Rosa Bertram Betere wereld 19 jan 2019, 06:00

Leestijd: 6 minuten

Online winkelen is helaas niet zo onschuldig als het lijkt (en hoe jij het groener kan aanpakken)

Waar we vroeger nog gezellig een middagje gingen shoppen, bestellen we er nu online driftig op los. Een leuke broek maar geen idee welke maat jou het beste past? Dan bestel je ‘m toch gewoon in twee maten en stuur je de ander weer terug? Hoewel het een welkome oplossing is in ons als maar drukkere bestaan, heeft ons online shopgedrag ook z’n keerzijde.  

De tijd van trage post en alleen kunnen winkelen in heuse winkels is (gelukkig) voorbij. Inmiddels kunnen we ons geen wereld zonder online bezorgdiensten meer voorstellen en zien we de DHL-jongen vaker dan de postbode.

De magie van online winkelen

Het biedt dan ook veel voordelen, dat online winkelen. We hoeven de deur niet meer uit voor cadeaus, kleding, gadgets en andere handige items. Je kan het je zo gek niet bedenken, of je kan het online bestellen. Als je niet van shoppen houdt en door een rek zoeken waarvan je 90 procent toch niks vindt, is dat hartstikke fijn.

Toch is het goed om eens stil te staan bij wat zich er allemaal afspeelt om jouw mega-light-ultra-blender van AliExpress bij jou thuis te krijgen binnen 3 dagen. Want het transporteren en het maken van die spullen is de grootste vervuiling van de planeet, volgens Babette Porcelijn (auteur van het boek ‘De verborgen impact‘) en is het zelfs erger dan vlees eten. Maar waarom is online spullen kopen zo vervuilend?

De vrachtschepen met honderden containers vol spullen, cargovliegtuigen met bestelde pakketjes en uiteindelijk de busjes die het vanuit het distributiecentrum kriskras door de stad bij iedereen afleveren. Stuk voor stuk zorgen ze voor een hoop uitstoot, over de productie van de spullen nog niet gesproken (want die heb je natuurlijk ook als je naar een winkel gaat). Edward Humes vond het zo’n interessant (lees: schokkend) gebeuren dat hij er een boek aan wijdde: Door to Door waarin hij de wondere wereld van online winkelen blootlegt.

Een vrachtwagen ritje per klik op de knop

Humes stelt dat steeds als we op die knop ‘bestellen’ klikken, wij direct zorgen voor een vrachtwagenritje. En op die knop wordt vaak geklikt. Waar het vroeger gebruikelijker was om een dagje naar een warenhuis te plannen, bestel je nu de items die je nodig hebt gewoon online, vaak afkomstig van verschillende producenten.

Dit vind je vast interessant: Waarom spullen kopen vervuilend is (en wat jij daaraan kunt doen)

Zo wordt dat ene ritje naar een winkelcentrum ineens meerdere ritjes van vrachtwagens over de hele wereld. Dit geldt natuurlijk niet voor iedereen maar tot in een bepaalde gradatie doen we er allemaal aan mee. Het is ook geen wijzend vingertje, want als drukke millennial heb je immers niet altijd tijd om een cadeautje uit te zoeken of als je kindjes hebt rondlopen thuis kun je niet altijd snel even naar de winkel. Maar feit is dat de ‘gratis verzendkosten’ en ‘binnen-één-dag-in-huis-service’ de drempel om meer online te bestellen, steeds lager maken.

Impact op steden

Ook hebben de ranzendsnelle en gratis bezorgdiensten invloed op de stad waar koeriers de hele dag doorheen rijden. Veel (oude) steden en smalle straatjes zijn niet gebouwd met het idee dat er dagelijks een stoet aan zware vrachtwagens en volle busjes doorheen zouden rijden en kunnen uiteindelijk zorgen voor verzakkingen.

