Rosa Bertram Welzijn Vandaag, 15:26

Leestijd: 4 minuten

Waarom je hersenen na je dertigste kleiner worden (en dít kun je eraan doen)

Het klinkt misschien een beetje gek, maar rond je dertigste bereiken je hersenen hun piek, qua snelheid én volume. Maak je geen zorgen, want neurologisch gezien is het volkomen normaal dat je brein daarna langzaam begint te krimpen. Niet ineens hoor, het gaat geleidelijk, jaar na jaar. Toch betekent dat niet dat je er niets tegen kunt doen. Integendeel. Experts zeggen dat je dat proces kunt vertragen.

Dat je hersenen steeds kleiner worden na je dertigste, klinkt misschien niet als het beste nieuws dat je vandaag hebt gelezen. Gelukkig betekent dat niet dat je nu direct je IQ of EQ verliest. Hoe zit het dan wel?

Je brein wordt kleiner (en dat is geen ramp)

Maak je geen zorgen, ook ná je dertigste kun je nog hartstikke scherp en gezond blijven. Dat je brein na een bepaalde leeftijd krimpt, klinkt natuurlijk eng, maar volgens neuropsycholoog Louisa Nicola hoeven we ons daar geen zorgen over te maken, vertelt ze aan MindBodyGreen. “Wel is het zo dat je brein nu eenmaal krimpt vanaf je dertigste.”

Dat heeft er alles mee te maken met dat je brein rond de leeftijd van dertig bepaalde nutriënten minder aanmaakt, zoals creatine. Bovendien zijn er ook nog heel wat andere lichaamsdelen die vanaf die leeftijd ook minder actief worden. Zo wordt ook de aanmaak van collageen minder vanaf je 25ste. Je brein is daarop dus geen uitzondering. “Alle hersenen krimpen met de leeftijd,” schrijft ook het RadboudUMC.

Je hoeft je geen zorgen te maken, maar je kunt wél in actie komen

Toch zijn dit de jaren waarin het belangrijk is om te investeren in je mentale gezondheid, zodat je brein zo veerkrachtig mogelijk blijft, ook op de lange termijn. Wat kun je daarvoor precies doen?

Dit kun je doen tegen het krimpen van je brein

Hoewel het een feit is dat je brein dus krimpt naarmate je ouder wordt, zijn er wel degelijk dingen waar je meer invloed op hebt dan je denkt. De hersenen zijn namelijk plastisch, wat betekent dat ze zich kunnen aanpassen, herstellen en zelfs nieuwe verbindingen kunnen maken. Ook op latere leeftijd. Tenminste, als je het de juiste input geeft.

Volgens experts kun je dít doen om je hersenen fit te houden:

1. Voed je brein met de juiste voeding

Voeding is fundamenteel voor een gezond brein, meent voedingspsychiater en expert op het gebied van hersenen en voeding, Uma Naidoo. Je brein gedijt goed op omega-3 vetzuren (zoals in vette vis, lijnzaad en walnoten), antioxidanten (zoals bessen, groene thee en donkere chocolade) en B-vitamines (vooral B6, B12 en foliumzuur). Naidoo noemt in haar boek ‘Your Brain on Food‘ ook curcumine en magnesium als krachtige beschermers van de hersenen.

2. Beweeg regelmatig

Eigenlijk is elke vorm van beweging voordelig voor jouw brein gezondheid. Nicola tipt dat vooral aerobic-oefeningen en weerstand training goed werken om je hersenen fit te houden. Van aerobic-oefeningen is het namelijk bewezen dat de hippocampus er meer neuronen door aanmaakt in je brein. Andere vormen van beweging die je hersengezondheid verbeteren, zijn wandelen, dansen en yoga. Zo’n dertig minuten per dag kan al een groot verschil maken!

3. Slaap als prioriteit

Slaap is hét moment waarop je hersenen zichzelf schoonmaken, letterlijk. “Slaap is als een riolering of een vaatwasser voor je brein. Het spoelt alle troep dat zich opstapelt gedurende dag weg.” Daarom is slaap heilig voor je hersenen.

Tijdens de diepe slaap wordt afvalmateriaal namelijk afgevoerd via het zogeheten glymfatisch systeem. Kom je aan te weinig slaap of slaap je slecht, dan versnelt dat de cognitieve achteruitgang. Volgens Nicola is slaap dan ook de meest onderschatte ‘high performance tool’ die we hebben.

4. Mentale prikkels blijven zoeken

Nieuwe dingen leren, of dat nu een taal is, een muziekinstrument leren spelen of gewoon een nieuwe route fietsen, houdt je hersenen actief en bouwt ‘cognitieve reserve’ op. Naast dat het gewoonweg leuk is om nieuwe dingen te leren, helpt dat je later tegen de effecten van achteruitgang.

5. Beperk stress en vergroot je rustmomenten

Chronische stress verhoogt het hormoon cortisol, dat schadelijk is voor hersenweefsel, vooral in de hippocampus. Meditatie, ademhalingsoefeningen en simpelweg meer momenten offline zijn, hebben daarom dus direct effect op je breingezondheid.

Je hersenen mogen dan fysiek iets krimpen na je dertigste, maar geestelijk kun je juist blijven groeien. Zorg voor de juiste voeding, voldoende beweging en slaap en voor de nodige ontspanning. Zie het als een investering in jezelf, vandaag én voor later.

Je mentale leeftijd verlagen? Zó houd je je brein jong (aldus de wetenschap).

Waarom je na je dertigste nooit de ware bij het uitgaan tegenkomt