Ga je weinig op vakantie? Waarom dat ongezonder is dan je denkt
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.bedrock.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F06%2Fnooit-vakantie-ongezond.jpg)
In de prestatiemaatschappij waarin we vandaag de dag leven, wordt een volle agenda vaak gezien als iets positiefs. Je bent immers succesvol, onmisbaar en toegewijd. Vakantie? Daar wordt vaak niet veel prioriteit aan gegeven. En dat blijkt eigenlijk een stuk gevaarlijker en ongezonder dan je denkt.
Vakantie nemen is namelijk geen luxe, maar essentieel om op te kunnen laden, dat vertelt arbeids- en organisatiepsycholoog Jessica Bloom van de Radboud Universiteit weten aan NU.nl.
Waarom vakantie nemen geen luxe is
Niet voldoende vakantie nemen kan volgens de arbeids- en organisatiepsycholoog serieuze schade aanrichten. “Diverse studies hebben aangetoond dat stress op het werk nadelige gevolgen heeft voor de gezondheid en het welbevinden van werknemers. Een manier om stress tegen te gaan, is door je af en toe met iets anders bezig te houden dan werk.”
Brein overbelast
Neem je niet af en toe een écht goede pauze van de lange dagen op je werk en die eindeloze to-do-lijstjes thuis, dan kan je brein op een gegeven moment overbelast raken. Als je alleen maar aan staat, is je cortisolniveau (je stresshormonen) constant hoog waardoor je lichaam niet goed kan rusten.
Reflectie
Je brein heeft af en toe een pauze nodig van hetgeen waar je constant mee bezig bent. Een vakantie nemen of reizen is een perfecte manier om letterlijk even afstand te doen van alles thuis. Pas dán kun je even tijd nemen voor jezelf en je leven eens van een afstandje bekijken. Het geeft ruimte voor reflectie en jezelf zien als niet-werkend persoon. Er is immers meer in het leven dan alleen werken of studeren.
Concentratie verslechterd
Door constant druk te zijn en nooit een pauze of dus een vakantie te nemen, geef je je hersenen niet de kans om zich goed te kunnen concentreren. Veel taken kunnen stressvol en als te veel aanvoelen.
Mentale en lichamelijke gevolgen van geen vakantie nemen
Begin je stress te ervaren? Op de korte termijn is dat nog niet zo’n probleem, maar wanneer je kampt met chronische stress, dan kan dat serieuze gevolgen hebben voor je gezondheid. Zo kun je last krijgen van hoofdpijn, vermoeidheid, hartkloppingen, buikklachten, rug- en nekklachten en gespannen spieren. “Maar je kunt ook vergeetachtig worden, piekeren, slecht slapen, een slechter humeur hebben óf sneller boos zijn,” aldus de Hersenstichting.
Daarnaast kan langdurige stress zorgen voor een hoger risico op burn-outs en hart- en vaatziekten. Je brein en je hele lichaam functioneren dus gewoonweg slechter zonder voldoende pauze te nemen.
Je begrijpt: het voorkomen van stress of het behandelen van stress is dus essentieel. En dat is precies waarom een vakantie nemen hoognodig is en dus géén overbodige luxe.
Nederlanders laten vakantiedagen liggen
Toch blijkt dat niet alle Nederlanders die in loondienst zijn ook echt hun vakantiedagen opmaken. Uit een onderzoek van Loket.nl en MKB Servicedesk blijkt dat 43,5 procent van de Nederlanders de gemiddelde 27,5 vakantiedagen niet meteen opmaakt. Van de ondervraagden houdt 3,7 procent zelfs tien (!) vakantiedagen over. Uit de studie, gedaan onder 145.000 werknemers, blijkt dat boomers het beste zijn in hun vakantiedagen opnemen, met drie dagen meer verlof dan Gen Z.
Hoe kun je het best vakantie nemen?
Vakantiedagen krijg je van je werkgever met een reden, omdat je moet kunnen opladen van de workload. De Journal of Happiness Studies publiceerde een onderzoek dat zegt dat je pas na acht dagen écht uit de sleur van thuis bent, gezonder wordt en écht helemaal kunt opladen. Ga je korter op vakantie, dan ben je vaak nog bezig met de rompslomp van thuis.
Waar de vakantie precies naartoe gaat of hoe die er precies uitziet, maakt niet zoveel uit. Je hoeft dus heus niet per se naar een ver oord te reizen om vervolgens twee weken niets te doen. Zolang jíj je maar opgeladen voelt. Of dat nu is van een roadtrip of kamperen, van hiken of een citytrip of wél lekker aan dat strand liggen.
Daarover vertelt Evelien Brouwers, bijzonder hoogleraar psychische gezondheid en duurzame inzetbaarheid aan Tilburg University aan de nieuwswebsite: “Voor de een kan op vakantie gaan heerlijk ontspannen zijn. Terwijl het voor een ander vreselijk is. Denk aan stress, huilende kinderen of luid gesnurk in de tent naast je.”
Vakantie = verbinding (ook met jezelf)
Wat je wél mee kunt nemen bij het boeken van de volgende vakantie, is dat verbinding bijdraagt aan je mentale welzijn. Ben je uitgeblust? Dan kan het heerlijk zijn om de verbinding met jezelf aan te gaan, maar misschien is dat juist wel een vakantie boeken met een vriendin. Het gaat in elk geval om het loskomen van de dagelijkse sleur, niets moeten en reflecteren. En dát maakt je op termijn veerkrachtiger.
Maar wat als ik écht geen tijd heb?
Heb je voor je gevoel nooit tijd om op vakantie te gaan? Dan wordt het misschien tijd om opnieuw naar je prioriteiten te kijken en jezelf af te vragen waarom je daar geen tijd voor hebt. Zelfs een paar dagen vrij of een lang weekend weg kunnen al een groot verschil maken.
Gun jezelf die vakantie
In een wereld waarin we altijd ‘aan’ staan, is het misschien wel het moedigste wat je kunt doen: jezelf rust gunnen. En nee, het liefst niet pas als je tegen de muur loopt, maar preventief. En omdat het leuk is! Benieuwd wat reizen je allemaal nog meer kan brengen? BEDROCK’s Rosa schreef een boek over de kracht van reizen.
Op zoek naar rust en zin om te ontprikkelen? 7 x droomverblijven in de natuur om te logeren deze zomer.