Selinde Berger Psyche Vandaag, 09:16

Leestijd: 5 minuten

Dreigen met uitmaken tijdens een ruzie (terwijl je dit niet meent)? Dit is waarom, en hoe je het stopt

Stel, je hebt ruzie met je geliefde en plotseling roep je uit: “We kunnen er beter mee stoppen!” Achteraf heb je spijt. Je meent dit helemaal niet. Toch is het niet de eerste keer dat je zoiets zegt tijdens een verhitte discussie. Is dit dreigen met uitmaken herkenbaar? Selinde Berger is relatietherapeut en legt uit waarom je dit doet.

Anna was één van mijn cliënten die hier tegenaan liep.

Dreigen met uitmaken

Anna vertelde: “Ik vind het soms lastig dat mijn vriend extraverter is dan ik. Dit maakt me onzeker.

Laatst kwam hij later thuis dan verwacht na een avond borrelen. Hierdoor liep ons filmavondje op de bank in de soep. Er ontstond een discussie en voordat ik het wist, zei ik: ‘Zie je wel, we passen niet bij elkaar en kunnen er beter mee kappen!”

Maar Anna weet dat dit helemáál niet is wat ze wil. Integendeel. Ze wil het liefste voor altijd samen blijven.

“Waarom zeg ik dit dan toch steeds?” vroeg Anna aan mij.

Hechtingsstijlen en triggers

De manier waarop we ruzie maken wordt bepaald door onze hechtingsstijl. Het bepaalt wat ons triggert, en hoe we reageren op deze triggers.

Een veelvoorkomende trigger voor mensen met bijvoorbeeld een angstige hechtingsstijl, is de angst om verlaten te worden. Wanneer zij getriggerd worden, zullen zij hierop reageren door bevestiging, geruststelling en nabijheid te zoeken. Zo herstelt het gevoel van veiligheid.

Een veelvoorkomende trigger voor mensen met een angstig-vermijdende hechtingsstijl, is de angst om gekwetst of bedrogen te worden. Wanneer zij getriggerd worden, zullen zij hierop reageren door juist afstand te nemen. Ooit hebben zij geleerd dat onafhankelijkheid hen een veilig gevoel geeft.

Hoe jouw onbewuste brein je veilig wil houden

Wanneer we ruzie hebben met onze geliefde, is dit een kwetsbare situatie. Een onveilig moment, want je bent in conflict met degene die je het meest liefhebt. Maar waarom dreigen we dan soms met uitmaken, terwijl dit juist niet is wat we willen? Dit lijkt tegenstrijdig.

Het korte antwoord? Dit is een beschermingsmechanisme. Het is een manier van je onbewuste brein om jezelf te beschermen wanneer we ons onveilig voelen.

Misschien voel je je tijdens zo’n ruzie gekwetst door de ander, of ben je bang dat het niet goed gaat tussen jullie. Dat de ander je mogelijk zelfs (ooit) zal verlaten. Kortom, je voelt je op dat moment onveilig in de connectie. Jouw brein wil dat gevoel van onveiligheid zo snel mogelijk herstellen zodat jij je weer prettig voelt. Ons brein wil dit zo snel mogelijk doen, en helaas is dat niet altijd zo ‘gezond’ mogelijk.

Je zegt:

“Pff, dit gaat niet werken tussen ons”

Maar onbewust denk je:

“Als ik jou ik het gevoel kan geven dat je me verliest, zal je bang en verdrietig worden, en begrijp je eindelijk hoe ik me voel. Want diep van binnen ben ik doodsbang jou te verliezen”

Zo hoop je dat de ander jou eindelijk begrijpt, wat de connectie doet vergroten. Ook kan je onbewust hopen dat de ander jou zal geruststellen. Dit gebeurde er bij Anna. Haar vriend reageerde met: “Nee schat, natuurlijk gaan wij niet uit elkaar, waarom zeg je dat?” Zo kreeg haar angstig gehechte brein weer een gevoel van veiligheid.

Let op, dit is anders dan manipulatie. Dit is een proces dat onbewust plaatsvindt, als reactie op een trigger. Van manipulatie is sprake wanneer iemand het bewust in zou zetten.

Ben jij meer vermijdend gehecht, dan wil jouw brein (tijdelijk) afstand creëren.

Ooit heb je namelijk geleerd dat afstand houden veiliger is dan op de ander vertrouwen. Heeft iemand je gekwetst? Dan wil jij afstand. Een manier om afstand te krijgen is door de ander mentaal weg te duwen, door kwetsende opmerkingen te maken.

Hoe jouw onbewuste brein jouw gedrag bepaalt

Waarom zeggen we niet gewoon wat ons dwars zit? Dat we bang zijn, of ons gekwetst voelen? Dat lijkt logisch, en mogelijk zelfs simpel voor mensen met een veilige hechting. Maar bijna altijd hebben mensen met een onveilige hechtingsstijl moeite zich kwetsbaar op te stellen. Want kwetsbaarheid staat voor hen gelijk aan onveiligheid.

Mogelijk heb je niet goed geleerd hoe je je angst kunt communiceren, of heb je overtuigingen die je ervan weerhouden. Bijvoorbeeld de overtuiging dat het geen zin heeft om je angsten te delen. Misschien kreeg jij vroeger te horen: “Wees niet zo gevoelig” of “Je bent toch een grote meid, die zijn niet bang hoor”. Hierdoor kreeg je het gevoel dat jouw angst er niet mocht zijn of onterecht was.

Dus kiest jouw onbewuste brein voor indirecte communicatie, om zo toch aan je behoefte te kunnen voldoen. Zo snel mogelijk, maar helaas niet zo gezond mogelijk.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Hoe je anders kunt reageren (in drie stappen)

Helaas heeft dit gedrag vaak een averechts effect. Vooral op de langere termijn. Jouw partner zal zich gekwetst kunnen voelen of bijvoorbeeld gaan twijfelen aan jouw intenties voor de relatie.

Wat kun jij doen om anders te reageren?

1. Reageer niet direct (uit emotie)

Reguleer eerst je zenuwstelsel: Neem pauze, adem diep in en uit, of maak bijvoorbeeld een korte wandeling.

2. Reflecteer

Stel jezelf vragen als: “Wat triggerde mij in deze situatie?”, “Wat voelde ik, en wat had ik nodig?”, “Communiceerde ik wat ik nodig had?”.

3. Deel je reflecties met je partner

Probeer dit te doen zonder een oordeel over jezelf te hebben.

“Ik voelde me gekwetst toen je zei dat je liever op pad ging met vrienden, dan thuis bleef met mij. Daardoor werd ik onzeker en duwde ik je weg, maar dat is juist niet wat ik wil.”

Herkenbaar en benieuwd welke hechtingsstijl jij hebt? Doe de test!

Over Selinde Berger:

Selinde Berger (neuropsycholoog en relatietherapeut) is oprichter van BREINBAR en helpt mensen met verlatingsangst en andere hechtingsproblemen binnen relaties.

• Ongelukkig in de liefde? Dit zijn de signalen.
• Komt een relatie ten einde? Scheidingsexpert deelt hoe je dat opmerkt
• Waarschuwingssignalen om niet harder aan jouw relatie te werken.