Redactie Psyche 11 aug 2019, 06:00

Leestijd: 5 minuten

Hoe help je je kinderen bij de levensvraag: wie ben ik?

Het schoolsysteem in Nederland is met name gefocust op alles wat er buiten ons afspeelt. We worden van jongs af aan dagelijks geconfronteerd met hoe we eruit zouden moeten zien en hoe we ons leven zouden moeten inrichten, via social media en reclame-uitingen. Maar wie leert ons iets over onszelf? Kunnen we onze kinderen dit misschien al eerder leren? 

In veel gevallen gaan we op oudere leeftijd op onderzoek naar wie we echt zijn, wat we belangrijk vinden en hoe we ons leven zelf in zouden willen richten. Vaak gebeurt dat nadat we keihard tegen de lamp zijn aangelopen of iets heftigs hebben meegemaakt, pas dán gooien we het roer om.

Kunnen we onze kinderen een handje helpen met het beantwoorden van die extreem belangrijke levensvraag: ‘wie ben ik?‘.

Wie ben ik?

Waarom deze vraag zo belangrijk is? Je moet jezelf kennen om van jezelf te kunnen houden, om je grenzen aan te geven en om een leven te creëren waar jij gelukkig van wordt.

Er is een legio aan mogelijkheden om jouw kind hierbij te helpen. Anouk Schaap, van Take Care Of Your Selfie, vatte samen met orthopedagoog en opvoeddeskundige Renee Wiebring de 4 belangrijke onderdelen samen om je kind te hebben deze vraag zelf te beantwoorden:

Emoties mogen er zijn

Een belangrijk onderdeel van jezelf leren kennen en jezelf mogen zijn, is door de emoties die we hebben er te laten zijn, te begrijpen en te accepteren. Als jouw kindje huilt en jij zegt: “zo erg is het niet” of “niet zo zeuren, dat is nergens voor nodig”, leren we hen dat huilen niet goed is en we geven daarmee een signaal dat je emoties niet mag uiten. Daarmee wijs je ze dus eigenlijk af.

Lees ook: Zou ’emoties’ een vak op school moeten zijn?

Leer je kind liever dat er verschillende emoties zijn en hoe je ermee kunt omgaan. Laat ze huilen als ze verdrietig zijn en laat zien dat je er voor ze bent als ze jou daarbij nodig hebben. Dan zullen ze vanzelf naar je toe komen. Herken en benoem de boosheid en leg uit waarom bijvoorbeeld slaan geen oplossing is (het doet iemand anders pijn) en geef opties wat ze dan wel kunnen doen: op een kussen slaan, krassen op een leeg vel of buiten even schreeuwen.

Kinderen blijven meestal niet in zijn emotie hangen op het moment dat ze het hebben verwerkt.

Geef toestemming en bied ruimte

Geef je kind toestemming om te ontdekken wie hij of zij is door hem of haar de ruimte te bieden en op onderzoek te laten gaan. Laat het kind zelf leren en maak niet eerst de gehele weg hobbelvrij, vertel niet hoe alles moet maar stuur bij waar nodig. Geef in plaats van een kleurplaat die ze netjes in kunnen kleuren (yes, goed voor een fijne motoriek) een blanco vel en laat ze zelf iets creëren.

Of heb je weleens gekeken naar de creativiteit van kinderen in minder ontwikkelde landen? Ze maken speelgoed van wat er beschikbaar is. De ruimte en vrijheid bieden zorgt voor meer creativiteit en je laat je kind zijn of haar weg kiezen. Bied ook ruimte door geduldig te zijn, geen kind is hetzelfde, iedereen doet de dingen op zijn of haar tempo, ook daarin mag het zichzelf zijn.

Vergelijk niet

Terwijl we het liefst allemaal uniek zijn, zijn we onszelf ook aan het vergelijken met een ander en willen we bepaalde spullen of looks hebben om ons te voelen als iemand waar we tegenop kijken. Zo werkt het helaas niet en het doet al helemaal geen goed voor je zelfbeeld.

Lees ook: Je kind vegetarisch opvoeden: wel of geen goed plan?

Doe als ouder niet mee aan deze strijd. Vergelijk je kind niet met een broertje, zusje, buurjongen of klasgenootje. Een opmerking als “kijk eens hoe goed hij zijn bord heeft leeggegeten” is dus geen aanrader. Naast dat je je kind vergelijkt met een ander bevorder je strijd en conflict. Leg uit waarom het goed is om je bord leeg te eten in plaats van dat je iemand anders daarvoor gebruikt. Zie de unieke waarde van jouw kindje en benoem dat.

Lead by example

Kleine kinderen kopiëren enorm veel, ze leren nu eenmaal door middel van imitatie. Als ouder ben jij dus het grote voorbeeld voor jouw kind(eren). Bekijk eens hoe jij met bovenstaande 3 onderwerpen omgaat. Geef jij jouw emoties de ruimte, mogen die er zijn? Mag jij ook een keer een slechte dag hebben of ergens dagen mee worstelen? En wat doe je dan? Vergelijk jij (bewust of onbewust) jezelf of je partner met anderen? Wees lief voor jezelf als je een keer iets zegt wat je liever niet had willen zeggen en bespreek dat met je kinderen.

Iedereen heeft zijn imperfecties. Leer je kind dat je van jezelf kunt houden, met je volmaaktheden én je imperfecties. Dat je volop kunt genieten van goede dagen en dat je slechte dagen accepteert. Dat je mag zijn voor wie je bent, want je bent al goed genoeg.

Dit artikel is geschreven door Anouk Schaap. Zij richtte begin van dit jaar Take Care of Your Selfie op: een movement die inspireert om goed voor jezelf te zorgen op het gebied van mind, body en soul. Als jij goed voor jezelf zorgt wordt alles om je heen beter. Als jij verandert, verandert alles om je heen. Volg de Take Care of Your Selfie workshop iedere twee weken bij De Bewustzijn School in Amsterdam.