Waarom ik 40 dagen niks meer mag kopen

In Amerika zijn vrachtwagens 7 procent van het totale verkeer en zorgen voor 28 procent van de opstoppingen. Economisch gezien kostte dat in 2014 160 miljard aan benzineverspilling (ronkende motoren), vervuiling en tijd. Maar we kunnen hoog of laag springen, producten blijven besteld worden. Het scheelt nu eenmaal tijd. En tijd is geld. En geld maakt gelukkig. Of niet? We kunnen er in elk geval wel nieuwe spullen van kopen.

Maak online winkelen groener

Toch zijn er een aantal dingen die je wél kan doen om de impact van de vrachtwagens, scooters, cargovliegtuigen en busjes iets te compenseren of in elk geval niet meer impact te laten hebben op het milieu.

Denk na over je aankoop

In een wereld waarin we geld verdienen om steeds meer spullen te kopen, wordt de tegenbeweging minimalisme steeds groter. Zo ging Bedrock’s Nina Pierson de challenge aan in de videoserie Mini My Life.

Helemaal geen spullen kopen in het dagelijks leven is wat lastig, maar het kan geen kwaad om, voor je op de bestelknop drukt, jezelf eens af te vragen of je deze aankoop écht nodig hebt en wat het je precies gaat opleveren hoevaak je het denkt te gaan gebruiken.

De clip ‘Koop een nieuwe’ van VPRO Dorst houdt ons een (gekochte) spiegel voor

Bekijk ook eens goed waar het item vandaan komt. China? Misschien is er wel een bedrijf dat precies zo’n slipper, nutribullet of work-out ball maakt in Europa, dat scheelt toch weer in afstand en dus in CO2-uitstoot. Of kan je die slippers ook gewoon kopen als je op de fiets springt?

Elektrische alternatieven

Door heel Nederland zijn er grote distributiecentra van waaruit vrachtwagens door het hele land pakketjes bezorgen. Het zou veel groener en logistiek handiger zijn als er een distributiecentrum is in de buurt van bijvoorbeeld een grote stad vanaf waar dan met een elektrische auto, bakfiets of fiets de pakketjes worden bezorgd. Dat scheelt veel CO2-uitstoot en een hoop vrachtwagens die door smalle straatjes proberen te rijden. Er zijn al best wat bedrijven die dat doen!

De meest effectieve oplossing? Om te stoppen met ‘voor 12 uur besteld, is de volgende dag in huis’, aldus Humes. Het betekent namelijk dat de pakketjes op een logischere manier gesorteerd en verspreid kunnen worden. De kosten die we betalen voor ‘gratis bezorgd’ en pakketjes die snel bezorgd worden, zelfs tijdens de drukste tijden van de dag, zijn druk verkeer, smog, broeikasgassen en verspilde bronnen. En die zie je niet terug in je online winkelwagentje, legt Humes uit.

Stem met je portemonnee

Als consumenten kunnen we de signalen naar de economie en de bedrijven krachtiger maken, schreef Jelle Derckx van Growth Thinkers eerder op Bedrock. Hoe? Door te stemmen met onze portemonnee en deze vaker te sluiten dan te openen wat betreft spullen. En áls je ze koopt, koop ze dan omdat je ze nodig hebt. Het liefst ecologisch verantwoord en duurzaam. Promoot de jonge en duurzame merken door ze te zoeken en ze jouw stem te geven: jouw geld.

Wil je bijdragen aan een groenere wereld? Ga de volgende keer wanneer iets wilt bestellen dan eens na of je niet ook gewoon op je fiets kan hoppen of de auto kan pakken (want dat schijnt zelfs nog beter te zijn)!

Tips om duurzamer te leven?

• Hoe te beginnen met Het Grote Ontspullen (+ handige tips om meteen toe te passen)
• Waarom spullen kopen vervuilend is (en wat jij daaraan kunt doen)
• 5 simpele manieren om te ‘ontspullen’ voor meer rust in huis