Lisanne de Vaan Welzijn 8 mrt 2017, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Kwik in je lijf: het gevaar van amalgaamvullingen

Mama is vergiftigd. Dat is wat mijn broer tegen me zei toen ik in de vijfde klas de Franse les kwam binnenlopen. Fantasievol als ik was schoten er beelden door mijn hoofd van een oud vrouwtje dat voor de deur had gestaan met een rode appel in haar hand. Ik zat ernaast. Waar het om ging was een kwikvergiftiging. Een probleem waarvan de oorsprong bij de tandarts ligt.

Zware metalen

Vroeger was het de normaalste zaak van de wereld dat de gaatjes in je kiezen werden gevuld met amalgaam. Amalgaamvullingen zijn zilverkleurige vullingen die bestaan uit een mix van ongeveer 50 procent kwik, 22 tot 32 procent zilver, 14 procent tin en soms 8 procent koper. Vooral het eerstgenoemde bestandsdeel is de boosdoener in het verhaal. Zo meldt biologische & algemene tandartspraktijk René op haar website dat kwik één van de meest giftige zware metalen is, en een negatief effect kan hebben op het zenuwstelsel en andere organen.

Tegenwoordig geven tandartsen vaak de voorkeur aan witte vullingen, van composiet, keramiek of porselein. Maar dat neemt niet weg dat er nog genoeg mensen zijn die rondlopen met oude amalgaamvullingen, en dat er dus tandartsen zijn die het metaal nog wél gebruiken.

Slecht voor mens en milieu?

Het gevaar is dat amalgaamvullingen doorlopend een kleine concentratie kwik afgeven aan het lichaam. En dat niet alleen: onder andere het drinken van hete dranken en het kauwen op kauwgom kan de afgifte verhogen.

Wat precies de lichamelijke en psychische gevolgen van (lekkende) amalgaamvullingen zijn is moeilijk vast te stellen. Net zoals bij de ophoping van kwik in het milieu, heeft het kwik vaak pas na langdurige blootstelling effect op het lichaam. Er treden hierdoor meestal geen acute gezondheidsklachten op, maar er zijn wel steeds meer aanwijzingen dat mensen er op de lange termijn klachten aan kunnen ondervinden. Enkele klachten die vaak worden gehoord zijn chronische vermoeidheid, gewrichtsklachten, slapeloosheid, concentratieproblemen en geheugenklachten.

Daarnaast zijn amalgaamvullingen slecht voor de omgeving, stelt tandartspraktijk René. Kwik blijft lang in het milieu en wordt niet afgebroken. Het is ook een van de redenen waarom het in verschillende Europese landen verboden is. Zo heeft Zweden in 1997 het gebruik van amalgaam verboden en hebben Noorwegen, Finland, Oostenrijk en Denemarken later dat voorbeeld gevolgd.

In Nederland is het nog niet zover, al is de kans groot dat hier de komende paar jaar verandering in komt. Het Europees Parlement wil vanaf 2022 een volledig verbod op het gebruik van amalgaam door de tandarts.

Een oude discussie

Of iedereen daar even blij mee is? Waarschijnlijk niet. Het wel of niet moeten gebruiken van amalgaam is een oude discussie. Tandartsen die nog wel gebruik maken van amalgaamvullingen beroepen zich op de voordelen van het materiaal: het is goedkoper en blijft langer goed zitten dan bijvoorbeeld composiet.

En met de risico’s zou het volgens deze groep allemaal wel meevallen. Zo is in het Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde te lezen dat al lang bekend is dat we op allerlei manieren kwik binnenkrijgen. In veel vis zit bijvoorbeeld kwik en toch wordt er nog steeds veel vis gegeten.

Oude vullingen verwijderen

Heb je oude amalgaamvullingen maar wil je er liever vanaf? Dan kun je ervoor kiezen om ze te laten verwijderen. Al gaat dat niet zonder slag of stoot. Als het verwijderen van amalgaamvullingen niet voorzichtig gebeurt kan er in één keer een grote hoeveelheid kwik in je lichaam komen.

Het is daarom verstandig om het verwijderingsproces goed door te spreken met je tandarts, of te zoeken naar een tandarts die gespecialiseerd is in het verwijderen van amalgaamvullingen.

3 tips voor minder schadelijke stoffen in huis (en in je lijf)