Redactie Psyche 12 mrt 2017, 06:00

Leestijd: 6 minuten

In elke vrouw schuilt een minnares, volgens wetenschappers

Waarom gaan vrouwen vreemd? Om dezelfde reden waarom mannen vreemdgaan, zo blijkt. Wetenschappers geloofden zo lang dat overspel vooral het terrein was van mannen, dat onderzoek naar overspelige vrouwen pas heel laat op gang kwam. En wat blijkt? Vrouwen zijn geen haar beter dan mannen. In elke vrouw schuilt een minnares. ‘Iedereen gaat wel eens vreemd,’ was mijn stelling in het interview met een Nederlandse krant. De interviewers waren zo blij met die uitspraak, dat ze de quote direct op de voorkant van de krant plaatsten. En daar stond ik, met foto en al met daaronder de bewering dat iedereen vreemd gaat.

Misschien is het een goed bewaard geheim, maar sinds ik de 40 gepasseerd ben, zijn vrouwen om mij heen bijna allemaal wel eens verliefd op een man die niet de hunne is. Twee smsjes van een collega, een e-mail van een oude jeugdliefde en voor je het weet zit je 3 uur te zoenen achter in een duister café. En die minnaars zijn niet altijd George Clooney. Integendeel.

Waarom gaan vrouwen vreemd?

Waarom gaan die vrouwen dan vreemd? Het antwoord is simpel. Om dezelfde reden als mannen. Omdat ze geen weerstand kunnen bieden aan de seksuele aantrekkingskracht van een ander. Een verleidelijke blik, een grap, een hand op een schouder kan al genoeg zijn om iemand te verleiden.

Hét geheim van een succesvolle relatie aldus filosoof Alain de Botton

Ook als die ‘iemand’ getrouwd is en thuis veertien kinderen heeft rondlopen. Overspel is – het woord zegt het al – een spel. Een gevaarlijk spel, maar juist het gevaar zorgt ervoor dat je lichaam allemaal stofjes gaat aanmaken waardoor je opgewonden wordt: endorfine, dopamine en fenylethylamine.

Harddrugs

Deze liefdeshormonen werken als een harddrug. De wereld ziet er zonnig uit en je voelt je geweldig. Het is een verslavend gevoel en door het verboden karakter van de geheime liefde worden er zelfs nog meer liefdeshormonen aangemaakt.

De toegenomen hoeveelheid dopamine versterkt de seksdrift en seks leidt weer tot de aanmaak van nog meer dopamine. Geen wonder dat het zo moeilijk is om weerstand te bieden tegen verliefdheid.

Verslaafd aan liefde?

Gaan vrouwen dan net als mannen gewoon vreemd omdat ze verslaafd raken aan de liefde? Nee. De prettige bijwerkingen van al die liefdeshormonen is niet de reden waarom vrouwen vreemdgaan. Vaak ligt er een behoefte aan contact aan ten grondslag. De behoefte om door iemand gezien en gehoord te worden.

Zo kan vreemdgaan bijdragen aan je persoonlijke groei

Of de behoefte aan spanning en verandering. Wat precies de reden is, laat zich moeilijk onderzoeken want je kunt als onderzoeker niet zomaar bij mensen aanbellen met een vragenlijst en zeggen: vraag 1, gaat u wel eens vreemd?

Onderzoek naar vreemdgaan

De meest betrouwbare gegevens over vrouwen en minnaars zijn afkomstig van grootschalige, langlopende onderzoeken. Uit Scandinavisch onderzoek blijkt dat ongeveer 16 procent van de mensen – iets meer mannen dan vrouwen – op dit moment een buitenechtelijke relatie heeft.

Dat betekent dat als u tijdens een klein verjaardagsfeest om u heen kijkt, er van de vijfentwintig aanwezigen vier vreemd gaan. Opvallend is dat de onderzoekers geen verband vonden tussen vreemd gaan en geluk thuis. Even veel vreemdgangers waren thuis gelukkig of ongelukkig. Dat er iets meer mannen vreemdgingen ligt volgens de onderzoekers aan het feit dat mannen door hun vaak langere werkuren meer contact met andere mensen buiten de deur hebben.

Waarom denken we dat mannen vaker vreemdgaan?

Ook uit andere onderzoeken – uit Amerika en Frankrijk – blijkt dat vrouwen bijna net zo vaak vreemd gaan als mannen. Waar komt dan het hardnekkige misverstand vandaan dat het de mannen zijn die in de liefde niet te vertrouwen zijn?

