Josephine Kay Psyche 11 dec 2020, 06:00

Leestijd: 4 minuten

Waarom zijn we zo bang voor verandering?

Unsplash

Iedereen heeft gewoontes waar hij of zij zich goed bij voelt. Een nieuwe gewoonte aan- of afleren is te overzien. Maar grotere levens-veranderende zaken worden door de meeste mensen als eng bestempeld. Waarom is dit?

Je kent vast iemand in je omgeving (of misschien ben je het zelf wel) die al ruim een half jaar ongelukkig is op zijn werk. “Voordat mijn contract wordt verlengd heb ik een nieuwe baan.” Een jaar later zit diegene nog steeds tijdens elke vrijdagmiddag borrel te zeuren over diezelfde baan die niet bij ‘m past. Waarom hakt diegene niet gewoon de knoop door en neemt ontslag? Een sprong in het diepe nemen lijkt echter one step too far.

Toch een interessant fenomeen als je bedenkt dat wij als mensen over het algemeen altijd op zoek zijn naar het verbeteren (en veranderen) van onszelf. We zijn niet tevreden met bepaalde facetten van ons leven, dus willen we beter, beter en beter worden. “Ik ga meer sporten, ik ga gezonder eten, ik ga meer boeken lezen, ik ga bewuster in het leven staan, ik ga een baan vinden die beter bij me past en ik wil meer discipline.” Maar echt veranderen, ho maar.

Het onbekende

Volgens Leo Babauta is ons grootste probleem dat we ons blijven vastklampen aan de illusie van vastigheid. Wat houdt dit in? Het betekent dat we allemaal verlangen naar een vorm van stabiliteit in ons leven. We willen een vast inkomen en werkroutine. We willen zelf stevig in het leven staan, en niet meewaaien met elke vlaag van tegenslag. We willen ook dat iedereen om ons heen niet verandert, zodat we op ze kunnen blijven rekenen.

We willen dat onze liefdesrelaties betrouwbaar en stabiel blijven. En onze gezondheid en die van de mensen om ons heen? Die moeten ook vooral niet veranderen. De grootste angst van veel mensen is dat een geliefde ziek wordt of overlijdt. Uiteraard weten we diep van binnen dat de kans bestaat dat iets verandert, maar daar denken we liever niet aan.

Lees ook: Waarom (vaker) veganistisch eten de meest effectieve manier is om klimaatverandering tegen te gaan

Ongrijpbaar

Helaas is het alsof we vastigheid proberen te vinden in een rivier. Maar er is geen vastigheid in het leven, alleen maar vloeibaarheid. Probeer het om te draaien en naar jezelf te kijken. Kun jij je aan een perfecte routine houden en nooit veranderen voor bijvoorbeeld een heel jaar? Waarschijnlijk niet. Waarom kunnen we dit niet?

Eigenlijk is het allemaal erg logisch. We zijn geen machines die vrede hebben met het onveranderlijke. We reageren op bepaalde situaties, we ontmoeten mensen die ons weer een ander pad laten bewandelen en nemen beslissingen die weer gevolgen hebben voor de vastigheid in ons leven.

Vind je vast ook interessant: Wat als jij met persoonlijke groei bezig bent maar je partner niet?

Leo Babauta legt het als volgt uit: “Het is alsof we water proberen vast te houden. Uiteindelijk loopt het toch uit je hand. Maar wat als we het in zouden vriezen? Probeer de eerstvolgende gedachte die je hebt ‘in te vriezen’ in je hoofd.

Probeer het daar te houden, zonder dat het verandert en zonder dat je aan iets anders gaat denken. Dat lukt niet, toch? We kunnen onze gedachten niet controleren. We kunnen ze niet vastzetten. Onze gedachten zijn vloeibaar.”

Maar toch blijven we zoeken naar vastigheid. We hebben moeite met onze eigen opgelegde verbeteringen. We willen ze perfect uitvoeren: ‘vanaf nu ga ik drie keer per week sporten.’ Als dat niet lukt, en het worden twee sportsessies per week, voelen we dat we gefaald hebben.

Loslaten

Wat is de oplossing en hoe kunnen we deze angst voor verandering loslaten? De eerste stap is het omarmen van de vloeibaarheid van het leven. Kijk naar je gedachtes, je angsten en je verdriet en analyseer deze. Probeer je te realiseren dat deze gedachtes als iets stabiels voelen, terwijl ze vloeibaar zijn en vanzelf zullen verdwijnen of veranderen.

Dit soort ‘problemen’ zijn vaak zelf gecreëerde problemen die niet onveranderlijk zijn. Ten tweede, probeer te accepteren dat dingen soms anders gaan dan je in gedachten had. Je kunt je leven niet van tevoren uitstippelen. Het moment dat we moeite, verdriet of frustratie ervaren is het moment dat we vastigheid forceren in een leven dat vloeibaar hoort te zijn.

We zijn zo veranderlijk als het Nederlandse weer, en dat is helemaal niet erg. De zon gaat op een gegeven moment vanzelf weer schijnen, mits je het toelaat.