Rosa Bertram Psyche Vandaag, 07:29

Leestijd: 3 minuten

Huil jij weleens van geluk? Dít is waarom je dat evolutionair gezien doet

Een adembenemende zonsondergang of een romantisch gebaar van je geliefde: soms zijn er van die momenten dat je hart overloopt van emoties en voor je het weet vullen je ogen zich met tranen van geluk. Huilen doen we dan ook niet alleen als we verdrietig zijn, maar óók van geluk. Maar waarom is dat eigenlijk zo?

Tranen schieten niet alleen in je ogen als je een verdrietige film kijkt of als je je knie bezeert. Sterker nog: tranen laten van geluk kan allerlei verschillende redenen hebben, laat onderzoek zien.

Waarom huilen we?

De één is er gevoeliger voor dan de ander, maar huilen van geluk is een bekend fenomeen dat ook wel happy tears wordt genoemd in het Engels. Maar waarom huilen we als we juist gelukkig zijn?

Wie weleens tranen van geluk heeft gelaten (volgens onderzoek is dat ongeveer 68 procent van de mensen), weet dat je ze niet onder controle hebt. Er is een trigger en ineens word je overspoeld door intense emoties en biggelt er zo een traan over je wang. Evolutionair gezien is die gebeurtenis echter goed te verklaren, want zelfs miljoenen jaren geleden huilden mensen én zoogdieren al.

De reden? Om aan soortgenoten duidelijk te maken dat er behoefte is aan steun en troost. “Bij zoogdieren piepen jonge vogeltjes bijvoorbeeld luid omdat de moeder ze dan kan komen helpen, en dat gebeurt ook bij mensenbaby’s”, vertelt professor Ad Vingerhoets, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tilburg, die onderzoek deed naar het onderwerp ‘huilen’. “Zelfs in een donkere of dichte omgeving kan de moeder de baby makkelijk terugvinden, om dat te begrijpen moeten we terug naar de oertijd”, vervolgt de huil-expert.

En waarom huilen we dan van geluk?

Tot zover is dat logisch. Maar hoe zit dat bij tranen van geluk? Een aantal Amerikaanse psychologen deed onderzoek naar het onderwerp ’tranen van geluk‘ voor Yale University. Wat blijkt? Tranen nodigen uit tot empathie, waardoor je (idealiter) steun krijgt van je omgeving. Met andere woorden: door te huilen wordt een negatieve emotie ineens een positieve emotie.

Om daarachter te komen, werden 149 deelnemers blootgesteld aan video’s en foto’s van iemand die tranen van geluk liet en zij beeldden zich daarbij in dat het ging om een goede vriend. En ja hoor: de eerste reactie van de deelnemers was om de bekende die huilde van geluk te kalmeren of te troosten, ook al was diegene dus niet écht ongelukkig of verdrietig.

Wat gebeurt er in je lichaam als je huilt van geluk?

Huilen van geluk laat dus zien dat je lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Word je ineens overspoeld door intense emoties, dan kan dat onder meer naar buiten komen via tranen. Een ander krijgt zweethanden, hartkloppingen of spanning in zijn lijf.

Emotionele overstroming

Waarom zo’n intense emotie? Het gevoel van geluk is immers niet simpel: het is een mengeling van dankbaarheid, opluchting, trots en misschien ook melancholie. Maar het kan ook gaan om overwinning (kijk maar naar een voetbalwedstrijd), reünie, harmonie, geboorte, huwelijk, een orgasme, rechtvaardigheid of indrukken.

Fysieke processen

Worden je hersenen geconfronteerd met een extreme emotie (deze kan dus positief óf negatief zijn), dan raakt het emotieregulatie-systeem overbelast. Het is een manier om die overstroming aan emoties veilig te laten verlopen.

Voel jij je ook altijd opgelucht na een flinke (of kleine) huilbui? Dat komt omdat je hersenen de gelukshormonen endorfine en oxytocine aanmaken als je huilt, waardoor je erna weer vrolijker bent en eventuele pijn wordt verminderd, aldus PsyPost. Ook neemt het stresshormoon cortisol af, waardoor je lichaam kan ontladen van opgebouwde stress (emoties). Huilen is dus een soort zelf-troostend mechanisme.

Nuance

Onderzoek laat zien dat zo’n 50 procent van de menen zich inderdaad opgelucht en beter voelt na een potje huilen. Wel zit daarin een nuance, meent Vingerhoets, want volgens hem voel je je niet beter door het huilen zelf, maar door de emotionele steun die je krijgt van de mensen om je heen.

Huilen tijdens of na de seks? Dit is waarom het helend werkt

Bestaat het Butterfly Effect echt? Een psycholoog vertelt (en hoe je het voor je kunt laten werken)