Dat heeft deels te maken met het feit dat vrouwen heel lang binnenshuis werkten en domweg niet in aanraking kwamen met potentiële geliefden. Uit Amerikaans onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat overspel in vroegere tijden veel vaker voorkwam bij vrouwen uit de hogere sociaal-economische klasse.

De 4 grootste liefdeslessen die we krijgen van relatie-expert Esther Perel

Zij konden zich vaak makkelijker buitenshuis bewegen dan vrouwen uit de laagste sociaal-economische klassen. Overal waar vrouwen meer gaan werken, of meer mogelijke minnaars of minnaressen tegenkomen, is een toename van ontrouw, zo blijkt.

Hoewel vrouwen bijna even vaak vreemdgaan als mannen, laat onderzoek onder twintigers echter zien dat overspelige vrouwen dan nog in de minderheid zijn. De verklaring daarvoor is dat vrouwen heel lang geloven in de romantische liefde.

Dat er maar één grote liefde is en dat het een kwestie van wachten is tot je die ontmoet. Mannen zijn wat dat betreft misschien wat realistischer en gaan gewoon hun hele leven vreemd.

Goede nieuws

Tot zo ver het slechte nieuws. Het goed nieuws is dat slechts de helft van de mensen vreemd gaat, en dat ze dat ook nog niet eens de hele tijd doen. Psychologie Magazine ondervroeg in 2014 meer dan 2000 lezers in een anonieme vragenlijst. Ook daaruit bleek dat er weinig verschil was tussen mannen en vrouwen.

Van de mannen zei 48 procent wel eens tijdens een relatie seks te hebben gehad met een ander dan zijn eigen partner, bij de vrouwen was dat 43 procent. Verliefdheid werd bij de meeste vreemdgangers als belangrijkste reden genoemd. Dat was belangrijker dan seks of onvrede met de situatie thuis.

Een interview met een seksuologe over vreemdgaan: waarom maken we er zo’n punt van?

Uit een van de eerste grote onderzoeken naar overspel, uit de jaren tachtig, bleek dat vreemdgaan het meest voorkomt in de leeftijdsgroep 35-55 jaar. Zo’n 60 procent van de mannen en 40 procent van de vrouwen in die leeftijdscategorie gaf toe wel eens seks buiten het huwelijk te hebben gehad.

Pas vanaf een jaar of dertig verandert bij vrouwen het beeld van de eeuwigdurende, romantische liefde naar het idee dat zelfontplooiing belangrijker is dan seksuele trouw.

Verschil

Is er dan echt geen verschil tussen mannen en vrouwen wanneer ze illegaal op liefdespad gaan? Volgens de Amerikaanse psychotherapeute Luan Linquist, die een boek schreef over geheime liaisons – blinken vrouwen vooral uit in schuldgevoelens tegenover hun eigen partner. Vrouwen neigen er dan ook meer naar om de affaire op te biechten.

Mannen kiezen voor strikte geheimhouding. Ook is er een verschil in het belang dat mensen hechten aan emotionele of seksuele ontrouw. Ter illustratie kunt u dit dilemma aan uw vrienden en vriendinnen voorleggen: wat wil je liever? Seks met iemand die op dat moment aan een ander denkt of iemand die seks heeft met een ander maar aan jou denkt?

Wat is emotioneel vreemdgaan eigenlijk?

Grote kans dat de vrouwen in uw omgeving verliefd zuchten bij die laatste optie. Een man die met zijn hoofd bij jou is, zelfs als hij in bed ligt met zijn eigen vrouw, dat vinden veel vrouwen fijner dan hun eigen man die afwezig aan een andere vrouw denkt.

Een spel met hormonen

Mannen zullen het dilemma misschien niet eens begrijpen. Vrouwen vinden het emotionele aspect van verliefdheid belangrijk. Het is ook verleidelijk als elke dag lijkt op de vorige en ineens is er iemand die jou in al die middelmatige alledaagsheid laat sprankelen.

Het goede nieuws voor de bedrogen partners is dat die verliefdheid vanzelf weer ophoudt. Na ongeveer drie, vier maanden veranderen de receptoren die de verliefdheidshormonen moeten waarnemen. Je kunt nog steeds stiekem smsjes sturen vanuit de auto, maar dat heerlijke verliefde gevoel uit het begin ebt weg.

Het vervolg: nog een reden waarom de gelukkigste stellen vreemdgaan

Overspel is een spel met hormonen. In de echte liefde vind je trouwens ook een liefdeshormoon: oxytocine. Het zorgt ervoor dat je van elkaar gaat houden zoals een ouder voor zijn kind. Wie genoeg van die stof aanmaakt, kan ook het hoofd wel bieden aan een flirt.