Roos Ravensbergen Psyche 16 dec 2023, 11:09

Leestijd: 8 minuten

Chanice (31) is in haar jeugd seksueel misbruikt: ‘Had het weggestopt, maar na het ongeluk kwam alles naar boven’

In de rubriek Leven op z’n kop gaat Metro in gesprek met mensen die iets hebben meegemaakt wat de koers van hun leven drastisch veranderde. Een tragisch ongeluk, afkicken van een verslaving of het verlies van een kind. Deze week: de 31-jarige Chanice, die seksueel misbruik uit haar jeugd lang wegstopte, maar na een ongeluk kwam alles naar boven.

Leven op z’n kop: Chanice is in haar jeugd seksueel misbruikt

“Ik heb een moeilijke jeugd gehad en ben in mijn pubertijd misbruikt door een familielid”, valt Chanice via de telefoon meteen met de deur in huis. Ze spreekt krachtig en bevestigt daarmee één van de eerste dingen die ze zegt meteen: “Transforming pain into power.” Het misbruik zorgde er namelijk voor dat ze ‘in de overlevingsstand’ ging. “Ik verdoofde mezelf vooral, ik zocht een uitweg. Heel veel feesten, drinken, eigenlijk constant op zoek naar afleidingen. Dat ging goed en viel ook niet zo op vanwege de leeftijd, dat soort dingen zijn wat normaler als je een puber bent.”

Ze is namelijk pas 14 als een familielid haar misbruikt. Chanice: “Ik was dronken, zo erg dat ik moest overgeven. Toen ik merkte dat een familielid dat mij naar bed zou brengen, mij niet aan het instoppen was, maar misbruik maakte van mij en de situatie, raakte ik volledig in shock.”

“Ik was heel erg verward en zelf lichamelijk nog niet klaar om seks te hebben. Met mijn vriendjes van toentertijd zoende ik alleen. Die normale speelse ontdekking is mij ontnomen. Ik wist helemaal niet zo goed wat er gebeurde. Uiteindelijk is er geen penetratie geweest, maar ik was in shock. Ik begreep niet helemaal wat er nou gebeurde, ik trad letterlijk een aantal keer buiten mijn lichaam. Soms viel ik in slaap, maar ik wist ook niet wat seks precies inhield. De dag erna was ik vooral bezig met of ik het nou gedroomd had of niet, en of ik bijvoorbeeld zwanger kon zijn.”

Met haar verhaal gaat ze naar een leeftijdsgenootje, een vriendin van wie ze wist dat zij al wel seksueel actief was. Ze voelde dat ze niet kon vertellen dat dit haar was overkomen en met wie, dus verzon ze een verhaal. “Ik wilde vooral weten of ik een morning after-pil moest halen of zoiets”, vertelt Chanice.

“Dus verzon ik een verhaal dat ik twee vreemden op straat had zien doen wat mij was overkomen, maar zij merkte wel dat er iets niet klopte, het werd een heel warrig verhaal. Wat moet je daar als leeftijdsgenoot ook mee? Ik adviseer daarom altijd om je verhaal te doen bij een volwassene die je vertrouwt.”

Op dat moment weet Chanice niet waarheen te gaan met wat haar is overkomen, dus houdt ze het bij zich. Ze doet van alles om het te onderdrukken, afleiding te zoeken.

“Je trekt onbewust mensen aan die, ondanks dat er niet over gesproken werd, ook pijn met zich meedragen. Toen ik jaren later eenmaal openbaar mijn verhaal deed, heb ik het er met de mensen uit die tijd nog weleens over gehad. Het bleek dat vrijwel iedereen een verhaal met zich meedroeg, ondanks dat we het daar niet over hadden. We waren vooral bezig met plezier maken.”

Ik was heel erg verward en zelf nog helemaal niet met seks bezig

Het duurt 14 jaar voordat Chanice het aan haar familie vertelt. 28 jaar was ze toen, nog maar drie jaar geleden. “In de tussentijd waren er wel een paar vriendinnen die ik langzaam had ingelicht, want dat moest eruit”, vertelt ze. “Ik ging eigenlijk gewoon door in het leven. Toen werd ik op de fiets aangereden door een auto en kon ik lichamelijk niks meer. Het ongeluk zelf was niet eens zo heftig, ik werd door een auto geschept, maar ook daar was ik weer in shock. Ik ben gewoon opgestaan, doorgegaan. Toen heb ik zelfs nog die bestuurder getroost.” Maar het is juist die shockreactie die Chanice later zou bevrijden.

In eerste instantie, nadat ze was aangereden door de auto, ging ze gewoon aan het werk. Ze werkte als kapper, maar de reguliere werkzaamheden gingen niet. Andere werkzaamheden die ze kreeg aangeboden, waren ook te veeleisend.

Toen de adrenaline eenmaal was uitgewerkt, voelde ze flinke pijn in haar nek en rug. Chanice: “Na een tijdje moest ik accepteren dat mijn lichaam niet meer werkte. Ik kon niks meer, alles van de afgelopen jaren kwam eruit. Mijn lichaam merkte bij de shock die ik tijdens het ongeluk ervoer ‘hé, dit hebben we al eens meegemaakt’. Die onmacht, dat je jezelf niet kunt verweren of beschermen. Dat heeft alles losgemaakt.”

