Suze Dijkstra
Suze Dijkstra Psychologie 18 mei 2019
Leestijd: 8 minuten

Waarom je door enkel een positieve mindset geen zelfvertrouwen krijgt (en hoe je dit dan wel krijgt)

Het ene boek na het andere artikel vertellen het: heb een positieve mindset en je zal meer zelfvertrouwen krijgen. Toch zijn er heel veel mensen onzeker, en vertrouwen ze meer op (schijn)veiligheid dan op zichzelf.  Hoe komt dit? Dit komt omdat enkel een positieve mindset niet the key is. 

Iedereen is onzeker, omdat het leven nou eenmaal zo is dat niets zeker is, en dat zorgt voor onzekerheid. Alle mensen hebben twijfels, en tegenslagen horen bij het leven. Als je dat beseft, dan zou je al meer vertrouwen kunnen krijgen, omdat je weet dat je geen controle hebt. Maar enkel weten is niet genoeg. Daarom is het fijn om te kijken waar zelfvertrouwen uit bestaat, zodat je elementen praktisch kan aanvullen om zelfvertrouwen te ontwikkelen.

Zelfvertrouwen vergroten: hoe doe je dat? 

Zelfvertrouwen is een vicieuze cirkel en kun je onder andere onderverdelen in: beschouwen, acceptatie, voelen, balans, goede mindset en loslaten wat niet bij je past. Al die termen bij elkaar vormen het totaalpakket: zelfvertrouwen. Als je zelfvertrouwen hebt, vertrouw je er simpelweg op dat je situaties aankan en dat je best doen meer dan genoeg is. Jij weet immers dat wat je ook doet, altijd genoeg is omdat het leven een proces is. Dat is dan je fundering waardoor je je geworteld voelt.

Echter zijn er situaties in het leven, waardoor je het gevoel hebt dat je ‘grip’ verliest en deze fundering moeiteloos in elkaar stort. Dat is normaal. Door weer op te bouwen, groei je namelijk weer. Het is daarbij belangrijk om de losse elementen van zelfvertrouwen te begrijpen, zodat je sneller op de rails komt.

Dit totaalpakket van zelfvertrouwen bestaat uit de volgende elementen (in willekeurige volgorde):

Accepteren 

Het leven komt zoals het komt, maar hoe zit het dan met de vrije wil als mens? Hersenonderzoeker Dich Swaab legt het als volgt uit: we denken zelfbewust te zijn, maar onze hersens hebben allang de koers besloten voordat wij tot actie overgaan. En daarom is het zo fijn om dicht bij je intuïtie te komen, zodat je invloed kan hebben voordat je hersens een oude gewoonte aansturen. Belangrijk, anders ben je dus een machine die op de automatische piloot leeft (en dus oude patronen toepast op nieuwe situaties, dat ervoor zorgt dat je sneller vastloopt en wat weer kan leiden tot minder zelfvertrouwen). En inderdaad, we hébben een kracht om het leven te sturen en onze eigen keuzes te maken, alleen we hebben niet de controle op hoe situaties zich ontvouwen. Het leven is dus niet altijd maakbaar, maar je hebt altijd een keuze welke kant je opgaat. In die zin is het leven dan wel weer maakbaar.

Vind je lastig om bij je intuïtie te komen? Sta dan letterlijk even stil door bijvoorbeeld te mediteren of de natuur in te gaan.

Dit vind je vast ook interessant: Goed voor je zelfvertrouwen: schrijf elke dag één ding op dat je geleerd hebt

Conclusie: accepteer dat je je alleen controle hebt op je houding en de keuzes die je maakt, en niet op hoe alles zich ontvouwt.

Acceptatie is onmisbaar voor meer vertrouwen, omdat een uitkomst niet altijd te voorkomen is. Je hebt dus geen controle hierop, en een lullige uitkomst heeft dan ook niets met jouw waarde te maken. Door dit te weten laat je sneller los,  blijf je in het nu en kun je sneller door.

Beschouwen

Zoals Jan Geurtz in praktisch al zijn werk stelt: goed of fout bestaat niet. Dit komt omdat je nooit het totaalplaatje ziet. Zo kan een burn-out voor nu verschrikkelijk voelen, terwijl later bleek dat deze de poort naar zelfontwikkeling geweest is (en je daardoor nu weer zelfverzekerd in je schoenen staat).

Door te beseffen dat jouw leven uit hoofdstukken bestaat, en jouw leven dus nooit een compleet verhaal is, kan je zien dat er altijd licht is aan het einde van de tunnel. We weten alleen niet altijd wanneer en waarom, en dat is ook helemaal niet nodig is. Achteraf zal je precies weten waarom iets gebeurde in je leven. Door te beschouwen zal je de controle meer loslaten (en dat is nodig voor (zelf)vertrouwen).

Conclusie: een eindpunt is er niet. We hoppen van situatie naar situatie, en niks is tijdig. Fijn, want door dit te beseffen kan je meer afstand doen van moeilijke situaties.

Voelen

Het best haalbare wat je kunt bereiken is evenwicht. Om een evenwicht te creëren, is het belangrijk om emoties te doorvoelen. Wij zitten zo vaak in ons hoofd (daarom werkt een mindset an sich niet alleen), en vergeten hierbij snel dat emoties een functie hebben in het leven.

