Tanja Terstappen Werk 16 jul 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Zo richt je een werkruimte in om je brein optimaal te laten functioneren

We werken vaak de hele dag in één ruimte, op dezelfde stoel, met hetzelfde (vaak kunstmatige) licht. Je kunt wel raden dat je daarmee niet het beste uit jezelf haalt… Een groep jonge ontwerpers onderzoekt daarom hoe we onze werkomgeving kunnen verrijken om zo meer hersengebieden te prikkelen. Het doel? Mensen gelukkiger maken.

90 procent van onze tijd brengen we door in een gecreëerde, niet natuurlijke omgeving. We belemmeren onszelf bovendien met eenzijdig werk, starend naar één scherm.

Veel kantoren zijn vooral ingericht om zo efficiënt en goedkoop mogelijk te produceren. Daardoor ervaren we minder fysieke sociale interactie, meer kunstmatig licht, drogere lucht, weinig beweging en een strakke, saaie inrichting.

Superkantoren

“In de bouw en inrichting van ruimtes, wordt er eigenlijk geen rekening gehouden met het functioneren van de mens. Dat is niet erg als je een uur in zo’n omgeving bent, maar we brengen er het grootste deel van ons hele leven door,” zegt Govert Flint, founder van het bedrijf Enrichers. Samen met groep ontwerpers van de Design Academy Eindhoven en het Sandberg Instituut en een psychologe, richtte hij zijn bedrijf op.

Ook lezen: Voorkom een burn-out van thuiswerken met deze tips

Onder begeleiding van professor Neurobiologie Jenny Morton van de Universiteit van Cambridge doen ze onderzoek naar hoe het juiste product- en interieurontwerp werkomgevingen kan verrijken en daardoor het neurologisch functioneren van werknemers kan verbeteren.

“Wij onderzoeken wat deze kunstmatige wereld doet met ons brein en hoe we met nieuwe elementen onze omgevingen fundamenteel kunnen veranderen, zodat het beter aansluit bij de werking van onze hersenen.”

Kooi

Al sinds 1947 wordt door de neurowetenschap onderzoek gedaan naar environmental enrichment. Bij muizen bleek dat een zogenoemde ‘verrijkte omgeving’ zorgt voor meer vertakkingen in de hersenen. Muizen in een grote kooi vol met zaagsel, buizen en een rad ontwikkelden meer vertakkingen in hun brein, dan muizen in een lege kooi.

Must read: Dit zijn de leukste groene plekken om te flexwerken in Nederland

Door ‘verrijking’ ontstaan betere verbindingen binnen en tussen hersengebieden. Er worden meer delen actief, er kan meer informatie verwerkt worden en uiteindelijk kan dat zelfs creativiteit opwekken, omdat er meer paden gekozen kunnen worden. Meer prikkels en fysieke verrijking kunnen helpen werknemers dus creatiever, actiever en productiever te maken. Dat is de hypothese.

Waterbedbank

Omdat er nog relatief weinig bekend is over het effect van verrijking op mensen, doet Enrichers – naast het ontwikkelen en testen van producten – onderzoek in verschillende kantooromgevingen om meer bewijs te vinden en grip te krijgen op de theorie.

Volgens de ontwerpers zijn 5 elementen belangrijk om je brein optimaal te prikkelen:

• Het visuele; dynamiek, oriëntatiepunten, uitzicht.
• De motor; beweging, spieren activeren.
• De huid; waarnemen van materiaal, daar hoort ook voeding en geur bij.
• Cognitie; leerprocessen, uitdaging en sociale interactie.
• Bioritme; licht, werkuren.

Meer lezen: Hoe kom je af van toxic productivity: dat constant zeurende gevoel dat je meer zou moeten doen?

Met deze theorie in het achterhoofd heeft het bedrijf nu een waterbedbank ontworpen, waar je met meerdere personen elkaars beweging ervaart – wat zorgt voor sociale interactie. Maar ook een balanskruk die staat op een schaal in plaats van op poten, een leren tafel met uitsnedes die verschillend aanvoelen, watertegels voor op de grond en behang met verschillende uitsnedes die visueel prikkelen.

Alles om zoveel mogelijk afwisseling in de kantooromgeving te creëren, zodat al die verschillende hersengebieden worden geactiveerd. Samen met Govert maakten we een checklist om te kijken hoe rijk jouw werkomgeving is.

Hoe kun je bewegen op je stoel?

Of überhaupt; hoeveel beweeg je? Worden verschillende spiergroepen gestimuleerd tijdens je werk?

Wat neem je waar met je huid?

Hoe is bijvoorbeeld de oppervlakte van je werkblad? Is alles recht en glad, of zit daar variatie in? Maar ook: hoe ruikt je omgeving?

Welk uitzicht heb je?

Los van je computerscherm, zijn er andere visuele prikkels? Kun je naar buiten kijken? Hoe dynamisch is je omgeving? Wat zijn verschillende oriëntatiepunten in de ruimte?

Hoe ervaar je je dagritme op je werkplek?

Dus, hoe vaak heb je de zon gezien vandaag? En komt er daglicht binnen op je werkplek? Maar ook, wat zijn je werktijden?

Hoeveel cognitie haal je uit je werk?

Hoeveel uitdaging? Of moet je dat halen uit andere dingen? Is er genoeg sociale interactie en zijn er genoeg experts waar je van kunt leren?

Als je deze vragen toepast op je eigen werkomgeving, kom je er vanzelf achter hoezeer je brein geprikkeld wordt. Hoe meer prikkels, hoe beter, is dus de hypothese. En dat is niet alleen goed om creatiever te denken of uiteindelijk meer energie op te bouwen: “Ons doel is niet per se om mensen beter te laten presteren, maar juist om mensen gelukkiger te maken in hun werkomgeving, met een betere prestatie als gevolg.”

Meer over werk?

• Je verveelt je kapot op werk en denkt dat je gek wordt: heb je een bore-out?
• 7 tips om je werkdag effectief te beginnen en dus ook te eindigen
• Waarom de kantoortuin de ergste werkplek is die je maar kunt hebben