Maaike Kooijman Psyche 7 jul 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Deze TED Talk over geluk verandert je kijk op geluk voorgoed

Wat zorgt ervoor dat er leven is op aarde? Wat is de beste manier om je tijd goed in te delen? En waarom lachen we eigenlijk? Dat lijken heel ingewikkelde vragen, maar over bijna elk gecompliceerd onderwerp is ooit een TED Talk gehouden waarin iemand je haarfijn alle ins en outs uitlegt. En dat in slechts 10 à 20 minuten! Om de week delen we op Bedrock zo’n talk over iets wat de wereld – of jouw leven – een beetje beter maakt. Deze keer: de TED Talk over geluk van Dan Gilbert, over waarom iédereen gelukkig kan zijn, in welke situatie je ook zit.

Dan Gilbert is onderzoeker aan Harvard, waar hij zich richt op iets wat hij synthesized happiness noemt: kunstmatig geluk. Zijn belangrijkste conclusie is dat mensen vaak denken dat verschillende toekomstscenario’s een veel grotere impact op hun geluk gaan hebben dan ze daadwerkelijk doen.

Zo willen veel mensen de loterij winnen omdat ze denken dat dat hen ultiem geluk gaat opleveren. En van een scenario waarin we een ongeluk krijgen en als gevolg daarvan deels verlamd raken, verwachten we juist heel ongelukkig te worden. Klinkt logisch, toch?

Maar dat blijkt toch anders te zijn, wordt in de TED Talk over geluk uitgelegd. Een korte periode na het winnen van de loterij dan wel verlamd raken, mogen mensen dan wel een verschil in geluk ervaren – maar na een jaar zijn die mensen weer precies even gelukkig.

Het verschil tussen natuurlijk geluk en kunstmatig geluk

Dat komt omdat de ervaringen in ons leven, die ‘natuurlijk geluk’ veroorzaken, helemaal niet zo heel veel impact hebben als we verwachten, en die impact bovendien niet zo lang duurt. Wat wél veel impact heeft, zijn de onbewuste cognitieve processen in onze hersenen die ons helpen anders naar de wereld te kijken, met als doel om ons goed te voelen over de wereld om ons heen.

Dit vind je misschien ook leuk: 10 films die ervoor zorgen dat je anders naar de wereld gaat kijken

Dat anders naar de wereld kijken lijkt een soort namaakgeluk, iets wat we faken om onze teleurstelling te verbergen – maar Dan Gilbert toont aan dat onze hersenen er écht in gaan geloven.

TED Talk over geluk

Hij verwijst bijvoorbeeld naar een onderzoek waarin participanten werden gevraagd om zes schilderijen te beoordelen op volgorde van hoe mooi ze die vonden. Daarna mochten ze kiezen welke ze mee naar huis namen: degene op plek 3 of 4. Uiteraard koos iedereen voor het schilderij op plek 3, omdat ze dat toch net iets mooier vonden.

Na een tijdje werden de mensen opnieuw gevraagd om de schilderijen op volgorde van waardering te zetten. Wat bleek? Het schilderij dat ze in hun bezit hadden, waren ze ineens mooier gaan vinden, het andere schilderij was van plek 4 naar nog lager gezakt. En dat gold zelfs voor mensen die door geheugenverlies niet meer bewust wisten welk schilderij ze in hun bezit hadden.

Waarom keuze hebben eigenlijk niet gelukkig maakt

Gilbert gaat ook in op keuzemogelijkheden. Omdat we dus de impact van die toekomstscenario’s overschatten, denken we vaak dat we gelukkig worden als we kunnen kiezen tussen de scenario’s. Maar als we de ruimte houden om onze keuze te veranderen, blijven we twijfelen en zijn we uiteindelijk minder gelukkig af dan wanneer onze keuze meteen permanent is. Ons vermogen om kunstmatig geluk te creëren, werkt het best als we niet anders kunnen dan gelukkig zijn met wat we hebben. 

Dit vind je vast ook interessant: Zo kom je in een opwaartse spiraal van geluk (volgens de neurowetenschap)

Deze TED Talk over geluk rekent voor eens en voor altijd af met je wil om te kunnen kiezen en je perceptie dat natuurlijk geluk beter zou zijn dan kunstmatig geluk. Geluk is niet wat we ervaren als we krijgen wat we willen, zegt Gilbert – het is wat we creëren als we niet krijgen wat we willen. Betekent dat dat we helemaal geen voorkeur voor verschillende toekomstscenario’s mogen hebben? Nee. Maar wél dat we allemaal de capaciteit hebben om ook gelukkig te zijn als het anders loopt.

Je bekijkt de hele (grappige en interessante) TED Talk over geluk hier:

The surprising science of happiness | Dan Gilbert

http://www.ted.com Dan Gilbert, author of Stumbling on Happiness, challenges the idea that we’ll be miserable if we don’t get what we want. Our “psychological immune system” lets us feel truly happy even when things don’t go as planned.

Meer interessante TED Talks:

• Wil je gelukkig zijn? Wees dan dankbaar, legt David Steindl uit in z’n TED Talk
• Hoe word je succesvol? Deze TED Talk leert je de 8 geheimen van succes
• TED Talk: Tony Robbins over waarom we doen wat we doen

Luister nu ook naar Bedrock

Geef jij om ook het welzijn van de wereld en wil je graag bijdragen een mooiere plek? Dan is onze nieuwste podcast Bedrock Talks een perfecte match voor jou! Rosa en Lisanne interviewen in de derde aflevering klimaatjournalist van de Correspondent Jelmer Mommers.

Spoiler: Jelmer vertelt waar de opwarming van de aarde mee begon, dat het niet te laat is en vooral: wat wij kunnen doen. Want dat we iets kunnen doen, dat is zeker. Maar dat we dat nú moeten doen, is nog niet het gesprek van de dag.

Tip: Luister en volg Bedrock Talks via Spotify en iTunes & Apple Podcasts!