Rosa Bertram Relatie Vandaag, 09:00

Leestijd: 4 minuten

Waarom zijn open relaties ineens ‘in’? Relatietherapeut: ‘Het is eerlijker dan stiekem vreemdgaan’

De klassieke monogame relatie is lang hét liefdesideaal geweest: met één persoon exclusief zijn voor het leven. ‘Maar hoe realistisch is dat?’, vragen steeds meer mensen zich af. Wat ooit gold als excentriek of ‘voor hippies’ lijkt langzaam mainstream te worden: de open relatie. Hoe komt dat? Psycholoog en relatietherapeut Marcelino Lopez geeft antwoord.

In podcasts, series en op sociale media wordt de laatste jaren vaker openlijk gesproken over non-monogamie. Open relaties, polyamorie en alles daar tussenin. Waar komt die trend in liefdesland ineens vandaan? Dat is te verklaren aan de hand van meerdere factoren, meent de Nederlandse psycholoog, relatietherapeut en schrijver, Marcelino Lopez.

Wat is een open relatie?

First things first: wat is een open relatie eigenlijk? Waar het voor de één een keer zoenen is op een avondje uit, kan het voor de ander betekenen dat je op date kunt met iemand anders buiten je vaste relatie. Wat zegt een relatietherapeut over het concept open relatie?

“Een open relatie is een ‘vaste’ relatie waarin partners afspreken dat seksuele intimiteit met anderen (onder bepaalde voorwaarden) is toegestaan. De invulling daarvan in de praktijk verschilt per stel. Voor sommigen betekent het alleen seks buiten de relatie; voor anderen ook daten, gevoelens of zelfs meerdere vaste relaties (polyamorie). De gemene deler is dat beide partners dit bewust, eerlijk en met duidelijke afspraken doen”, verklaart Lopez.

Waarom worden open relaties populairder?

Slaan we de krant open of scrollen we door onze sociale mediafeed, dan blijkt dat open relaties een stuk gangbaarder zijn dan tientallen jaren geleden, schrijft ook The Guardian. En dat is in een tijdperk waarin we veel en vaker bezig zijn met persoonlijke groei niet zo vreemd, meent Lopez.

“Open relaties worden vaker uitgeprobeerd als een alternatief. Voorheen was het hoogstens iets voor hippies of excentriekelingen, inmiddels is het vrij gangbaar. Onder alle lagen van de bevolking. Dat betekent niet dat veel mensen het doen of zich er fijn bij voelen, maar ik zie wel dat het normaler is dat mensen dit een tijdje voor zichzelf of hun relatie onderzoeken. In onderzoeken zie je een stijging van het aantal mensen dat ooit niet-monogame relaties heeft onderzocht of overwogen.”

Waarom zijn open relaties tegenwoordig meer begrepen door de maatschappij?

Dat open relaties wereldwijd steeds gangbaarder worden, is te verklaren door meerdere factoren, aldus de relatietherapeut. Namelijk door de individualisering, emancipatie en het vervagen van religieuze dogma’s. Maar ook media en therapiecultuur dragen bij aan die openheid.

Lopez: “Moderne liefdesrelaties komen niet meer alleen maar voort uit gangbare sociale normen en economische noodzaak. Het draait meer om persoonlijke ontwikkeling, autonomie en eigen keuzes. Een relatie was vroeger meer iets dat er verplicht bij hoorde, nu draait het om welzijn: hoe wil ik de liefde vieren?”

Hij vervolgt: “Er is veel minder religieuze druk. Tradities die monogamie als ‘enige juiste keuze’ voorschreven, hebben minder invloed. Ook daardoor is er veel meer openheid over seksualiteit: door social media, therapiecultuur en podcasts wordt er explicieter gesproken over verlangens, grenzen en alternatieve relatievormen. Dat zie je ook terug in series en boeken waarin non-monogamie als een serieuze optie wordt geportretteerd. Een open relatie is een eerlijker alternatief dan stiekem vreemdgaan.”

Hoe zal de open relatie-trend zich voortzetten?

Nu steeds meer koppels durven te experimenteren met het openen van hun relatie, wat zegt dat over de toekomst? Zal een open relatie straks de norm worden? Lopez denkt van niet: “Monogamie blijft waarschijnlijk de grootste norm, maar het wordt steeds minder de enige norm. In onzekere, instabiele perioden zie je soms dat mensen teruggrijpen op meer conservatieve en religieuze tradities, maar ik denk niet dat de kat terug in de zak gaat.”

Volgens de relatietherapeut zal heus niet iedereen zijn relatie opengooien, maar hij denkt wél dat het steeds meer geaccepteerd zal worden als een normale relatievorm naast de standaard monogame relatie. “Mensen voelen zich vrijer om relatievorm te zoeken die ze bij ze past. Los van het standaardmodel. Ook celibatair leven, LAT-relaties en relaties met iemand van de eigen sekse zijn standaard geworden. Het taboe gaat er meer en meer af.”

De trend om met andere ogen naar een relatie te kijken, speelt zich echter wel af in bepaalde doelgroepen. “Jongere generaties zijn meer gewend om te zoeken waar bij hen de grenzen liggen en daar in een relatie over te onderhandelen, waardoor varianten van non-monogamie vaker als optie op tafel liggen.”

Liefde op maat

Open relaties zijn dus niet per se het nieuwe ideaal, maar ze weerspiegelen wél een bredere zoektocht die past in de tijdsgeest van nu: persoonlijke groei, eerlijkheid, vrijheid en verbinding op eigen voorwaarden. Het gaat er uiteindelijk niet om wát je kiest, maar dat je het bewust doet en dat het klopt voor jou én je partner.

Fleur (29) gaat binnenkort testen of een open relatie iets voor haar is: ‘spannend, maar toch ook eng’.

Marlot (31) had een toxische relatie met een narcist, deze persoonlijkheidskenmerken trekken zulke mensen aan