Emoties zijn er namelijk om jou iets duidelijk te maken, en daarom verdienen ze om gehoord en gevoeld te worden. Nodig ze uit, luister ernaar en beslis zelf wat je ermee doet. Emoties voelen betekent niet direct dat jij je laat leiden door ze, omdat jij te allen tijde de koers bepaalt.

Lees ook: Zou ’emoties’ een vak op school moeten zijn?

Conclusie: emoties mag je omarmen, accepteren, aanvaarden en met mildheid benaderen. Ze verdienen jouw zorg. Daarna mogen ze ook weer weg (als je dat wil). Ze vertrouwen en volgen? Dat is aan jou. Als je hiermee stapsgewijs leert werken, zul je steeds meer in jouw kracht komen te staan, omdat je je niet meer laat leiden als dat niet wenselijk is. En dit element leidt dan ook tot meer vertrouwen in jezelf.

Balans

Als we het bewustzijn pad bewandelen, zijn we vaak bang voor onze niet verlichte gedachten en situaties. Maar deze schaduwen mogen we juist omarmen, omdat we als mens nou eenmaal bestaan uit donker en licht. We hoeven daarom niet alleen in onze verlichte kanten (yang, licht) te leven, het yin is hierbij ook broodnodig (donkere, voelen, innerlijke wereld).

Een evenwicht tussen yin en yang zorgt voor meer balans en stabiliteit, omdat je met je ratio kan kiezen met welke emoties je iets doet, en met welke niet. Deze controle van je houding leidt ook weer tot meer vertrouwen.

Conclusie: we zijn nou eenmaal zo dat we weleens iets doen waar we niet blij mee zijn of achteraf kinderachtig vinden, en dat is helemaal oké. Zodra je dat accepteert, en begrijpt wáárom je die emoties hebt, kan je loslaten welke je wil, en de andere kun je omzetten in actie (van yin naar yang: aan welke emoties heb ik wel iets?). Zo groei je en deze kracht leidt weer tot meer vertrouwen.

Mindset

Tadaa, daar is ‘ie. Natuurlijk helpt een goede mindset mee, echter is het niet de enige tool om zelfvertrouwen te creëren.

Een goede mindset creëer je door simpelweg de keuze te maken om constructief te denken. Positief hoeft niet per se, want als je echt in een vervelende situatie zit, hoef je niet te denken: oh dit komt wel goed, het is prima zo. Jij laat het misschien dan wel los, maar je (energetische) systeem niet. En dit zorgt ervoor dat je bijvoorbeeld 40 jaar loopt te broeden op emoties die alsnog netjes wachten om doorvoelt te worden.

Dit vind je vast ook interessant: Een pleidooi tégen positief denken

Een constructieve houding is daarom fijner. Zo kan je denken: deze situatie is rot, het is logisch dat ik er zus of zo over denk, maar ik besluit er constructief (en positief, opbouwend) mee om te gaan voor de beste haalbare uitkomst.

Conclusie: mindset, wensbaar: ja! Enige tool? Nee. Denk constructief in plaats van enkel positief.

Loslaten wat je niet bij je past

Het helpt mee om een omgeving te hebben die jou steunt en omhoog tilt, waardoor je je geïnspireerd voelt om het beste uit jezelf te halen. Daarom is het zo krachtig om te zeggen: dit dient me niet, en daarbij weg te lopen van alles wat jou niet helpt.

Echte vrijheid zorgt voor evenwicht en meer vertrouwen, en daarom is het super belangrijk om mensen om je heen te hebben die jou begrijpen en steunen. Nee, ze hoeven het niet altijd met je eens te zijn, maar mensen die jou in je waarde laten, helpen je aan meer zelfvertrouwen.

Lees ook: Waarom vriendschappen verwateren (en dat oké is)

Conclusie: samen kan je veel meer bereiken, dus zorg voor een fijne omgeving. Zorg voor mensen die jou steunen en respecteren, zodat je je niet klein(er) maakt.

Het heeft geen enkele zin om in het donker te gaan staan omdat mensen niet tegen je licht kunnen. Dus blijf in het licht staan. Mensen die mee willen komen blijven of zal je vanzelf aantrekken. Zo organiseer je de mensen om je heen die passen bij jou. Dit houdt jou sterk en je zelfvertrouwen op peil.

De weg naar meer zelfvertrouwen

Je ziet dat er dus verschillende stapjes nodig zijn voor zelfvertrouwen. Deze stappen leiden allemaal tot zelfvertrouwen. Zie het als een domino-effect: als je een element aanvult, kan de rest ook gaan stromen. En iedere keer dat je bewust werkt met deze elementen en zo sneller en bewuster transformeert, zal je zelfvertrouwen ook toenemen.

Suze Dijkstra is schrijver en HSP-coach. Ze geeft een 7-daagse Instagramcursus op 19 tot en met 26 mei waarin je van hoogsensitiviteit je kracht leert maken.

Luister nu ook naar Bedrock

Ben je – net als wij – op zoek naar geluk en probeer je je quarterlifecrisis zonder al te veel kleedscheuren door te komen? Dan is onze podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de eerste aflevering expert en gelukspsycholoog Josje Smeets.

Spoiler: ze vertelt waar geluk allemaal mee samenhangt en wat je vooral wel en níét wilt doen. Luister je mee?

Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Rock jouw inbox! 🤍

Elke zondagochtend met liefde gemaakt zodat jij heerlijk wakker wordt🧘‍♀️