Door deze situatie komt ze in contact met lichamelijke en mentale therapieën. “Toen is het balletje gaan rollen om te kijken van: wat is er in mijn jeugd gebeurd? Ik vond de verbinding tussen lichaam en geest heel interessant, en hoeveel klachten je zelf kunt veroorzaken door stress, gedachten en trauma dat in je lichaam zit opgeslagen.”

Van vrouwen van 16 tot 18 jaar oud is 46 procent slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag geweest, bij de leeftijdsgroep van 18 tot 24 jaar is dat 52 procent. Bij jonge mannen gaat het om respectievelijk 2,8 procent en 14,5 procent.

De zoektocht naar een therapeut die bij haar past, is voor Chanice geen makkelijke. “Als ik een therapeut sprak en maar een heel klein deel van mijn leven vertelde, was het meteen ‘oh, wat heftig’. Toen dacht ik ‘dan hoef ik daar niet het hele verhaal tegen te gaan vertellen’.”

Uiteindelijk komt ze wel de juiste match tegen, een haptotherapeut, die werkte met lichaam, gevoel en lichte aanrakingen. “Ik heb haar pas na een jaar of anderhalf jaar verteld dat ik in mijn jeugd misbruikt ben”, vertelt Chanice.

“Het duurde zo lang, omdat we nog zoveel andere dingen moesten bespreken en behandelen. De overgang van een gezond lichaam naar ‘ik kan niks’. Mijn therapeut moest me zelfs een keer ophalen voor een behandeling, omdat ik gewoon in elkaar zakte, ik kon niet meer lopen.” Ze ging van iemand die zich nooit ziekmeldde en zelfs na het ongeluk op haar werk verscheen, naar iemand die moest bewijzen dat haar klachten wel echt waren.

Connectie tussen lichaam en geest

Toch noemt Chanice het ongeluk het beste wat haar is overkomen. “Als het ongeluk niet was gebeurd, had ik waarschijnlijk nog met tunnelvisie geleefd. Door het ongeluk is mijn interesse in de connectie tussen lichaam en geest gewekt.”

Uiteindelijk schoolt ze zichzelf om tot holistisch coach, en trok ze naar eigen zeggen vooral mensen aan met een soortgelijke geschiedenis: mensen met een jeugdtrauma. “Zij waren een soort spiegels voor mij.”

Waar het bij Chanice zelf zeker een jaar duurde voordat ze zich comfortabel genoeg voelde om het seksueel misbruik uit haar verleden te delen, merkte ze dat dat bij haar eigen klanten een stuk sneller ging.

“Dat vond ik heel bijzonder. In mijn ogen is seksueel misbruik één van de grootste dingen die je kunt delen, vooral als het in de familiesfeer is gebeurd. Je vertelt eerder dat je geslagen bent als kind. Het is een taboe, er hangt schaamte omheen en je wilt het zelf zo diep mogelijk wegstoppen.”

Ook noemt ze dat veel slachtoffers van seksueel misbruik een onveilig gevoel met zich meedragen. Dat gevoel wordt dan zo normaal, dat ze pas doorhebben dat ze dat bij zich droegen, als ze eruit zijn.

Nu werkt Chanice dus zelf als therapeut, op een holistische manier. “Dat betekent dat ik echt naar lichaam, geest en spiritualiteit kijk. Het is een combinatie van reiki, haptotherapie, maar ook ademhaling en familieopstellingen. Uiteindelijk ben ik erachter gekomen dat ik een bepaald type klant aantrek in de praktijk, en ben ik me ook gaan specialiseren in seksueel trauma.”

In mijn ogen is seksueel misbruik één van de grootste dingen die je kunt delen, vooral als het in de familiesfeer is gebeurd. Je vertelt eerder dat je geslagen bent als kind.

Om meer aandacht te vragen voor seksueel trauma, nam ze onlangs een video op bij de Erasmusbrug. “Daarin vertelde ik dat één op de drie vrouwen en één op de vijf mannen seksueel is misbruikt. ‘En ik ben er daar één van’, zei ik. Als ik het namelijk aan mensen vertelde, waren zij echt verbaasd. Ze zeiden: ‘Je ziet het niet aan jou, je lacht, je lijkt een leuk leven te hebben, je lijkt zo sterk’. Maar van binnen vrat dat verleden aan mij. Het is een litteken dat niet weg gaat”, vertelt Chanice.

Helen van seksueel misbruik

Chanice wilde niet alleen bereiken dat mensen opener zouden zijn over misbruik, maar dat ze ook actie ondernemen om er iets mee te doen. „Het moet eruit”, zegt ze resoluut. “Het is niet genoeg om het alleen te erkennen. Dat is al heel wat, maar het heeft zo’n groot litteken achtergelaten, je moet daar iets mee. Het is bevrijdend om daarvan te helen.”

Voor Chanice is dat dubbel en dwars zo gebleken. Haar leven nu is compleet anders dan voor het ongeluk.

”Ik heb mentale vrijheid, ik heb lichamelijke vrijheid. Ik luister heel goed naar mijn lichaam nu, iets dat ik voorheen niet kon. Nu kan ik me emotioneel veel beter verwoorden. Als iemand vroeger aan mij vroeg ‘wat voel je?’, dan was ik gewoon een ijsklontje, zonder gezichtsuitdrukking.” Ook zijn de relaties met de mensen om haar heen verbeterd, verdiept.

”Ik doe eigenlijk niks in het leven waar ik geen zin in heb of wat moet.”

Waarom iedereen ‘trauma-informed’ zou moeten zijn voor een gelukkiger leven