ander altijd bekritiseren, zelfs als er niks fout gaat. En juist omdat het er constant is en niet wordt opgemerkt, heeft dit een grote impact op gevoelens van eigenwaarde.

Waarom is het zo moeilijk te herkennen?

Vaak wordt kritiek bestempeld als ‘goedbedoeld’. Uitspraken als: “Ik probeerde alleen maar te helpen” of “uiteindelijk word je er beter van” voelen als een daad van liefde, maar het is een vorm van controle.

Door verschillende manipulatieve tactieken wordt je onzeker gemaakt. Vaak is het geven van constante kritiek een manier om eigenwaarde af te brokkelen. Het zorgt ervoor dat je je ’te gevoelig’ voelt en dat je aan jezelf twijfelt.

Negatieve kritiek kent geen grenzen

Misschien heb je het zelf ook meegemaakt en had je een ouder waarbij je het nooit goed kon doen of een partner die constant negatieve kritiek uit. Kritiek over:

• Wat je draagt
• Wat je eet
• Over jouw gevoeligheid
• Over hoe je praat
• De keuzes die je maakt
• Je hobby’s
• Het werk
• Familie
• Geloof

Zelfs fouten die je maakt, wat héél menselijk is, worden meteen aangegrepen om je aan te vallen.

De emotionele impact van kritiek als emotioneel misbruik

Constante kritiek triggert een minderwaardigheidscomplex. Als je lange tijd door een ouder of partner bekritiseerd wordt, heb je het gevoel dat je het nooit goed kan doen. Je gaat twijfelen aan jezelf en aan de dingen die je doet. Je schaamt je. Het is een vicieuze cirkel.

Terwijl je niks verkeerd doet! Op den duur ga je kritiek zelfs als ‘normaal’ beschouwen. Of liefde als iets wat je moet verdienen. En dat is ongezond! Iedereen heeft het recht om zich veilig, gerespecteerd en gezien te voelen. Zonder dat daar voorwaarden aan vastzitten.

Herken je dit? Therapie kan helpen om weer sterker in jouw schoenen te staan.

Het dappere verhaal van Gisèle Pelicot en waarom ze viral gaat