Margje Hoogland Psyche 20 apr 2022, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Hechtingsstoornissen: wat zijn dat precies en hoe kun je er wat aan doen?

Hoe we opgroeien en hoe de relatie is met onze ouders, heeft ontzettend veel invloed op ons op latere leeftijd. Niet alleen heeft dat veel impact op wat voor kansen je wel en niet in het leven krijgt. Het heeft ook nogal wat invloed op hoe het met je mentale gezondheid gesteld is en hoe je relatie met anderen zich ontwikkelen. Als je moet dealen met een hechtingsstoornis kan dat namelijk nogal ingewikkeld zijn.

Laten we het daar eens over hebben.

Hechtingsstijl vs. hechtingsstoornis

Hechtingsstoornissen zijn niet hetzelfde als een onveilige hechtingsstijl. Een onveilige hechtingsstijl ontstaat wanneer een kind en één of meer opvoeders geen goede veilige band hebben opgebouwd. Een hechtingsstoornis ontstaat bij extreme verwaarlozing.

Must read: Waarom je hechtingsstijl zoveel invloed heeft op je relatie

Om het verschil nog wat beter toe te lichten, lichten we eerste een onveilige hechtingsstijl nog wat beter toe. Daar zijn 3 verschillende vormen van te onderscheiden:

• Angstig-obsessieve hechting: een hechtingsstijl waarbij ouders het kind vaak alleen lieten. Mensen met deze stijl klampen zich daardoor vaak vast aan hun partner en hebben last van verlatingsangst.
• Vermijdende hechting: een hechtingsstijl waarbij het kind door afstandelijke ouders nooit geleerd heeft gevoelens te uiten op een veilige manier. Mensen met deze stijl zijn daardoor vaak heel gesloten.
• Angstig-vermijdende hechting: een hechtingsstijl waarbij het door afstandelijke ouders niet alleen het vertrouwen in anderen is kwijtgeraakt, maar ook het vertrouwen in zichzelf. Mensen met deze stijl verlangen intens naar liefde, maar geloven niet dat ze dat waard zijn.

Reactieve hechtingsstoornis

Een hechtingsstoornis, ook wel reactieve hechtingsstoornis, is een psychische stoornis die alleen voorkomt bij extreme verwaarlozing, mishandeling of wanneer een kind vaak wisselde van verzorgers (bijvoorbeeld als het vaak van pleeggezin wisselde). Zo’n stoornis is vaak te herkennen aan problemen met sociale interactie.

Lees ook: Hoe merk je op latere leeftijd dat je onveilig bent gehecht?

Bij kinderen kun je het ook herkennen aan geremd gedrag of gedrag waarbij ze zich erg terugtrekken. Ze zoeken bijna nooit troost bij iemand en zullen ook niet snel reageren als hun troost wordt geboden.

Op latere leeftijd kun je het herkennen aan dat je je snel aan anderen hecht. Het lukt niet zo goed om onderscheid te maken in bekende en onbekende personen. Daardoor kun je je al snel aan iemand binden aan of je hart luchten bij mensen die je amper kent.

Oplossing hechtingsproblematiek

Hechtingsproblematiek is gelukkig wel iets wat opgelost kan worden. Natuurlijk is het niet van de enige dag voorbij. Maar met de juiste hulp en therapievorm leer je er in ieder geval mee omgaan.

Must read: Familieproblemen? Zo deal je daarmee (en onthoud: nobody is perfect)

Therapievormen die hechtingsstoornissen en onveilige hechting bij volwassenen herstellen zijn de volgende:

1. Schematherapie

Schematherapie helpt de oorsprong van hardnekkige patronen te doorgronden en veranderen. Dat is precies wat er nodig is om hechtingsproblematiek op te lossen. Ervaringen uit je jeugd worden onderzocht, zodat je patronen leert herkennen en veranderen. Zo kun je in het vervolg beter met de situatie omgaan.

2. Familieopstelling

Je familie is een systeem en dat systeem werkt het beste als iedereen zijn of haar eigen plek kent en inneemt. Bij hechtingsproblematiek is dat probleem verstoort. Bij een familieopstelling wordt dat systeem weer in balans gebracht, waardoor ook jij beter in balans komt.

3. Emotion Focused Therapy

Emotion Focused Therapy is ook een goede therapievorm wanneer er sprake is van hechtingsproblematiek. Tijdens deze therapie leer je in contact komen met de emoties die bij het gevoel van veiligheid, verzorging en erkenning. Daardoor kun je de emoties in het vervolg beter herkennen, ze doorvoelen en ze een plekje geven.