Josephine Kay Psyche 20 jan 2020, 09:00

Leestijd: 5 minuten

Waarom kleurboeken niet alleen voor kinderen zijn

Vorig jaar liep ik door de museumwinkel van de Hermitage en zag ik, tot mijn toen grote verbazing, kasten gevuld met kleurboeken voor volwassenen. Waarom waren de kleurboeken die ik ken uit mijn jeugd opeens omgetoverd tot tijdverdrijf voor 18-plussers? Wie gaat er – terwijl er boodschappen gedaan moeten worden, een deadline op de loer ligt en de belastingaangifte ingevuld moet worden – in zijn vrije tijd aan een tafel zitten, met een kleurboek en kleurpotloden in de aanslag, een uurtje kleuren?

Nu, een jaar later, heb ik afgelopen eerste kerstdag 3 kleurboeken voor volwassenen als cadeau gekregen. ‘Dat kon ik wel gebruiken,’ vond mijn moeder, en ‘dat is goed voor je,’ zei mijn zusje. Ik ben volgens mijn familie de ideale kandidaat voor deze nieuwe vorm van ontspanning.

Want, met een drukke baan, een agenda die uitpuilt met koffieafspraken en feestjes én een turbulent liefdesleven, is elke vorm van de ‘uitknop’ indrukken meer dan welkom.

Roos, psycholoog, licht toe: “Vaak zijn mensen zo druk, dat zij eigenlijk niet doorhebben dat ze over de eigen grenzen gaan. Hierdoor kunnen klachten, als bijvoorbeeld een burn-out, optreden. Zij voelen door alle drukte en afleiding eigenlijk niet dat ze zichzelf overbelasten.

Kleurboeken als vorm van mindfulness

Op het moment dat jij stil staat bij jezelf (bijvoorbeeld met mindfulness) heb jij even de ruimte om te voelen hoe je ‘erbij zit’ (ben ik moe? Heb ik ergens last?).

Lees ook: Eindelijk: een mindfulness guide voor dummies

Dus in die zin helpt het je ook meer contact met je lichaam te maken, en dus eerder te voelen hoe het met je gaat en zo nodig in te grijpen door rust te nemen of ontspanning te zoeken.”

Kleurboeken stimuleren bewustzijn

De auteurs, of createurs, van deze kleurboeken beweren een vorm van mindfulness te stimuleren (die ik hier heb liggen heeft zelfs de titel ‘A Mindfulness Colouring Book’).

Mindfulness is volgens de Oxford Dictionary een ‘staat van bewustzijn, een mentale staat die wordt bereikt door je te focussen op je eigen bewustzijn.’

Maar wat houdt dit precies in? Doe je aan mindfullnes-training door te kleuren? Bedrock sprak de Engelse ervaringsdeskundige Lucy Fyles, die al jaren last heeft van een angststoornis, en hierover schrijft op haar Colouring in the Midst of Madness-blog.

Kleurboeken leiden af van negatieve gevoelens

“Toen ik ziek werd ben ik weer begonnen met kleuren en tijdens mijn psychologiestudie gebruikte ik het als ik een snelle creatieve boost nodig had. Toen gebruikte ik nog kinderkleurboeken omdat de boeken voor volwassenen nog niet bestonden.

Dit vind je misschien ook interessant: Waarom een dutje of nacht slaap volgens de wetenschap de ultieme hack is voor creativiteit

Tijdens mijn tijd als zusterassistent in een psychiatrische inrichting gebruikte ik vaak kleurboeken om mijn patiënten te kalmeren en om ze af te leiden van hun negatieve gevoelens die ze op dat moment ervoeren. Zelf word ik erg ontspannen van het kleuren.

Mijn angststoornis heeft ervoor gezorgd dat ik de afgelopen twee jaar niet meer uit huis ben geweest. Door het kleuren word ik weer rustiger en kan ik me focussen.”

Kleurboeken helpen tegen stress

Lucy beweert dat kleuren haar leven heeft veranderd. “Er zijn zoveel voordelen aan kleuren. Het is perfect om stress te verminderen, om te ontspannen en je hebt je telefoon, iPad of televisie-scherm er niet voor nodig, waardoor je die constante prikkelingen uit kunt zetten.

Het is ook ideaal voor mensen die niet zo van schilderen of tekenen houden, maar nog steeds iets moois willen maken.”

Stilstaan bij wat er is

Volgens Roos, psycholoog, is mindfulness gericht op het met aandacht stilstaan bij wat er is (in het nu) en hier geen waarde-oordeel aan plakken, maar vriendelijk observeren.

Proberen (negatieve) gevoelens en emoties te verdragen en te accepteren als een onderdeel van jezelf. “En mindfulness gaat over het met aandacht dingen doen, in plaats van op de automatische piloot leven.

Tip: Geleide meditatie: voor meer focus en concentratie (laat je gedachten gaan)

Door te kleuren heb je even een moment waarop je met aandacht één ding doet, in plaats van 3 dingen tegelijk op 3 verschillende schermen.”

Doe het met aandacht

Je hebt verschillende stromingen in de psychologie. Onder andere de psycho-analytische therapie, cognitieve gedragstherapie (CGT) en acceptance and commitment therapie (ACT) en Mindfulness based cognitive therapy (MBCT).

Roos: “deze laatste twee zijn de zogenaamde ‘derde generatietherapieën’. In ACT en Mindfulness probeer je problemen in eerste instantie te accepteren en je er niet tegen te verzetten. Bij CGT gaat het om het controleren en overwinnen van de klachten en symptomen.

Deze hebben dus een hele andere insteek. Hieruit komt voort dat mensen nu meer kunnen kiezen waar zij zich prettig bij voelen. Doelgerichte en klachtgerichte aanpak versus een meer accepterende houding van zichzelf en hun goede en minder goede kanten.”

Kleurboeken kunnen dus een vorm van mindfulness zijn, mits je het met aandacht doet. Bij deze, ik leg nu mijn telefoon weg, zet Netflix op pause en ga me focussen op mijn kleurplaat. Even voelen hoe ik er op dit moment ‘bij zit.’

Zelf aan de slag? De top 5 volgens Lucy Fyles

1. Millie Marotta’s Animal Kingdom Journal Set
2. Johanna Basford’s Secret Garden Journal
3. Tangle Wood
4. Calming Art Therapy
5. The Menagerie

Of download onze eigen kleurplaat door je in te schrijven voor de mailing!

Meer tips om te ontspannen

• 4x ontspannende thee (voor een goede nachtrust)
• Om bij weg te dromen: dit zijn dé 10 plekken om ultiem te ontspannen
• Yoga nidra: een extreem ontspannen manier om op te laden (+leer de methode zelf!)